توضیحات پروژه

  دارای 127 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه و مقالات آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه

فصل اول: پانکراس           
1-1 رویان شناسی پانکراس     
1-2-آناتومی و بافت شناسی پانکراس           
1-3- کالبد شناسی پانکراس در گوشتخواران        
1-4- هورمونهای  اندوکرین پانکراس      
1-4-1- پلی پپتید سلول – گلوکاگون        
– ترشح و بیوسنتز گلوکاگون        
– تنظیم ترشح گلوکاگون           
-اثرات گلوکاگون روی کبد و سایر بافت ها  
1-4-2-پلی پپتید سلول (سوماتواستاتین)        
1-4-3-پلی پپتید سلول F (پلی پپتید پانکراس)     

فصل دوم:انسولین           
2-1-پلی پپتید سلول -انسولین     
2-2-بیوسنتز انسولین        
2-3-آزاد شدن انسولین از ترشح گرانولها           
2-4-تنظیم ترشح انسولین        
2-5-مکانیسم عمل انسولین     
2-6-اثر انسولین روی کبد     
2-7-اثر انسولین بر روی عضلات     
2-8-اثر انسولین روی چربی      
2-9-پلی پپتید جزیره ی آمیلوئید       
2-10-فاکتور رشد انسولین ساز     

فصل سوم: دیابت           
3-1- تعریف دیابت        
الف _ دیابت ملیتوس وابسته به انسولین
ب- دیابت ملیتوس غیر وابسته به انسولین
3-2- دیابت ملیتوس تجربی     
3-3- دیابت لوزالمعده ای نواحی گرمسیری           
3-4- دیابت ملیتوس        
3-4-1- معیارهای تشخیص دیابت ملیتوس        
A- هیپرگلیسیمی            
B- لیپیمی و کتونمی           
C- اسیدوز و تعادل الکترولیت         
D- میزان کلسترول           
E- تابلوی خونی     
F- فعالیت آنزیم سرم           
G- مقدار نیتروژن اوره خون و کراتنین     
H- تجزیه ادرار     
I-   آنوری     
3-5- دیابت ملیتوس سگی     
3-6- دیابت غیر قابل کنترل     
–   اجرای انسولین     
–   کنترل و اداره     
–   عوامل بیرونی     
–   داروی انسولین     
–   اجرای انسولین     
–   مدیریت موردی     
–   عوامل درونی کنترل ضعیف دیابتی        
–   هیپرآدرنوکورتیسیسم     
–   هیپو یا هیپرتیروئیدیسم           
–   ایزوتمیا یا گندیدگی     
–   نئوپلازی درون ریز     
–   پانکراتیک        
–   چاقی        
–   سیروز یا ناخوشی الکلی جگر           
3-9- عوارض وپیامدهای دیابت     
3-9-1- التهاب کبد یا هپاتیت             
3-9-2- هموکروماتوز یا اختلال متابولیسم آهن      
3-9-3- لوزالمعده     
3-9-4- التهاب لوزالمعده     
3-9-5- آماس لوزالمعده ای مزمن            
3-9-6 فیبروز کیستیک       
3-9-7 آماس سرطانی لوزالمعده           
3-10- علائم بالینی در حیوانات     
3-11- تعیین گلوکز یا قند خون     
– محدودیت های تست     
– تکنیک تست        
– مقادیر نرمال        
– تفسیر نتایج        
– هیپوگلیسمیا        
3-12 تست های تحمل گلوکز     
– تست های دهانی     
تست های داخل رگی     

فصل چهارم: یافته های آزمایشگاهی لوزالمعده        
4-1 بیماری لوزالمعده         
1- بافت مردگی حاد لوزالمعده            
A-   تعیین آمیلاز سرم           
B-   تابلوی خونی           
C-   هیپر لیپیمی     
2- التهاب مزمن لوزالمعده            
A- تشخیص لیپاز و آمیلاز سرم        
B- مقادیر گلوکز            
C- آزمایش مدفوع           
3- اتروفی آمینی جوانان     
4- سرطان لوزالمعده     
5- سندروم ترشح بیش از حد           
6- گلوکونوما         
7- گاسترینوما        
4-2   تشخیص آسیب لوزالمعده            
1- آمیلاز سرم (عوامل افزایش آمیلاز سرم در سگ)  
- آسیب لوزالمعده           
- اختلال کلیوی           
C- بیماری معده ای _ روده ای        
D- بیماری کبدی           
E- سرطان     
2- آمیلاز سرم در گونه های غیر از سگ ها     
3- لیپاز سرم در سگ ها     
عوامل افزایش فعالیت لیپاز سرم در سگ      
A- آسیب لوزالمعده           
B- نارسایی کبدی           
C- بیماری کبدی           
D- درمان کورتیکوستروئیدها        
E- بیماری معده ای _ روده ای        
F- سرطان     
4- لیپاز سرم در گونه های به غیر از سگ        
5- آمیلاز سرم به جای لیپاز سرم در سگ        
6- فعالیت لیپاز و آمیلاز صفاقی           
7- واکنش ایمنی شبیه به تریپسین سرم        
4-3  ناهنجاری های دیگر آزمایشگاهی در رابطه با آسیب لوزالمعده  
1- افزایش گلبول های سفید در خون        
2- تغلیظ خون        
3- آنمی           
4- ازوتمی        
5- افزایش ادرار        
6- هیپرگلیسمی        
7- هیپوکلسیمی        
8- افزایش فعالیت آنزیم سرم           
9- افزایش میزان بیلی روبین در خون        
10- افزایش غلظت چربی های پلاسما        
11- افزایش یا کاهش پروتئین           
12- هموستاز غیر طبیعی     
4-4  تکنیکهایی برای تست های عمل لوزالمعده         
1- آزمایش میکروسکوپی فیس ها            
2- آزمایش برای آنزیم تریپسین مدفوع          
A- آزمایش لوله     
B- آزمایش فیلم     
3- آزمایش  کل چربی مدفوع           
4- تعیین آمیلاز سرم     
5-  گلوکز خون و تحمل گلوکز           
6- آزمایش های جذب     

فصل پنجم: مواد و روش تحقیق     
5-1 تحقیق و بررسی         
5-2 مواد و روش کار        
– وسایل لازم
– مشخصات بالینی سگ     
5-3 آزمایشات تعیین کننده دیابت (داخل بدن)        
1- تعیین غلظت گلوکز خون           
-تست تحمل به گلوکز           
A- تست تحمل گلوکز خوراکی     
B- تست تحمل گلوکز داخل عروقی  
2- اندازه گیری هورمونها     
3- ارزیابی آنتی بادی های ضد سلول جزیره        
5-4 آزمایشات خارج از بدن     
5-5 نحوه کالبدگشایی        
5-6 نمونه برداری        
– وسائل نمونه برداری     
– تثبیت بافتی        
– محلول ثبوتی فرمالین در سرم فیزئولوژی        
– محلول ثبوتی %10 فرمالین بافری           
– شستشوی بافت        
– کلسیم زدایی        
– انتخاب بافت        
– محلولهای کلسیم گیر     
– آب گیری و علل آبگیری           
– پردازش کننده بافتی خودکار(هیستوکنیت)     
– شفاف کردن         
– نفوذ دادن پارافین     
– قالب گیری با پارافین     
– برش برداری قالب های پارافینی           
– چسباندن برش روی لام     
– رنگ آمیزی بافت پانکراس            
– نتایج بدست آمده از تحقیق از لحاظ آسیب شناسی     
– تصاویر بدست آمده از لام           
– بحث و پیشنهادات     
– چکیده انگلیسی     
– فهرست منابع فارسی و خارجی           

بخشی از فهرست مطالب پروژه

1-  پوستی. ایرج(1379)بافت شناسی مقایسه ای وهستوتکنیک، انتشارات دانشگاه تهران

بخشی از فهرست مطالب پروژه

 H. Dunlop & chares –H.Malbert. Verterinary Pathophoysiology. Oxford: Black Well (2004)

L.e, pineda.m.h(1989)  Veterinary endocrinology and reproduction

Torranc and carmel T.Moonay- 2nded- King sleyhouse, Uki BSAVA (1998) BSAVA: Manual of Small Animal Endocrinology

Daniel porte. Robert S.Sherwin Diabets mellitus. Fifteen edition (1990)

1986 Veterinary clinical Pathology

2004 Veterinary hematology & Chemistry

مقدمه :

دیابت یکی از بیماریهای متابولیتی ارثی است که از نقصان قدرت بافتها در سوزاندن و ذخیره کردن مواد قندی حاصل می شود. قندی که بدین نحو مورد استفاده قرار نگرفته است در خون جاری می شود و با این نتیجه قند خون افزایش می یابد و همین که این افزایش از حدود تجاوز کرد کلیه ها مقداری از قند را با ادرار دفع می کند و به این ترتیب ادرار محتوی مقادیر کم و بیش زیادی قند می شود. در بدن بیمار دیابتی مواد قندی که بهترین منبع مولد انرژی و با صرفه ترین سوخت کانون حرارتی حیوان به شمار می روند قابل استفاده نبوده ناچار پروتئین و چربیهایی که برای تجزیه و سوخته شدن و انسولین احتیاج ندارند تجزیه و سوخته می شوند تا چراغ حیات بیمار را روشن نگه دارند. در نتیجه سوخته شدن بیمار لاغر می شود و ادرارش شامل مقادیر زیادی مواد ازتی می گردد. اجسام سِتنی ناشی از تجزیه مواد چربی اگر بیش از مقدار بدن قدرت سوزاندن آنها را دارد ساخته شوند در خون جریان پیدا می کند و در نتیجه ستوز ایجاد می شود و مقداری از اجسام ستون مانند قند از کلیه ها دفع می گردند در ادرار دیده می شوند. غالباً مواد ستونی دارای واکنشهای اسیدی می باشند و بنابراین تعادل اسید و قلیائی محیط داخلی بدن را به هم می زنند و موجب بروز اسیدوز خفیف شده و اختلالات الکترولیتی ناشی از آن سگ مبتلا را به حالت نیمه اغما می اندازد و اسیدوز شدید در صورتی که با به کار بستن درمان منقتض از بین نرود سگ مبتلا را به اغمای کامل می کشاند و سرانجام او را از پای درمی آورد بنابراین یکی از ضروریات مبرم در مدیریت بالینی دیابت ملیتوس دسترسی به یک روش آگاهی دهنده از درجه کنترل بیماری دیابتی است. امروزه اندازه گیری هموگلوبین ALC که جزء غالب از درصد اجزاء تشکیل دهنده هموگلوبین گلیکوزید تام می باشد در ارتباط با بیماری دیابت ملیتوس در کلیه ی جویندگان این راه به تحقیق ثابت شده است. به دلیل افزایش هماهنگ هموگلوبین ALC با افزایش قند خون و یک دوره چهار تا شش هفته ای، از این رو اندازه گیری هموگلوبین ALC  معیار بسیار ارزشمند و قابل اعتماد در ارزیابی کنترل میزان قند خون در بیماران دیابتیک است

اهداف کلی:

ضایعات ماکروسکوپیک و میکروسکوپیک پانکراس دریک سگ دیابتی

اهداف فرعی:

1:شناخت ضایعات پانکراس ایجادشده در اثربیماری دیابت ملیتوس درسگ ومشاهده پاسخ

2:تشخیص به موقع بیماری دیابت ملیتوس درراستای علایم بالینی

3:اقدام به درمان دیابت ملیتوس پیشرفته باتوجه به اطلاعات کسب شده

چکیده

دیابت ملیتوس یک ناهنجاری مزمن است که متابولیسم کربوهیدراتها، چربیها و پروتئین ها را متاثر می سازد. این بیماری متابولیکی فقط مختص انسان نمی باشد بلکه به صورت یک ناهنجاری مشترک آندوکرینی در دامهای کوچک (سگ و گربه) و دیگر حیوانات دیده شده است. دیابت ملیتوس یک اختلال پیچیده ای است که در اثر کمبود انسولین به تنهائی و یا در ارتباط با آن به وجود می آید. در برخی موارد افزایش مقادیر گلوکاگون را مربوط به ایجاد هیپرگلیسمی دائمی می دانند. عدم دسترسی انسولین ممکن است به خاطر تغییرات و ژنراتیو در سلولهای بتا جزایر لانگرهانس باشد. امکان اینکه قابلیت اثر هورمون انسولین به خاطر تشکیل آنتی بادیهای انسولین یا ایجاد کمپلکسهای غیرفعال کاهش یابد زیاد بوده و ضمناً مسینوتر کلسینه جزایر به خاطر واکنشهای اتوایمنیون و یا به خاطر ترشح نابجای هورمونهای دیگر به علت نئوپلاسم ساید غدد آندوکرین متحمل به نظر می رسد

1-1 رویان شناسی پانکراس

در انسان پانکراس از دو جوانه ای که غشاء آنها از پوشش آندودرمی دوازدهه می باشد، تشکیل شده است (شکل 1-1)، در حالیکه جوانه پشتی پانکراس در روده بند پشتی قرار گرفته است. جوانه شکمی پانکراس کاملاً در ارتباط با مجرای صفراوی می باشد. هنگامیکه دوازدهه به طرف راست می چرخد و شکل C بخود می گیرد، جوانه شکمی پانکراس، در مسیری مشابه حرکت مدخل مجرای صفراوی به طرف پشت مهاجرت می نماید. بالاخره پانکراس شکمی درست در زیر و عقب پانکراس پشتی قرار می گیرد. سپس بافت پارانشیم پانکراس و دستگاه مجرائی پشتی و شکمی آنها با هم یکی می شوند

جوانه شکمی پانکراس، زائیده چنگکی یا قلابدار را ساخته و بخش تحتانی در پانکراس را تشکیل می دهد و بقیه پانکراس از جوانه پشتی پانکراس مشتق می شود. مجرای اصلی پانکراس یا مجرای ویرسونگ از قسمت دور مجرای پشتی پانکراس و تمام مجرای شکمی پانکراس تشکیل شده است. قسمت نزدیک مجرای پشتی پانکراس نیز مجرای فرعی پانکراس یا مجرای سانتورینی را ایجاد می نماید. مجرای اصلی پانکراس همراه با مجرای صفراوی، در محل پاپی بزرگ یا آمپول واتر وارد دوازدهه می شود و مدخل مجرای فرعی پانکراس در محل پاپی کوچک می باشد. در 10 درصد موارد مجاری به هم متصل نمی شوند و بصورت دو مجرا باقی می مانند. سلولهای جزایر لانگرهانس و آسینی ها از آندودرم منشاء می گیرند. سلولهای جزایر از سیستم مجزا شده و به عنوان سلولهای آندوکرین از سلولهای دیگر متمایز می شوند. جزایر لانگرهانس در حدود ده تا یازدهمین هفته جنین بصورت توده کوچکی از سلولهای با سیتوپلاسم تیره از بافت پارانشیمی و بافت پوششی مجرای پانکراس جدا می شوند که خود از آندودرم دوازدهه مشتق شده است و در سرتاسر غده پراکنده می باشند. در حدود هفته دوازدهم در این سلولها انسولین مشخص شده و چند روز بعد گرانولهای درون سلولهای بتا ظاهر می شوند. پس از آن جزایر سریعاً رشد کرده و در حدود ماه چهارم تقریباً یک سوم توده پانکراس را تشکیل می دهند، و ترشح انسولین حدوداً از ماه پنجم جنین آغاز می شود. در حیوانات نیز پانکراس از دو جوانه پشتی و شکمی تشکیل می شود. جوانه پشتی از سطح پشتی بخش قدامی دوازدهه و پایین تر از جوانه کبدی منشاء می گیرد و لوب چپ پانکراس را تشکیل می دهد. مجرای فرعی پانکراس ترشحات این لوب را در محل پاپی کوچک وارد بخش نزولی دوازدهه می کند. جوانه شکمی از ساقه اصلی جوانه کبدی که از سطح شکمی دوازدهه جدا می شود، منشاء می گیرد و لوب راست پانکراس را تشکیل می دهد. مجرای اصلی پانکراس ترشحات این لوب را در محل پاپی بزرگ وارد بخش قدامی دوازدهه می کند. این مجرا پس از یکی شدن با مجرای صفراوی، و یا در کنار آن وارد دوازدهه می شود. وقتی که این دو جوانه یکدیگر را قطع می کنند، کمی بهم جوش خورده و بدنه مشترکی در محل تقاطع تشکیل می دهند و دستگاههای مجرائی آنها آناستوموز پیدا می کند، بطوریکه ترشحات پانکراس از طریق مجرای اصلی و یا از طریق مجرای فرعی وارد دوازدهه می شود (شکل 1-1). جوانه های پانکراس، در سنین اولیه رویان (در گوسفند 10 روزگی و در خوک طولانی تر از این) ظاهر شده و منشعب می شوند

1-2-آناتومی و بافت شناسی پانکراس

پانکراس درست در بالای 4/1 حفره ی شکمی و متصل به دئودنوم قرار دارد. در حقیقت پاتکراس تشکیل شده از بافت پارانشیمی به همراه بافت همبند خیلی کوچک که کلا شامل عصب و شبکه رگی میباشد

سلولهای اندوکرین پانکراس 2% تا 3% از کل جرم پانکراس را تشکیل میدهند و به صورت دسته قرار دارند که سلولهای جزایر لانگرهانس خوانده میشوند. سلولهای جزایر لانگرها نس کاملا داخلی هستند و تحت تاثیر رشته های سمپاتیک و پارا سمپاتیک هورمون ازاد میکنند. چهار تیپ سلول در جزایر لانگرهانس وجود دارد که شامل سلولهای a(الفا) , b (بتا) , d (سیگما) وسلولهای F .این سلولها به طور تصادفی و نا منظم در هر جزیره توزیع نشده اند. سلولهای b در مرکز هر جزیره قرار دارند و شامل 60%  از کل سلولها است. سلولهای a در پیرامون (اطراف) قسمت بیرونی از جزیره قرار دارند و 30% سلولها را تشکیل میدهد. سلولهای  d در بین سلولهای a و b قرار دارند و تقریبا 10% از سلولهای جزیره را تشکیل میدهند. سلولهای F را همیشه نمیتوان تشخیص داد ولی به تعداد کم در بین سلولهای a قرار دارند

پانکراس یک غده مختلط توبولوآسینار[1] یا لوله ای خوشه ای[2] می باشد، که از دو نوع غدد مترشحه با ساختمان ویژه و کاملاً متمایز تشکیل شده است. قسمت آندوکرین آن از جزایر لانگرهانس یا جزایر پانکراس[3] تشکیل یافته است، در حالیکه واحد ترشحی اگزوکرین آن یک غده با ساختمانی خوشه ای[4] می باشد

بخش اگزوکرین پانکراس عصاره ای با PH قلیائی در حدود 8، ترشح می کند که از آب، یونها، آنزیمها و پروآنزیم ها از جمله تریپینوژن، کیموتریپسینوژن، کربوکسی پیپتداز، ریبونوکلئاز، دزاکسی ریبونوکلئاز، تری آسیل گلیسرول لیپاز، فسفو لیپاز A2 ، الاستاز، آمیلاز و کلاژناز تشکیل شده است، و هنگامیکه محتویات معده به دوازدهه می رسند، این آنزیمهای گوارشی بوسیله مجاری مربوطه به دوازدهه وارد شده و اعمال اثر می نمایند

قسمت آندوکرین که در بین اگزوکرین قرار دارند، فاقد مجرا بوده و مانند سایر غدد آندوکرین هورمونهای تولید شده خود را که شامل انسولین، گلوکاگون، سوماتواستاتین و پلی پپتید پانکراسی می باشد، مستقیماً وارد خود می نمایند

بستر بافتی پانکراس شامل کپسول پانکراس و انشعابات آن در داخل پانکراس می باشد. پانکراس از خارج توسط کپسول نازک، از جنس بافت همبند متراکم نامنظم پوشانده شده است، و از این کپسول تیغه هائی بداخل پانکراس نفوذ کرده و با ایجاد تقسیمات کوچکتری که با چشم غیر مسلح مشخص هستند، پارانشیم غده را به لوب و لوبولهائی تقسیم می کنند. رشته های کلاژن این تیغه های همبندی بداخل رشته های رتیکولر اطراف آسینی[5] ادامه می یابند. بنابراین هر لوبول پانکراس از واحدهای ترشحی آندوکرین و همچنین اگزوکرین و مجاری مربوط به آن تشکیل شده است

1-3- کالبد شناسی پانکراس در گوشتخواران

رنگ پانکراس بسته به مقدار خونی که در آن وجود دارد، متغیر و به رنگ زرد روشن تا قرمز تیره است. بطور مطلق و از نظر مقایسه، وزن و طول پانکراس گوشتخواران نسبت به سایر پستانداران خیلی بزرگتر است. وزن پانکراس در سگ 130 تا 108 گرم و نسبت وزن آن به وزن بدن 135/0 تا 365/0 درصد است

پانکراس مجاورت نزدیکی با معده، کبد و دوازدهه دارد و از نمو قسمت بالائی معده اولیه نتیجه می شودکه دوازدهه اولیه و لایه عمقی چادرینه بزرگ نیز از آن حاصل می شود. پانکراس سگ تشکیل یک حلقه افقی را می دهد که بطرف عقب و چپ باز است و دارای یک قسمت مرکزی یا بدنه می باشد، و در انتهای بسته دوازدهه پیشین قرا گرفته است. قطعات راست و چپ ادامه بدنه پانکراس می باشد

ورید باباب برای اینکه به کبد برسد، از حلقه بدنه پانکراس عبور می کند. قسمت مرکزی بدنه تقریباً نزدیک به خمیدگی قسمت جلوئی دوازدهه قرار می گیرد. قطعه راست یا شکمی، طویل و استوانه ای بوده و در روده بند دوازدهه قرار گرفته و دوازدهه نزولی را تا خمیدگی پسین همراهی می کند و ممکن است به روده کور نیز برسد. قطعه چپ یا پشتی، ضخیم تر و کوتاهتر از قطعه راست است و قسمت باب المعده معده را همراهی می کند و در داخل چادرینه بزرگ از سطح خلفی بسوی طحال کشیده می شود. در طرف چپ با کبد، قولون عرضی و گاهی با کلیه چپ در تماس است

مجرای اصلی پانکراس یا ویرسونگ همراه با مجرای کلدوک در پرز بزرگ دوازدهه باز می شود. مجرای فرعی پانکراس یا سانتورینی قطورتر از مجرای اصلی است، ولی در برخی از نژاد سگ ها فقط این مجرا مشاهده می شود. مجرای مزبور 23 تا 80 میلیمتر عقبتر از مجرای اصلی در پرز کوچک دوازدهه باز می شود

پانکراس گربه به وزن 8 تا 10 گرم و 27/0 درصد وزن تمام بدن حیوان و از نظر شکل و موقعیت نظیر پانکراس سگ است. قطعه راست پانکراس در گربه، دوازدهه نزولی را همراهی می کند. قطعه چپ آن ضخیم تر و در امتداد انحنای کوچک معده قرار گرفته و مجاور قولون عرضی است و به طحال می رسد. یک چین صفاقی، قطعه چپ را به بند قولونی متصل می کند. مجرای فرعی پانکراس بصورت یک جسم کوچک تیغه ای شکل در پانکراس 20 درصد از گربه ها مشاهده می شود

1-4- هورمونهای پانکراس    Pancreatic hormones

غده ی اندوکرین جزایر لانگرهانس پانکراس , انسولین , گلوکاگون و سوماتواستاین و پلی پپتید ترشح میکنند این هورمونها به مایع بینا بینی ترشح میشوند و به داخل مویرگها منتشر میشوند و به وسیله ی سیاهرگ باب به کبد و سایر قسمت های بدن حمل میشوند. کار مهم هورمونهای جزایر لانگرهانس تنظیم گلوکز خون است. انسولین و گلوکاگون بیشترین تنظیم کننده ی گلوکز خون و همچنین نگهداری مناسب غلظت ثابت گلوکز و سایر مواد غذایی در خون هستند. انسولین از سلولهای b ترشح شده و به وسیله ی اسان کردن حرکت گلوکز از میان سلولهای دیواره ای برای ذخیره ی انرژی ,غلظت گلوکز خون را پایین می اورد

در مقابل , گلوکاگون که از سلولهای الفای جزایر ترشح میشوند و به وسیله ی تحریک گلیکو ژنولیز کبدی و گلوکو نئوژنز , باعث بالا رفتن غلظت گلوکز خون میشود

تنظیم اندوکرین متابولیسم گلوکز در پستانداران اهمیت بیشتری دارد زیرا بسیاری از سلولها نیازمند ذخیره انرژی مناسب برای زنده ماندن هستند. انسولین و گلوکاگون هورمون های کلیدی برای متابولیسم گلوکز هستند. سوماتو استاتین یک هورمون پارا کرین پانکراس است که به وسیله ی سلولهای d ترشح میشوند و یک مانع برای ازاد شدن انسولین و گلوکاگون است. هورمون های پانکراسی سنتز شده و به وسیله ی سلول های اندوکرین به داخل مایع بینا بینی وارد میشوند و بر رسپتورهای دیواره ای سلول های مجاور تاثیر میگذارند بدون وارد شدن به سیستم گردشی باب

نقش هورمون پلی پپتید مترشحه به وسیله ی سلول های F به طور اشکارا ثابت ومشخص نشده است اما به نظر میرسد در تنظیم ورود غذا به وسیله ی عمل اشباع کامل محل در هیپو تالاموس دخالت دارند بنابراین پلی پپتید پانکراس ممکن است به طور غیر مستقیم در کنترل یکسان سازی گلوکز خون شرکت کنند علاوه بر هورمون های پانکراس همه ترشحات اندوکرین, همین طور هورمون رشد, کاتکول امینها و گلو کو کورتئید ها نقش مهمی در تنظیم متابولیسم گلوکز به وسیله ی افزایش گلیکوژنولیز و گلوکونئوژنز دارند

غیر از نشخوار کنندگان بدون توجه به سن، غلظت گلوکز خون در محدوده 50 الی 175 ولی در نشخوار کنندگان با توجه به سن حیوانات و توسعه دستگاه گوارش , غلظت گلوکوز خون متفاوت است. نشخوار کنندگان بالغ معده چند قسمتی توسعه یافته دارند که همانند خمره تخمیر عمل می کند.تخمیر کربو هیدراتها در قسمت مدخل به وسیله ی باکتری و پروتوزوآ و در شکمبه, نگاری و هزارلاتحت شرایط بی هوازی و نکته ی مهم اکسیداسیون ناقص محصولاتی که به صورت اسید های چرب  با زنجیره ی کوتاه است اسید استیک, پروپیونیک و بوتیریک. اسد پروپیونیک گلوکونئوژنیک است و در صورتی که اسید استیک و اسید بوتریک کتوژنیک هستند. گلوکز غذا به ندرت به روده ی کوچک میرسند چون میکروب های قسمت های پیش معده در نشخوار کنندگان  و متابولیسم معده  همه کربو هیدرات هارا مورد مصرف قرار میدهند(جذب نمیشوند).  بنابراین نشخوار کنندگان بالغ یک حالت ثابت برای گلوکونئوژنز را دارند و غلظت گلوکوز خون فقط 45 الی 80  است

1-4-1– پلی پپتید سلول a – گلوکاگون

کمی بعد از کشف انسولین فعالیت های خام شیره ی پانکراس در حیوانات ازمایشگاهی به وسیله ی عمل معکوس، محصول هاپر گلیسمیک شیره ی پانکراس در پایین اوردن سطح گلوکز خون متناقض بود

این یک فرضیه بود که فاکتور هایپر گلیسمیک، انسولین حاصل از هیپو گلیسمیک را خنثی می کند. که این هم در شیره ی پانکراس وجود داشت و گلوکاگون نامیده شد که در سال 1955 ، 30 سال پس از کشف انسولین تعریف شد

-ترشح گلوکاگون

گلوکاگون پلی پپتیدی است که از یک زنجیره ی پپتیدی حاوی 29 اسید امینه تشکیل شده و وزن مولکولی حدود 35 دالتون را دارد. توالی اسید های امینه گلوکاگون در اکثر گونه ها به طور یکسان ظاهر شده است

-بیوسنتز گلوکاگون

ژن گلوکاگون متعلق است به یک فوق خانواده ی ژن هایی که اغلب کدهایی برای هورمون ها, به انضمام پلی پپتید گلوکاگون ساز 1و2 (GLP1,2) , پلی پپتید ممانعت کننده ی معدی (GIP), هورمون رشد ازاد کننده ی هورمون ها (GHRH) و فعالیت پلی پپتید روده ای را دارند

مرحله ی پرو کلوگاگون اختلاف قابل ملاحظه ای در بافت های مختلف دارد. در سلول های a جزایر پانکراس مهمترین محصول پروگلوکاگون , گلوکاگون و امین ها و پپتید های انتها یی کربوکسی, که این ها هم به ترتیب گلی سنتین مربو طه ی پلی پپتید (GRPP) است و اغلب انترو گلوکاگون گفته می شود و بزرگترین فاکتور پروگلوکاگون (MGF) است. دومی شامل رشته های اسید امینه برای GLP1,

در سلول های L موکوس معدی,  پروگلوکاگون عمل فعالیت GLP1,2 و گلی سنتین را باعث میشود. در حال حاضر از وظایف GLP1,2 اطلاعات کافی وجود ندارد ولی GLP1 به عنوان محرک قوی ترشح انسولین نشان داده شده است و ممکن است یکی از فاکتور های بزرگ مسئول در پاسخ انسولین به گلوکز در زمانیکه گلوکز به صورت داخل وریدی در جریان است باشد

– تنظیم ترشح گلوکاگون

فاکتور های زیادی در ترشح گلوکاگون موثر هستند اما غلظت گلوکز خون مهمترین فاکتور در ترشح و ازاد کردن گلوکاگون از سلول های a جزایر پانکراس می باشد. هیپو گلیسیمی به وجود امده در بدن نشانه ی افزایش ترشح گلوکاگون است در صورتی که هیپر گلیسیمی به عنوان یک ممانعت کننده برای ترشح گلوکاگون می باشد. بنابراین اثرات گلوکز خون روی ترشح گلوکاگون از جزایر, بر عکس اثر گلوکز روی ترشح انسولین است . این دو هورمون وجود گلوکز در بافت ها را تنظیم می کند

مقدار زیادی از اسید های امینه از دستگاه گوارش جذب شده و در مرحله ی بعدی پروتئین ها جذب می شوند. اسید های امینه به طور مستقیم روی سلول های a جزایر پانکراس اثر کرده و باعث افزایش سنتز و ترشح گلوکاگون می شود. در غیاب کربو هیدرات های غذایی , گلوکاگون ترشح شده و دریافت کبدی گلوکز به روش گلوکونئوژنز تحریک می شود

همچنین اغلب فعالیت های مستقیم اسید های امینه روی سلول های b در ترشح و ازاد کردن انسولین مورد نیاز برای دریافت و استفاده ی گلوکز کبدی و ذخیره ی اسید های امینه و پروتئین ها به اثبات رسیده است

با اینکه اسید های امینه محرک ازاد کردن هر دو هورمون گلوکاگون و انسولین است اما نسبت گلوکاگون و انسولین در خون به طوری است که سطح گلوکز را در خون به حالت نرمال نگه می دارد

اسید های امینه اثرات غیر مستقیم در ترشح گلوکاگون دارند. جذب اسید های امینه از روده ی کوچک باعث تشویق ترشح هورمون های دستگاه گوارش , همچنین گاسترین , پلی پپتید ممانعت کننده ی معدی و کوله سیتوکنین می شود که این ها هم ترشح گلوکاگون را تحریک میکنند

ترشح گلوکاگون اغلب به واسطه ی فعالیت سیستم عصبی سمپاتیک یا به کمک کاتکول امینها افزایش میابد. ورزش گرسنگی و تمام شکل های استرس معمولا محرک ترشح گلوکاگون هستند

-اثرات گلوکاگون روی کبد و سایر بافت ها

کبد یکی از اهداف گلوکاگون برای کنترل متابولیسم فعال است. اثر گلوکاگون روی کبد تحریک گلیکوژنولیز است همچنین نقش بزرگی در تحریک گلوکونئوژنز دارد

ترکیب اثرات گلوکاگون روی گلیکوژنولیز و گلوکونئوژنز سبب افزایش بروندهی گلوکز از کبد می شود. گلوکز کبدی مهمترین منبع انرژی در بدن در مدت بعد از جذب مرحله ی هضم می باشد. اثر دیگر گلوکاگون روی کبد ازاد کردن سنتز و غلظت کتو اسید های در گردش می باشد

علاوه بر اثرات هیپر گلیسمیک, گلوکاگون محرک سنتز و ازاد کردن انسولین از سلول های b نیز می باشد. افزایش در سنتز انسولین , باعث جلوگیری از اثرات هیپر گلیسمیک گلوکاگون می شود. اثر بعدی گلوکاگون باند شدن با رسپتور های سلول های دیواره ای کبدی و افزایش در مقدار CAMP می باشد. CAMP باعث فعالیت پروتئین کیناز وابسته به CAMP که این هم در نتیجه فسفریلاسون و دفسفریلاسون پروتئین های داخل سلولی  است که تقریبا تمام اثرات گلوکاگون در کبد را تنظیم می کند

گلوکاگون گلیکوژنولیز را به وسیله ی فعالیت فسفریلاز و گلوکز 6-فسفاتاز تحریک می کند و به طور همزمان از سنتز گلیکوژن و گلوکوکینازها جلوگیری می کند

گلوکاگون تحریک می کند گلوکونئوژنز را به وسیله ی فعالیت پیروات کربوسی لاز , فسفواینول پیروات کربوکسی کیناز و فروکتوز 1و6 –دی فسفاتاز , در حالی که در یک لحظه از فسفو فروکتوز کیناز و شاید از پیروات کیناز جلوگیری می کند

تحریک گلوکونئوژنزبه وسیله ی گلوکاگون به همراه جلوگیری از عمل گلیکولیز در یک لحظه اتفاق می افتد.کاهش در گلیکولیز منجر به کاهش سنتز اسیدهای چرب, تری گلیسریدها وکلسترول و فعالیت کارنیتین آسیل ترانسفراز که یک انزیم کلیدی در مسیر کتوژنیک است می شود

وقتی که گلوکاگون از سنتز اسیدهای چرب به وسیله کبد, جلوگیری می کند,  انبار چربی منبع مهم اسیدهای چرب باعث پیشروی کتو اسیدها می شود

علاوه بر کبد , بافت چربی هم یکی ازهدف های مهم گلوکاگون می باشد.درسلول چربی , گلوکاگون یک عامل لیپولیتیک قوی می باشد که به وسیله فعالیت انزیم لیپاز, تری گلیسریدهای اسیدهای چرب وگلیسرول را هیدرولیز می کند. افزایش سطح گلیسرول واسیدهای چرب سبب افزایش متابولیت هایی در کبد می شود که گلوکز وکتو اسید را بوجود می آورند

در کبد گلوکاگون اسیدهای چرب را برای سنتزتری گلیسریدها راهنمایی می کنند تا به فرم کتواسید دربیایید.این مسیرهای متا بولیسم گلوکاگون روی اسیدهای چرب همراه است با فعالیت یک انزیم اساسی, کارنیتین اسیل ترانسفراز, به شکل اسید چرب CoA پیشرو برای سنتز کتواسیدها

بنابراین اثرات کتوژنیک گلوکاگون در نتیجه ی ترکیب اثر ان روی کبد وبافت چربی است. کتواسیدهای تولیدی به وسیله کبد انرژی سوبسترا است که به وسیله بیشتر بافتها مورد استفاده قرار می گیرد به استثنائ کبد

در مدت دوره های گرسنگی, کتواسیدها سوخت مهم سلولهای عضلانی می باشند.از اینرو در حیوانات نرمال کتواسیدها مضر نیستند برای اینکه درحضور مقدار کم انسولین, کتواسیدها متابولیت هایی به وسیله ی بدن هستند

نشانه پیشروی لیپولیز(تجزیه لیپیدها) دریافت اسیدهای چرب به وسیله کبد, سنتزکتواسیدها وافزایش غلظت کتواسیدها درخون است.بعلاوه عدم انسولین, استفاده از کتواسیدها به وسیله بافتهای محیطی را کاهش می دهد.عوارض کتونمی می تواند کتواسیدوزیس .وحتی تا مرگ پیشروی کند

اثرات گلوکاگون روی لیپولیز و بافت چربی وروی انسولین و سوماتواستاتین پانکراس درحال حاضر مورد بحث وبرسی می باشد

درسیستم عصبی مرکزی گلوکاگون ترشح هورمون رشد را تحریک می کند وممکن است در کنترل مرکز اشتها هم نقش داشته باشد.سلولهای عضله ای رسپتوری برای گلوکاگون ندارند بنابراین گلوکاگون هیچ اثری روی عضلات ندارند

خلاصه گلوکاگون یک هورمون تجزیه ای(کاتابولیک) وانسولین یک هورمون سازنده(انابولیک) است. هرچند همه هورمونهای تجزیه ای در حمایت ونگهداری از گلوکز خون نقش بازی می کنند اما انسولین و گلوکاگون در هموستاز گلوکز مهمتر می باشند

در مدت ناهار و کمی بعد از ناهار زمانی که سطح انرژی سوبسترای در گردش اضافه می شود, انسولین گلوکز خون راکاهش میدهد که به وسیله ی اسان کردن ذخیره و استفاده مناسب ازگلوکز صورت می گیرد

زمانی که انرژی سوبسترای در گردش در مدت تقاظای متابولیکی زیاد بدن, کاهش می یابد, عمل گلوکاگون گلوکز خون را به وسیله گلیکوژنولیز و گلوکو نئوژنز افزایش می دهد

1-4-2-پلی پپتید سلول d

سوماتواستاتین

سوماتواستاتین نخستین بار از هیپو تالاموس جدا شده بود. چون ازاد شدن هورمون رشد جلوگیری می شود به وسیله ی سوماتو استاتین, همینطور زمانی سوماتواستاتین فاکتور ممانعت کننده ی ترشح سوماتوتروپین (SRIF) خوانده می شد. ولی بعد ها از شیره ی هیپوفیز , همه ی بافت ها و بعلاوه در پانکراس و دستگاه گوارش جدا شد

در پانکراس سوماتواستاتین از سلول های d ترشح می شود و در اکثر گونه ها  به دو فرم دیده می شود. تشخیص به وسیله ی تعداد اسید های امینه (14یا28) می باشد. فرم با 14 اسید امینه در پانکراس و هیپوتالاموس نفوذ دارد در صورتی که فرم با 28 اسید امینه در دستگاه گوارش نفوذ دارد

هر دو فرم فعالیت بیولوژیکی مشابه در جلوگیری از ترشح سوماتوتروپین دارند

سوماتواستاتین پانکراس از ترشح انسولین , گلوکاگون و کلا شیره ی پانکراس جلوگیری می کند

فرم 28 اسید امینه ای سوماتو استاتین در سراسر دستگاه گوارش موثر است. بر این عقیده هستند که این هورمون ممکن است بر روی تحرک هم پا یه ای ابتدای روده و کیسه صفرا و ترشحات برون ریز و هضم و جذب غذا اثر داشته باشد

سوماتو استاتین اغلب از ترشحات اندوکرین دستگاه گوارش همینطور از GLP2,GLP1,VIP,CCK,GIP و سکرتین جلوگیری می کند

ترشح سوماتو استاتین از جزایر پانکراس به وسیله ی گلوکز , اسید های امینه , اسید های چرب , هورمون های گوارشی, گلوکوگاگون و b ادرنرژیک و انتقال عصبی کولینرژیکی تحریک می شود

ترشح سوماتواستاتین به وسیله ی انسولین و انتقال عصبی a ادرنرژیک جلوگیری می شود

1-4-3-پلی پپتید سلول F

پلی پپتید پانکراس

پلی پپتید پانکراس (PP) یک هورمون پپتیدی شامل 36 اسید امینه می باشد که به وسیله ی سلول های F جزایر سنتز می شود

پلی پپتید پانکراس در پپتید روده ی کوچک YY , در پپتید عصبی Y که این هم در مغز و سیستم عصبی خودکار می باشد و همه ی این ها 36 اسید امینه دارند

ترشح PP تا درجه ی بیشتری به وسیله ی رفلکس پانکراس تنظیم می شود. هضم پروتئین , ترشح PP را تحریک می کند و همین طور ورزش و هیپو گلیسیمی حاد از این ترشح حمایت می کند. ولی تجویز و تزریق اسید های امینه به داخل رگ هیچ اثری در ترشح PP ندارد. سوماتو استاتین و گلوکز خون از ترشح PP جلوگیری می کند

وظایف PP هنوز به طور کامل مشخص نیست. این پپتید در تنظیم متابولیسم گلوکز نقش مهمی بازی نمی کند ولی از انقباض کیسه ی صفرا و ترشح شیره ی پانکراس و اسید معده جلوگیری میکند. بنابراین وظیفه ی مهم PP ممکن است به جاری شدن شیره ی هضم در تغذیه های بعدی مربوط شود

2-1-پلی پپتید سلول b -انسولین-ساختمان انسولین

[1] – tubuloacinar

[2] – tubuloalveolar

[3] – pancreatic islets or Islets of Langerhans

[4] – acinar

[5] – Aicnus

برای دریافت پروژه اینجا کلیک کنید