مقاله معيارهاي انتخاب همسر از ديدگاه اسلام در word

توضیحات پروژه

 مقاله معيارهاي انتخاب همسر از ديدگاه اسلام در word دارای 34 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله معيارهاي انتخاب همسر از ديدگاه اسلام در word  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه و مقالات آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه مقاله معيارهاي انتخاب همسر از ديدگاه اسلام در word

چکیده  
مقدمه  
دینداری و‌ ایمان  
ارزش‌های اخلاقی  
خصوصیات جسمی  
صلاحیت خانوادگی  
خصوصیات اقتصادی  
ویژگی‌های اجتماعی  
نتیجه گیری  
منابع  

بخشی از منابع و مراجع پروژه مقاله معيارهاي انتخاب همسر از ديدگاه اسلام در word

نهج البلاغه،قم، هجرت، 1414ق

حر عاملی، محمد بن الحسن، وسائل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه، قم، مؤسسه آل البیت لاحیاء التراث، 1412 ق

محمدی ری شهری، محمد، تحکیم خانواده از نگاه قرآن و حدیث، ترجمه حمیدرضا شیخی، قم، دار الحدیث، 1387

سالاری فر، محمدرضا، خانواده در نگرش اسلام وروان شناسی، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، 1385

کوهی، سمانه و دیگران، معرفی مدل درمانی سرخوردگی زناشویی در زوجین، مشاوره خانواده و بهداشت جنسی، قم، اندیشه ماندگار، 1388

بستان، حسین، اسلام وجامعه‌شناسی خانواده، قم، پژوهشکده حوزه و دانشگاه، 1383

بستان، حسین، اسلام و تفاوت‌های جنسیتی، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، 1388

الیری، دانیل، ریچارد‌ای. هیمن، و آرتور‌ای، جانگسما راهنمای گام به گام درمان مشکلات زناشویی، ترجمه علی کیمیایی و زهرا باقریان‌نژاد، تهران، رشد،1384

دیسک فشردهCD اجلاس طلوع مهر، معاونت فرهنگی اجتماعی سازمان ملی جوانان، 1387

صدوق، محمد بن علی، من لا یحضره الفقیه، قم، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، 1404

ـــــ ،علل الشرایع، قم، داوری، بی‌تا

ـــــ ،امالی، بیروت، اعلمی، 1400 ق

ـــــ ،معانی الاخبار، قم، جامعه مدرسین، 1403

ـــــ ،الخصال، قم، جامعه مدرسین، 1362

ـــــ ،عیون اخبار الرضا(ع)، تهران، جهان، 1378ق

آقاجانی مرسا، حسین، عوامل مؤثر بر طلاق بر حسب طبقه اجتماعی مورد:شهر تهران، جامعه شناسی، ش2، 1384

سپهریان، فیروزه، «بررسی مقدماتی عوامل مؤثر بر طلاق و راههای پیش گیری از آن»،اصول بهداشت روانی، ش 5 و 6، بهار و تابستان، 1379

کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تهران، دار الکتب الاسلامیه، 1365

مصباح‌یزدی، محمدتقی، اخلاق در قرآن، تحقیق و نگارش: محمد حسین اسکندری، قم، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)، 1384

محمدی ری شهری، محمد، تحکیم خانواده از نگاه قرآن و حدیث، با همکاری عباس پسندیده، ترجمه حمیدرضا شیخی، قم، دار الحدیث، 1378

طباطبایی، سیدمحمد‌حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی‌همدانی قم، دفترانتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، 1363

طوسی، محمد بن الحسن، تهذیب الاحکام، تهران، دار الکتب الا سلامیه، 1365

مصباح یزدی‌، محمدتقی اخلاق در قرآن(مشکات)، تحقیق و نگارش محمدحسین اسکندری، قم، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)، 1384

طبرسی، حسن، مکارم الاخلاق، قم، شریف رضی، 1370

مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، بیروت، مؤسسه الوفاء، 1403

پاینده، ابوالقاسم، نهج الفصاحه مجموعه کلمات قصار حضرت رسول‌(ص)، تهران، دنیای دانش،

امام خمینی(ره)، تحریر الوسیله، قم، مؤسسه مطبوعاتی اسماعیلیان، بی‌تا

حیدری، مجتبی، دینداری و رضامندی خانوادگی، قم، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)، 1385

الراوندی، سیدفضل‌الله، النوادر للراوندی، قم، دار الکتاب، بی‌تا

فیض کاشانی، مولی محسن، المحجه البیضاء فی تهذیب الاحیاء، تصحیح و تعلیق علی اکبر غفاری،قم، دفتر انتشارات اسلامی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، بی‌تا

الدیلمی، الحسن بن ابی الحسن، ارشاد القلوب، بیروت، مؤسسه الاعلمی، 1398

کیلن، ملانی و جودیت اسمتانا، رشد اخلاقی؛ کتاب راهنما، ترجه محمدرضا جهانگیرزاده‌قمی و همکاران، قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، 1389

الدیلمی الهمدانی، شیرویه بن شهردار، الفردوس بمأثور الخطاب، تحقیق محمد السعید بن بسیونی زغلول، بیروت، دار الکتب العلمیه، 1406 ق

السجستانی الازدی، سلیمان بن اشعث، سنن ابی داود، تحقیق:محمد محیی الدین عبد الحمید، بیروت، دار احیاء السنه النبویه، بی‌تا

البخاری، محمد بن اسماعیل، صحیح البخاری، تحقیق مصطفی دیب البغا، بیروت، دار ابن کثیر، 1410 ق

النوری، میرزا حسین، مستدرک الوسایل، بیروت، مؤسسه آل البیت(ع) لاحیاء التراث، 1408

نهج‌البلاغه، شرح ابن ابی الحدید معتزلی، عبد الحمید، قم، کتابخانه‌ایت الله مرعشی،‌1404

مظلومی، رجبعلی، تربیت معنایی انسان«تربیت از دیدگاه ائمه اطهار»، تهران، انجمن اولیا و مربیان، 1387

فلسفی، محمد تقی،الحدیث، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، 1367

مظاهری، علی اکبر، جوانان و انتخاب همسر، قم، پارسیان، 1388

الهندی، علی المتقی بن حسام الدین، کنز العمال فی سنن الاقوال و الافعال، تصحیح صفوه السقا، بیروت، مکتبه التراث الاسلامی، 1397

التمیمی المغربی، النعمان بن محمد، دعائم الاسلام و ذکر الحلال و الحرام و القضایا و الاحکام، تحقیق آصف بن علی اصغر فیضی، مصر، دار المعارف، 1389ق

حسکانی، حاکم، شواهد التنزیل لقواعد التفضیل، تهران، مؤسسه طبع و نشر، 1411 ق

الشیبانی، احمد بن محمد، مسند احمد بن حنبل، تحقیق عبد الله محمد الدرویش، بیروت، دارالفکر، 1414 ق

دامن پاک مقدم، ناهید، بررسی تأثیر حقوق مالی بانوان در استحکام خانواده، تقویت نظام خانواده و آسیب‌شناسی آن، ج2، قم، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)، 1386

طبرسی، فضل بن حسن بن فضل، اعلام الوری باعلام الهدی، تهران، اسلامیه، 1390 ق

طبرسی، احمدبن علی، الاحتجاج علی اهل اللجاج، ترجمه نظام‌الدین احمد غفاری مازندرانی،تهران، مرتضوی،1403

خسروی، موسی، زندگانی حضرت علی بن موسی الرضا(ع)، تهران، اسلامیه، 1380

Hughes ,Michael ,Carolin j.krohler, james W. vander zanden(2002) Sociology: the core,New York,McGraw-Hill Higher Education

چکیده

انتخاب همسر مرحله‌ای مهم و سرنوشت‌ساز در تحقق ازدواج موفق محسوب می‌شود. روند رو به تزاید طلاق در سال‌های نخست زندگی مشترک، بیانگر نشانگر نقصان بینش داوطلبان ازدواج در مسایل گوناگون از جمله امور مربوط به انتخاب همسر است. اسلام این مکتب حیات‌بخش که سعادت انسان را تضمین می‌کند، در خصوص موضوع انتخاب همسر معیار‌های متعددی را ارائه کرده که در نظر داشتن آنها زمینه‌ساز تاسیس خانواده مطلوب به شمار می‌رود. در‌این مقاله، معیارهای انتخاب همسر از دیدگاه اسلام در قالب شش دسته کلی تحت عناوین دینداری و‌ایمان، ارزش‌های اخلاقی، خصوصیات جسمی، صلاحیت خانوادگی، خصوصیات اقتصادی و ویژگی‌های اجتماعی مورد بررسی قرار گرفته است. در اسلام، بر اصل همسان همسری به عنوان معیار همسر گزینی و ضامن انسجام خانواده، در ذیل عنوان«کفویت» تأکید شده است. اما دیدگاه‌های ارزشی اسلام به ارائه تعریف خاصی از کفویت زن و شوهر انجامیده است. برخورد ایجابی با برخی جنبه‌های همسان همسری و برخورد سلبی با جنبه‌های دیگر (همسانی قومی، نژادی و طبقاتی)، نشان دهنده کوشش قانون گذار اسلام در جهت تغییر نگرش‌های فرهنگی نسبت به موضوع همسان همسری است

کلید واژه ها:ازدواج، انتخاب همسر، معیار‌های انتخاب همسر، کفویت، همسان همسری

مقدمه

ازدواج در منطق قرآن کریم زمینه‌ساز ‌ایجاد آرام بخش‌ترین رابطه‌ها و آغازگر زندگی خانوادگی همراه با مودت و رحمت است. خداوند متعال کارکرد ‌این سنت نبوی‌(ص) را قرآن کریم چنین تبیین می‌فرماید: «و از نشانه‏های او اینکه همسرانی از جنس خودتان برای شما آفرید تا در کنار آنان آرامش یابید، و در میانتان مودّت و رحمت قرار داد؛ در این نشانه‏هایی است برای گروهی که تفکّر می‏کنند!»(روم:21) اما هنگامی که زندگی آن‌گونه که افراد توقع دارند، پیش نمی‌رود، اکثر زوج‌ها به حالتی از ناباوری و سرخوردگی زناشویی می‌رسند. سرخوردگی زناشویی1 کاهش تدریجی دلبستگی عاطفی است که شامل کاهش توجه در رابطه با همسر، بیگانگی عاطفی و افزایش یک نوع بی‌علاقگی و بی‌تفاوتی نسبت به همسر است.2 ‌اینک این سؤال مطرح است که چرا‌ این کانون آرامش، مودت و رحمت جای خود را به سرخوردگی، ناسازگاری و خشونت می‌دهد و در مواردی نه چندان اندک3 نتیجه‌ای جز طلاق و جدایی ندارد؟

تحقیقات ارائه شده توسط معاونت مطالعات و تحقیقات سازمان ملی جوانان ومرکز مطالعات و پژوهش‌های جمعیتی آسیا و اقیانوسیه،4 در خصوص آمار طلاق در سال 1385حاکی از آن است که بالغ بر 75 درصد طلاق‌ها مربوط به زوجین با کمتر از 10سال سنوات زناشویی است. در علاوه بر این، نزدیک به 50درصد طلاق‌ها نیز در چهار سال اول زندگی اتفاق می‌افتد. تحقیق آقاجانی مرسا، که به بررسی علل طلاق در سه طبقه اجتماعی بالا، متوسط و پایین شهر تهران پرداخته نیز نشان می‌دهد که از بین 450 نفر از زنانی که حکم طلاق آنها صادر شده است،487 %پاسخ‌گویان در طبقه پایین در اولین سال زندگی مشترک با یکدیگر اختلاف داشته‌اند.‌ این میزان در طبقه متوسط به 347% و در طبقه بالا به 467% می‌رسد

بررسی‌های به عمل آمده توسط سپهریان6 در خصوص مواردی که طی سال‌های 1373 و 1374 در شهرستان ارومیه حکم طلاق درباره آنها صادر شده است، نیز حاکی از آن است که70% از خانواده‌های طلاق، اظهار نموده‌اند که هنگام ازدواج اختلاف پیدا کرده‌اند. آمارهای فوق گویای‌ این مطلب است که در مواردی که بیان آن گذشت، شناخت دو طرف از یکدیگر تا حدی ناقص و محدود است که به مجرد ازدواج و تنها با گذشت زمانی اندک از زندگی مشترک پی به نا‌هماهنگی خود می‌برند و ادامه آن را نا‌ممکن می‌شمارند. بر اساس آمارهای فوق، که بخش‌اندکی از تحقیقات انجام شده در ‌این خصوص است، ضعف شناخت در انتخاب همسر از جمله عوامل مؤثر در عدم سازگاری همسران جوان به شمار می‌رود. چنان چه بتوان بینش و آگاهی جوانان در شرف ازدواج را در مورد انتخاب همسر افزایش داد، می‌توان به وقوع ازدواج‌های موفق و کاهش نرخ طلاق در جامعه امیدوار بود. همچنان که در پژوهش آقاجانی مرسا، که بدان اشاره شد، 82% پاسخ‌گویان در طبقه پایین و70% پاسخ گویان در طبقه متوسط و533% در طبقه بالا، بر‌این باورند که انتخاب همسر می‌تواند در پایداری ازدواج بیشترین نقش را داشته باشد

هر چند ضعف شناخت می‌تواند ناشی از کمبود آگاهی در مورد خصوصیات فرد مورد نظر باشد. اما عدم توجه به مهم‌ترین معیارهای انتخاب همسر نیز عامل عدم موفقیت بسیاری از ازدواج‌ها به شمار می‌رود. اسلام به عنوان دین برخوردار از نظام جامع، که سعادت انسان را تضمین می‌کند، در خصوص موضوع انتخاب همسر نیز معیار‌های متعددی را ارائه کرده که در نظر داشتن آنها، زمینه‌ساز تأسیس خانواده مطلوب به شمار می‌رود. این مقاله، می‌کوشد معیارهای انتخاب همسر از دیدگاه اسلام را بررسی کرده و میزان اهمیت هر یک را مشخص نماید

در اسلام معیارهای انتخاب همسر در قالب شش دسته ملاک دینی، اخلاقی و روان‌شناختی، خانوادگی، جسمانی، اجتماعی و اقتصادی مورد توجه قرار گرفته و در منابع اسلامی در خصوص میزان اهمیت هر یک مباحثی مطرح شده است. اسلام برای معیارهای مختلف وزن یکسانی در نظر نگرفته و به نوعی اولویت‌بندی در مورد معیارهای گوناگون پرداخته است. ‌اینک دیدگاه اسلام را در خصوص هر یک از معیارهای انتخاب همسر و میزان اهمیت آنها مورد توجه قرار می‌دهیم

دینداری و‌ایمان

دینداری و ‌ایمان به خداوند از جمله معیارهایی است که در منابع اسلامی مورد توجه جدی قرار گرفته و رعایت آن شرط اساسی در همسر گزینی به شمار آمده است. بر‌این اساس، مردان و زنان مؤمن از وصلت با افراد بی‌ایمان، حتی در صورت برخورداری از سایر معیارهای همسر مطلوب، نهی شده‌اند. (بقره: 221) منظور از «ایمان» در قرآن کریم، ایمان به سه اصل8 است که اساسی‌ترین آنها، ‌ایمان بالله خواهد بود که اگر جامع و کامل باشد،‌ ایمان به دو اصل دیگر را نیز تأمین می‌کند.9 البته ایمان صرف ادراک نیست، بلکه عبارت است از پذیرایی و قبول مخصوصی از ناحیه نفس نسبت به آنچه درک کرده، قبولی که باعث شود نفس در برابر آن ادراک و آثاری را که اقتضاء دارد، تسلیم شود. نشانه چنین قبولی این است که سایر قوا و جوارح آدمی نیز آن را قبول نموده، مانند خود نفس در برابرش تسلیم شود.10‌ایمان مقتضی عمل صالح است و ما را به انجام آن وا می‌دارد.11 در واقع،‌ایمان مانند چشمه‌ای از قلب می‌جوشد، به سوی اعضا و جوارح جریان پیدا می‌کند و به صورت اعمال صالحه و حسنه ظاهر می‌شود.12 اهمیت ایمان در انتخاب همسر از آنجا روشن‌تر می‌گردد که ریشه اخلاق و ارزش اخلاقی از دیدگاه اسلام ایمان است و برای به دست آوردن تقوا و تخلق به اخلاق شایسته، نخست باید به تحصیل‌ایمان مبادرت شود.13 با توجه به نقش دینداری در سعادت زندگی زناشویی، می‌توان برخورداری از انگیزه الهی در ازدواج را نخستین گام بهرمندی از ولایت خداوند14 و زمینه ساز تحصیل سایر معیار‌های همسر مطلوب(ممتحنه: 10) به شمار آورد. اسلام همسانی دینی را شرط لازم برای تحقق ازدواج دائم دانسته15 مسلمانان را از برقراری پیوند زناشویی با غیرمسلمانان برحذر می‌دارد.16 اهمیت دینداری در استحکام خانواده، در تحقیقات پژوهشگران نیز به اثبات رسیده است، به طوری که ویتز17 و همکاران(1985) با فرا تحلیل 56 مطالعه انجام شده درباره مذهب و احساس خشنودی بیان کردند که خشنودی زناشویی، تحت تأثیر مذهب قرار دارد. مذهب و پایبندی به آن می‌تواند میزان طلاق را در افراد مذهبی تا حدود نصف کاهش دهد.18 از دیدگاه اسلام، علاوه بر همسانی دینی زوجین، همسانی آنان در مراتب دینداری نیز مورد توجه قرار گرفته است. چنانچه در حدیثی رسول خدا(ص) مرد مؤمن را هم شأن زن مؤمن و مرد مسلمان را همتای زن مسلمان قلمداد می‌کنند.19 در روایت دیگری تأکید شده که اگر حضرت علی(ع) نبود، همتایی در میان انسان‌ها برای ازدواج با حضرت زهرا(س) یافت نمی‌شد.20 در منابع اسلامی، محبت اولیای الهی نیز جلوه‌ای از دینداری همسر به شمار آمده(تحریم: 5) و بر نقش آن در انعقاد نطفه بنده خداوند تأکید شده است.4 همچنین منابع اسلامی، علاوه بر موارد فوق، که مشترک بین زن و مرد است، بر وجود خصایص دیگری در زنان همچون همیاری با همسر در انجام وظایف دینی،21 بندگی6و بازگشت از گناه به سوی خداوند7تأکید کرده است، حاصل آنکه، می‌‌توان گفت که اسلام ازدواج با افراد همسان را مورد تأکید قرار داده است. البته بر خلاف دیدگاه همسان همسری در روان‌شناسی اجتماعی، که همسانی زوجین را در تمامی عرصه‌ها یا لا اقل در عرصه‌های نژاد، دین و منزلت اقتصادی- اجتماعی لحاظ کرده است،22 منابع اسلامی معیار همسانی را، که از آن با عنوان«کفویت» نام می‌برند، تنها هماهنگی سطح دینی طرفین ازدواج می‌دانند

ارزش‌های اخلاقی

پایبندی به ارزش‌های اخلاقی از جمله مهم‌ترین معیارهای همسر شایسته از دیدگاه اسلام محسوب می‌شود. به گونه‌ای که بیشترین توصیه‌های پیشوایان دینی در خصوص توجه به وجود ارزش‌های اخلاقی در بین داوطلبان ازدواج ارائه شده است. ارزش‌های اخلاقی طیفی از احکام دستوری در چهار عرصه اخلاق فردی، خانوادگی، اجتماعی و زیست محیطی را در بر می‌گیرد.23 از جمله ارزش‌های مهم اخلاقی، که موجب رضایت‌مندی زناشویی می‌گردد، حسن خلق6 است. به دلیل اهمیت فوق العاده‌این ویژگی، امام رضاعلیه‌السلام ازدواج با فرد بد اخلاق را روا ندانسته و از آن نهی می‌کنند.24 امام صادق(ع)، حسن خلق را عبارت از فروتنی، نیکو گفتاری و خوش رویی می‌دانند.25 بنابر‌این، مهرورزی به همسر، که برآیند‌این صفات است، به عنوان یکی از شاخص‌های مهم همسر مطلوب محسوب شده است.(واقعه: 36)26 همچنین با توجه به تأثیر گفتار در روابط همسران، بر پرهیز از گزینش افراد بدزبان به عنوان همسر تأکید شده است.27 علاوه بر خصوصیات فوق، که در مرد و زن مورد تأکید قرار گرفته، در خصوص ارزش‌هایی همچون نرم خویی،28 سپاس گزاری29 و پرهیز از پرخاشگری30 در زنان عنایت ویژه‌ای صورت گرفته است

بخش دیگری از ارزش‌های اخلاقی مورد نظر اسلام در قلمرو انتخاب همسر، با موضوع عفت و پاکدامنی(احزاب: 59) مرتبط است. در‌این زمینه، یکی از ویژگی‌های مهم همسر گزینی، رعایت پوشش مورد نظر اسلام است9وآن که زنان جلوه‌های زیبایی‌اندام خود را در معرض دید نامحرمان قرار ندهند.(نور:31)(احزاب: 32) همچنان که آنان از تبّرج و جلب توجه دیگران منع شده‌اند. وجود‌این خصلت در زنان، آن‌چنان از اهمیت برخوردار است که دارنده آن از جمله برترین زنان به شمار آمده است. از دیگر ارزش‌های قابل توجه در موضوع عفاف، این است که مرد و زن داوطلب ازدواج، چشم خود را از مشاهده صحنه‌های حرام بپوشانند. عفت در گفتگو با نامحرم، هم از نظر محتوا و هم از نظر سبک گفتگو از دیگر شاخص‌های مربوط به همسر گزینی است. از منابع اسلامی به دست‌ می‌آید که افراد دارای روابط دوستانه با جنس مخالف نیز از صلاحیت لازم برای انتخاب شدن به عنوان همسر مطلوب برخوردار نیستند. با توجه به آن‌که اهتمام زنان به حضور و خودداری آنان از خروج بی مورد از منزل، یکی از زمینه‌های مهم تحقق عفاف در قلمرو‌های پیش گفته می‌باشد،‌این موضوع نیز به عنوان شاخصی برای تشخیص عفت زن محسوب می‌شود.(احزاب،33)

در مورد مردان شایسته نیز با وجود تأکید بر خصلت غیرت و مطلوب دانستن آن،32 به تأثیرات منفی غیرت نابجا و نقش آن در‌ایجاد انحراف در زنان اشاره شده است.33 بنا بر‌این، باید از ازدواج با مردانی که به گونه‌ای افراطی دچار بدبینی هستند، اجتناب شود. آیات قرآن کریم با عنایت ویژه به خصیصه پاکدامنی در گزینش همسر، مردان و زنان جامعه اسلامی را به ازدواج با افراد پاکدامن فرا خوانده(مائده:5؛ نساء:24) و‌ایشان را از وصلت با فاسقان بر حذر داشته است.(نور: 3و26)34 پیشوایان اسلامی نیز ضمن آن‌که همسانی را در عفاف دانسته‌اند،35 در دعاهای خود، برخورداری از پاکدامن‌ترین همسران را از خداوند طلب کرده‌اند.36 افزون بر دو ارزش عمده اخلاقی حسن خلق و عفاف، منابع اسلامی بر احراز خصوصیات اخلاقی و روان‌شناختی دیگری نیز در همسر مطلوب تأکید کرده‌اند. از جمله آن‌که، خصلت وفاداری به عنوان یکی از صفات همسر شایسته لحاظ شده و از ازدواج با ساکنان برخی از مناطق جغرافیایی، به دلیل وجود رگه‌هایی از عدم وفاداری در آنان نهی به عمل آمده است.37 یا ضمن تأکید بر ویژگی تعقل زن، از ازدواج با زنان کودن به دلیل رنج آور بودن معاشرت با‌ایشان و نیز ناتوانی آنان در تربیت صحیح فرزند جلوگیری شده است.38 همچنان که پرهیز از دنیا طلبی و تفاخر به جلوه‌های مادی از معیارهای زن شایسته قلمداد شده است.(احزاب: 28)39 سرانجام، به ازدواج با زنانی توصیه شده که از خصیصه صبر و استقامت در برابر مشکلات برخوردار بوده و در برخورد با ناملایمات احساس ناتوانی نکنند.40 اهتمام به احراز‌این ارزش‌ها در همسر است که نوید زندگی توأم با آرامش را به همسران خواهد داد.(روم:20)

خصوصیات جسمی

با‌این‌که خصوصیات جسمانی از دیدگاه اسلامی، از اولویت مشابه با معیارهای دینی و اخلاقی برخوردار نیست.(بقره: 221)42 اما به لحاظ اهمیت،‌این گونه ویژگی‌ها نیز در منابع دینی مورد توجه قرار گرفته است. با توجه به‌این‌که از دیدگاه منابع اسلامی، یکی از کارکردهای مهم تشکیل خانواده، پرورش فرزندان مؤمن است43و در روایات از فرزند با تعابیری چون؛ میوه دل، نور دیده،44 مایه خوش بختی،45 کسی که انسان را یاری می‌کند،46 و نیز مایه ثواب اخروی،47 و رحمت و غفران الهی48 یاد شده است،49 یکی از ابعاد جسمانی قابل توجه در انتخاب همسر، توانایی باروری وی می‌باشد. اهمیت‌این ویژگی تا آنجا در منابع اسلامی مورد توجه قرار گرفته50 که فرد را از ازدواج با زنی که از جهت خصوصیات گوناگون دینی، اخلاقی و غیره مطلوب تشخیص داده شده، ولی نابارور می‌باشد، برحذر داشته‌اند.51 همچنین در مقام مقایسه بین زیبایی ظاهری و توانمندی باروری، به گونه‌ای روشن امکان فرزند‌‌آوری زن ترجیح داده شده است

دوشیزگی و بکارت از جمله خصوصیات جسمی است که در منابع دینی بر آن تأکید شده است. به عنوان نمونه، خداوند متعال در توصیف همسران بهشتی، آنان را زنانی معرفی می‌کند که هیچ انس و جنی با آنها تماس نگرفته و دوشیزه‌اند.(الرحمن: 74) در روایات اولیای الهی نیز موضوع دوشیزه بودن فردی که برای ازدواج انتخاب می‌شود، مورد توجه قرار گرفته است.53 با‌این حال، بررسی منابع اسلامی نشان می‌دهد که دوشیزگی، نه به عنوان معیاری کلیدی، بلکه به مثابه نوعی مرجح به شمار می‌رود. چنان که در مقابله با توطئه برخی از زنان پیامبر(ص) در جهت افشای راز‌ایشان با لحنی که خالی از تهدید نیست، می‌فرماید

هر گاه او شما را طلاق گوید، امید می‌رود که پروردگار به جای شما همسرانی بهتر برای او قرار دهد. همسرانی مسلمان، مؤمن، متواضع، توبه کار، عبادت کننده و مطیع فرمان خدا، زنانی غیر باکره و باکره.»(تحریم: 5)

ازدواج‌های خود پیامبر اکرم‌(ص)، که به جز عایشه با زنان بیوه صورت گرفته54 نیز نشان گرآن است که دوشیزگی معیاری اصلی در انتخاب همسر محسوب نمی‌شود و حتی بنا به دلایلی ممکن است ازدواج با غیردوشیزگان مطلوب باشد

برای دریافت پروژه اینجا کلیک کنید