بررسی بافت تاریخی گردشگری شهرستان ارومیه

فهرست مطالب

پیش گفتار    
مقدمه    
بخش ‌اول: بررسی جامعه شناسی روستایی شهرستان ارومیه   
فصل اول: بررسی كلیات جامعه شناسی روستای امامزاده از توابع شهرستان
ارومیه در استان آذربایجان غربی با عنوان «روستای امامزاده»    
فصل دوم:  ارتباط مسائل روستایی با مركز شهر    
كلیات جمعیتی    
تركیب جمعیتی    
مهاجرت    
علل مهاجرت روستائیان استان به مراكز شهری        
علت مهاجرت روستائیان به شهرها   
میزان جمعیت باسواد    
زندگی روستایی در استان آذربایجان غربی    
ویژگیهای روستاهای استان    
شهرستان ارومیه در یك نگاه كشاورزی و محدوده ‌آن        
محصولات عمده        
باغداری   
بخش صنعت    
صنایع روستایی    
صنایع دستی    
راهها و حمل و نقل    
بخش دوم: كتاب شناختی   
فصل اول: مشخصات كتاب شناختی و فهرست مطالب آن كتاب    
فصل دوم: بررسی و نتایج حاصله از كتاب فوق‌الذكر    
منابع و مأخذ   
 


پیش‌گفتار
 
در پی تهیه  نقشه‌های به مقیاس 000/250: 1 كه 138 برگ آن در سیستم UT.M پهنه كشور را می پوشاند،‌ شایسته بود فرهنگ جغرافیایی نوینی كه هر جلد آن حاوی تفسیر آبادیهای یكبرگ نقشه باشد تهیه و توزیع گردد فرهنگ جغرافیایی 10 جلدی گذشته اداره جغرافیایی ارتش (فرهنگ رزم‌‌آرا) در زمان خود فرهنگ جامعه و مناسبی بوده است ولی با گذشت زمان و دگرگونیهای زیادی كه در شهرها و روستاهای كشور پدید آمد ضرورت تدوین فرهنگ جغرافیایی جدیدی را بیش از پیش آشكار ساخت.
بدین منظور از اردیبهشت ماه سال 1353  هجری شمسی گروههای پژوهشی و گردآوری اطلاعات جغرافیایی به روستاها اعزام گردیدند.
در این فرهنگ شرح همه‌ شهرها و آبادیهای كوچك و بزرگ و حتی مزارع بطور اختصار آورده شده است. مزارع غیرمسكونی در شرح روستایی كه به ن وابسته است نام برده شده است.
نام و مشخصات رودها، دشتها و كوهها، و دیگر عوارض طبیعی كه روی نقشه‌ نشان داده شده‌اند در شرح آبادیهایی كه به آنها نزدیك هستند آورده شده و همچنین كوشش شده است كه بناهای تاریخی و آثار باستانی و زیارتگاه‌های موجود در آبادیها و یا پیرامون آنها نیز منظور گردد.
برای گردآوری دانستنیهای این فرهنگ علاوه بر اطلاعات جمع‌آوری شده در محل،‌ آوری شده در محل، از تحقیقات پژوهشگران نیز استفاده شده است.


مقدمه

موضوع جامعه‌شناسی روستایی:‌
جامعه‌شناسی روستایی یكی از رشته‌های جامعه‌شناسی است كه از لحاظ روش و موضوع با جامعه شناسی عمومی ارتباط نزدیك دارد، بدین معنی كه در جامعه شناسی روستایی نیز از روشهای پهنانگر و از فنون رایج در رشته‌های جامعه شناسی نظیر پرسشنامه و مصاحبه و نمونه‌گیری استفاده می‌شود.
ویژگی این رشته از جامعه شناسی آن است كه به بررسی شكل‌‌بندیهای اجتماعی و فرهنگی مربوط به جوامع روستایی می‌پردازد و بدین ترتیب زمینه كار آن شامل سیستمها و خرده سیستمهای موجود در جامعه روستایی از قبیل انجمنها،‌ گروهها،‌ نهادها، ارزشها، هنجارها، قشرها و انواع پدیده‌های اجتماعی است كه حیات جامعه روستایی را تشكیل می‌دهد. به دیگر سخن، اگر علم جامعه‌شناسی روستایی را می‌توان رشته‌ای از جامعه‌شناسی دانست كه بطور كلی پدیده های جامعه روستایی را با روش علمی مورد بررسی قرار می‌دهد.
جامعه شناسی روستایی در بررسیهای خود از رشته‌های متعدد علوم اجتماعی یاری می‌گیرد كه مهمترین آنها عبارتند از جغرافیای انسانی، جمعیت شناسی، اقتصاد،‌ تاریخ و آمار. هر یك از این رشته‌ها بطور مستقیم یا غیرمستقیم با جامعه شناسی روستایی مرتبط است: بنابراین، جامعه شناس روستایی الزاماً باید حداقل آشنایی لازم را با آنها داشته باشد . این نكته را بایستی خاطر نشان ساخت كه از یك طرف،‌ تحقیق و ارزیابی اساس آگاهیهای لازم برای توسعه‌روستایی محسوب می‌شود و از طرف دیگر، دگرگونهای جامعه‌ روستایی در قرن حاضر را باید با تكنولوژی نیز در ارتباط قرار داد،‌ زیرا نتایج  و یا عواقب اجتماعی ورود فنون جدید در جامعه روستایی به منزله پدیده‌های جدید می تواند مورد بررسی قرار گیرد و بر اساس آن تصمیمات لازم اتخاذ شود. به عنوان مثال كاهش مهاجرتهای فصلی در پی ورود ماشین و استفاده از آن در امر درو و بذر پاشی و بسته‌بندی و غیره و یا جذب گروههای خوش نشین به وسیله‌ صنایع تبدیلی و تولیدی درون منطقه‌ روستایی موجب كاهش بیكاری و در ضمن مانع مهاجرتهای وسیع از روستا به شهر می شود.
همچنین این تحقیق با عنوان «جامعه شناسی روستای امامزاده‌ ارومیه» كه مربوط به درس جامعه شناسی روستایی رشته‌ خدمات پرورشی مقطع كاردانی تحت نظارت جناب آقای استاد دكتر رستگار گردآوری و در دو بخش و چهار فصل تهیه گردیده كه امید است پذیرا واقع گردد.


 
مطالعات مونو گرافیك:‌
به منظور تكمیل بررسیهای اجتماعی – اقتصادی مناطق، در هر منطقه یك ده به عنوان نمونه انتخاب شده و كلیه‌ جنبه‌های اجتماعی- اقتصادی و فرهنگی آن با روش «ژرفایی» مورد بررسی قرار گرفته است. بدین ترتیب از سال تأسیس این مؤسسه تاكنون دهها جلد مونوگرافی روستایی منتشر شده است.

 

منابع و مآخذ:

سازمان جغرافیایی وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، فرهنگ جغرافیایی ارومیه، 1376،ج13.
طالب، مهدی، نگاهی جامعه شناختی به مسائل اعتبارات روستائی در ایران، چاپ اول، معاونت ترویج و مشاركت مردمی.
وزارت جهاد سازندگی، موسسه خدمات فرهنگی چشمه، پاییز 1372.
وثوقی، منصور، جامعه شناسی روستائی، چاپ هفتم، كیهان، تهران، 1366.