بررسی تاریخچه و مبانی نظری طراحی پارك و باغسازی

توضیحات پروژه

 بررسی تاریخچه و مبانی نظری طراحی پارك و باغسازی دارای 141 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد بررسی تاریخچه و مبانی نظری طراحی پارك و باغسازی  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه و مقالات ارائه میگردد

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ريختگي احتمالي در متون زير ،دليل ان کپي کردن اين مطالب از داخل فایل ورد مي باشد و در فايل اصلي بررسی تاریخچه و مبانی نظری طراحی پارك و باغسازی،به هيچ وجه بهم ريختگي وجود ندارد

بخشی از متن بررسی تاریخچه و مبانی نظری طراحی پارك و باغسازی :

بررسی تاریخچه و مبانی نظری طراحی پارك و باغسازی

-1- باغهای جهان

1-1-1- بین النهرین (3500 سال قبل از میلاد)

بین النهرین یا میان دو رود، جلگه حاصلخیزی بین رودهای فرات و دجله است و یكی از نخستین بهنه های تمدن انسانی شناخته می شود.

در دوران باستان این سرزمین،‌«رابطه ستایش آمیزبا طبیعت»، مبین نوع ارتباط انسان با طبیعت پیرامونش بوده و ویژگی‌های این رابطه را عناصر زیر تشكیل می‌داده است.

احترام به محیط طبیعی و تقدیس آن، انسان را موظف می‌ساخت كه تمای فعالیتش را با طبیعت هماهنگ سازد.

تقدیس طبیعت، موجب می‌شد كه انسان خود را نگهبان آن بپندارد و تمامی عملیاتش را با عناصر آن ( خطوط، نور و رنگهای طبیعت ) همگون و هماهنگ سازد.

زمین به عنوان “زمین - مادر” منبع و منشاء تمامی خوبی‌ها و زایش‌ها و بقای هستی تلقی می شد.

آب نیز عنصری برای تولید و بقا محسوب می شد و برای رویاندن و ایجاد خنكی به كار می رفت واهمیتی تمثیلی و معنوی داشت.

نگرش و اعتقادات موجود در این زمینه، در باغهای معلق یا پردیس های بابل تجلی یافته كه در امتداد دیوارهای شهر بابل در زمین‌های حاصلخیز به صورت یك سری از تراس‌های مشجر روی یكدیگر ساخته شده بود و از فراز آن، جلگه و بیابانهای اطراف دیده می شد. روی هر یك از تراس‌ها گونه‌های گیاهی متفاوت كاشته شده بود.(شكل)

این باغ ها دارای محوری بودند كه با دو ردیف درخت احاطه می شده و از میان آنها جویی از آنها می گذشت.

سیمای این باغها از طریق كشفیات باستان شناسی مشخص شده كه كروكی Lacon آن را نشان دهد. باغهای معلق بابل از قدیمی‌ترین باغهای كهن جهان می‌باشد، این باغ در سال قبل از میلاد مسیح و همزمان با شروع سلسله پادشاهان پارسی احداث شده است. این باغ یكی از عجایب هفتگانه جهان محسوب می شود. باغ مذكور رابه شكل هرم ساخته اند. این هرم را تراس بندی كرده و طبقات و تراسها را از وسط پلكانهای عظیم به یكدیگر مربوط ساخته بودند. در هر تراس درختان و درختچه ها و درختان گلدار فراوان كشت نموده بودند تا باغ به شكل یك كوه پردرخت در آید. در این باغ نه تنها به طور زیبائی بلكه بخاطر پیچیدگی ساختمان و نحوه آبیاری آن حائز اهمیت به سزا می‌باشد.

1-1-2- مصر (3500 سال قبل از میلاد )

جلگه حاصلخیز مصر نیز در امتداد رود پرآب نیل همزمان با تمدن بین النهرین جایگاه یكی از تمدن‌های بزرگ دوران باستان بوده كه از كشاورزی یافته‌ای نیز برخوردار بوده است.

دراین سرزمین، رابطه انسان مبتنی بر “الهام از طبیعت” و “آمیختگی معماری با طبیعت” قرار داشت و ویژگی آن بدین شرح قابل جمع بندی است:

طبیعت پایه الهام معماری بنای معابد مصری بشمار می‌رفت. به نحوی كه مونومان ها ( اهرام، معابد و …) تقلیدی از كوه وجهت نزدیكی به خورشید است، ستون ها تقلیدی از نخل و سرستون ها تقلیدی از گلهای نیلوفر (Lotus) و پاپیروس (Papirus).

معبد دیرالبحری، نمونه بارزی از معماری این دوره است كه تراسهای آن با آمفی تئاتر طبیعی آمیخته شده است و آخرین تراس آن به عنوان المان نهائی بنا به كوه متصل می‌شود.

سیستم باغسازی در مصر باستان، قطعات مسطح مستطیل شكلی بودند و گیاهان در آن با فرم منظمی كاشته می‌شدند و دیوارهای بلندی آنها را احاطه می‌كردند (شكل‌های 8 و9)

این باغ ها با كانالهای آبی كه نخل‌های كوتاهی كنار آنها كاشته شده بود، به قسمت‌های متعدد بصورت شطرنجی تقسیم می‌شدند.

در كناراین كانالهای آب، گذرهایی نیز برای ارتباط قسمتهای مختلف در نظر گرفته می‌شد.

داربست‌های مو نیز در این باغها از در ورودی تا آستانه محل اقامتگاه امتداد می‌یافت.

در مواردی وسط این باغها حوض آبی تعبیه می‌شد كه عمدتاً از زهكش آبهای زمینی تغذیه می‌شدند و محل پرورش گیاهان آبزی بشمار می‌رفتند و در خنك ساختن محیط نقش داشتند.

در اطراف این باغها یك ردیف درخت در كنار دیوار باغ كاشته می‌شد تا از نفوذ بادهای صحرا به داخل آن جلوگیری بعمل آید.

در مجموعه، طراحی این باغها تحت تأثیر عوامل اقلیمی و محیطی آنها قرار داشت و باغها مكانی برای زندگی خصوصی محسوب می‌شدند.

اغلب تصاویر این دوره، تعویض فصول، بذرافشانی، میوه چینی، دامپروری، پرندگان مختلف، مرداب ، رود نیل و دیگر محیط‌های طبیعی را نشان می‌دهند كه بیانگر وابستگی مصریان باستان به عناصر طبیعی پیرامون خویش هستند.

باغ مصری دوران باستان، الگوی مشخصی برای باغسازی در غرب بوده است.

1-1-3- یونان ( از قرن پنجم تا چهارم پیش از میلاد)

تمدن یونان باستان درجنوب شبه جزیره بالكان شكل گرفت كه سرزمینی كوهستانی، كم باران، با خاكی نه چندان حاصلخیز و سواحلی بینهایت صخره‌ای و كوهستانی بود. این سرزمین تنها در بعضی مناطق جدا افتاده مانند “لاكونی” و “بثوتی” در مركز و “ستالی” در شمال دارای دشت‌های حاصلخیز و مناسب برای كشاورزی بود و هر چند كه دریا در تكامل جامعه آن نقش عمده است، اما در سراسر این شبه جزیره، رودخانه ای موجود نبوده است.

بطور خلاصه یونان كشوری است با جغرافیا و آب و هوای متغیر خطوط ساحلی آن عمیقاً تو رفته و بریده بریده است. در این دوران برای یونانیان طبیعت مكانی مقدس بود ونظم هندسی معماری در نظم طبیعت ادغام می‌شد. ویژگی ارتباط انسان با عناصر طبیعت در یونان باستان به شرح زیر جمع بندی می‌شود:

در ادبیات یونان باستان كه آثار “هومر” (ایلیاد و اودیسه) شاخص آن است، طبیعت به عنوان مكانی مقدس توصیف شده است.

شیوه معماری و نوع استقرار معابد در بستر طبیعت به گونه‌ای بوده كه به فضا، ابعاد و مضامین نمادین (سمبلیك) می‌بخشیده است.

نظم هندسی معابد، دركنار نظم طبیعت شكل می‌گیرد و با آن ادغام می‌شود. مانند معبد اكروپولیس در یونان ( واقع در روی تپه) و معبد Peastum در ایتالیا ( واقع ر زمین صاف و باز) .

با توجه به تفكر راسیونالیستی حاكم در این دوران، شهرها به عنوان ملاك زیبائی شناخته می‌شدند نه طبیعت و باغ‌ها، براین مبنا، لذت بردن از عناصر طبیعی دریونان باستان، غیرمنطقی و غیرقابل تعریف شناخته شده بود.

در دوران كلاسیك به ویژه درزمان افلاطون و ارسطو، هنر باغسازی وجود داشت. این باغ‌ها محل تجمع فلاسفه محسوب می شد كه از آن جمله می‌توان باغهای آكادمی افلاطون و اپیكور را نام برد.

باغسازی بعد از اسكندر بزرگ اهمیت یافت و با تسلط رومیان بر یونانیان توسعه پیدا كرد. “یونانی‌ها بین سالهای 600 قبل از میلاد تا شروع دوران مسیحیت خدمات ارزنده ای به باغسازی جهان نموده اند. اولین باغ عمومی با پارك در یونان كهن احداث گردید. اغلب این پاركها محل تجعم فلاسفه و متفكرین و دانشجویان بود. هنر باغسازی كهن در اوایل دوران مسیحیت و امپراطوری روم به اوج خود رسید. تأثیرات و سنت‌های كلاسیك سبك باغسازی یونانی در قرن بیستم نیز دنبال می‌شود.”

1-1-4- روم ( از اواخر قرن چهارم قبل ازمیلاد تا قرن پنجم بعد از میلاد)

شبه جزیره “آپه نین”(Apenine) در مركز دریای مدیترانه مهد دولت روم بود. هر چند كه این سرزمین نیز مانند یونان، كوهستانی بوده ، اما وجود دره‌های وسیع ومناسب برای كشاورزی وخاك مستعد و سیمای توانمندتری از فعالیت كشاورزی وباغسازی آن در مقایسه با یونان عهد باستان ارائه می‌كرد. بهره وری از طبیعت، سازماندهی سرزمین برای تولید، ساخت “ویلا- باغ” و توانائی تكنیكی و صحنه آرائی، در مجموع گرایش غالب رومیان باستان در برخورد و ارتباط با طبیعت بشمار می‌رفت.

ویژگی‌های این رابطه به شرح زیر قابل جمع‌بندی است:

در روم باستان طبیعتی مورد ستایش بود كه حضور انسان در آ‎ن حس می‌شد.

زیبائی نیز در رابطه مستقیم با سودمندی قرارداشت و عملكرد زیبایی منظر با ارزش درآمد زائی آن مرتبط بود.

نوسازی در منظر طبیعی، با كاشت متقارن درختان و جستجوی فرم‌های هندسی برای المان‌های طبیعی همراه بود.

باغ‌های رومی مانند تابلوی طراحی شده‌ای بودند كه با مجسمه قهرمانان، فواره،استخر و معابد آراسته می‌شد.

“ویلا- باغ” در این دوره بعنوان مكانی برای تفریح واقامت اشراف در خارج از شهر فرم خاص منظر رومیان را آشكار می‌سازد.

توانائی تكنیكی وصحنه‌آرایی به وسیله المان‌های طبیعی و مصنوعی در این باغ‌ها قابل توجه است. به نحوی كه طراحی فضاهای داخلی به نوعی در فضاهای باغ اجرا می‌گردید.

در “ویلا- باغ” ها عناصر معماری مثل آب، مجمسه و .. با گیاهانی كه به یاری تكنیك Ars-Topiaria شكل می‌یافتند، تركیب می شدند. با استفاده از تكنیك Ars-Topiaria گیاهان به صورت متنوعی هرس می‌شدند و به اشكال مكعب، استوانه، كره و … در می‌آمدند.

نمونه این “ویلا- باغ” ها را می‌توان “ویلا آدریانا” (Adriana) و در نزدیكی رم در “تیولی” (Tivoli) نام برد كه مجموعه عظیمی است كه از منظر، معبد، بنای آكادمی، حمام ، استادیوم، آمفی تئاتر و كتابخانه، در ساخت این مجموعه، الهام از شیوه‌های معماری مناطق مستعمره به چشم می‌خورد. و نظام فضائی آن بر پایه سیستم محوری شكل گرفته بود.

1-4- تحول تاریخی باغ در ایران

متأسفانه درباره باغهای ایران قبل از اسلام و بعد از آن آثار و نوشته و متون دقیقی در دست نیست كه ما را از چگونگی آنها مطلع سازد. همان طوری كه دوره سامانی دوره شروع و اوج اعتلا شعر و ادبیات فارسی بود از نظر معماری و طراحی باغ می‎توان گفت كه ابتدا و شروع آن از دوره استیلای تیمور لنگ بر ایران آغاز گشت و تا امروز ادامه دارد.

در این فصل شرح مختصری از باغهای ادوار مختلف تاریخ ایران كه به باغهای تیموری، باغهای صفوی یا شاه عباسی، باغهای قاجار و باغهای سلطنتی تهران تقسیم بندی شده است ارائه می گردد.

1-4-1- باغ های تیموری

تیمور كه یكی از فاتحان بزرگ نظامی جهان بود در اطراف سمرقند پایتخت خود به احداث حلقه ای از باغهای سلطنتی مبادرت ورزید، این تفرجگاه ها عبارت بودند از: باغ شمال، باغ ارم،‌ باغ بهشت، باغ چنار، باغ دلگشا، باغ قراتپه، علاوه بر اینها كمربندی از باغ ها بوجود آورده و نام شهرهای معروف اسلامی از قبیل قاهره، دمشق، بغداد سلطانیه و شیراز را بر آنها نهاد. این باغها شهر سمرقند را احاطه كرده بودند، معدودی از این باغها شكوه و جلال خود را تا مدتی بیش از یك قرن حفظ كردند ولی اكنون همه آنها از بین رفته و ویران شده اند. نقش باغهای مزبور با اسامی خاص خود در نقاشی ها و مینیاتورهای آن زمان موجود است. با مطالعه این اسناد و مدارك می توان، تغییراتی را كه در مراحل مختلف در طرح باغها صورت گرفته مشاهده نمود و در نتیجه مجسم نمود كه چگونه برای اولین بار مرغزارها و جنگل های سبز به طرحهای رسمی تبدیل شدند و چطور این باغها با ساختمان های مخصوص باغ و كوشك آذین یافتند.

بطور كلی باغهای تیموری بسیار وسیع و با دیوارهای بلند محصور بودند، در وسط هر دیوار سردرهای بلند مزین به كاشی كاریهای آبی و طلائی احداث می نمودند، در گوشه دیوارها كاخهای سه طبقه با كاشی های رنگین بنا می كردند. در مركز باغ تپه ای بسیار مرتفع با سنگ و خاك می ساختند. بر فراز این تپه های فضای مسطحی بود كه با دیوارهای چوبی محصور می گردید، در داخل این حصار هم چندین باغ زیبا بنا می كردند و در وسط این باغها با دیوارهای كاشی كاری شده رنگارنگ كاخهای باشكوه می ساختند. این كاخها بر فراز تپه ساخته می شد كه با خندقی آكنده از آب محصور بود. در این باغها حوض های وسیع دیده می شد و در سرتاسر آن نهر بزرگی جاری بود و درختان تنومند نارون و چنار در دو طرف نهر غرس شده بود. پای این درختان را با سنگ فرش بصورت سكو درآورده بودند. نهرها در محل هایی كه اختلاف ارتفاع زیاد بود با صدای ملایمی پائین می ریختند و به باغ زیبایی خاص می بخشیدند. بالاخره در انتهای آب نهرها به خندق اطراف تپه خاكی می ریخت. معمولاً چند خیابان بزرگ در این باغها بود كه قسمت های مختلف را به هم وصل می كرد، از این خیابان های بزرگ خیابانهای كوچكتری منشعب می شد كه تنوع در طرح به وجود می آورد، در حوض فواره های فراوانی تعبیه می شد.

فضای باغهای تیموری با تناسب زیاد طراحی می شد، در اغلب آنها خیابان ها و باغچه های مستطیل شكل و جنگل های كوچك به اشكال گوناگون احداث می نمودند. در دو طرف خیابان درختهای نارون می كاشتند و بقیه فضای باغ را با درختان میوه و بوته های گل و درختچه های زینتی آرایش می دادند، در این باغها جانوران وحشی از قبیل آهو و قرقاول و شترمرغ و زرافه دیده می شد.

بررسی تاریخچه و مبانی نظری طراحی پارك و باغسازی
فهرست مطالب

عنوان صفحه

فصل اول: بررسی تاریخچه باغسازی................................................................ 1

1-1- باغهای جهان.............................................................................................. 2

1-1-1- بین النهرین.......................................................................................... 2

1-1-2- مصر.................................................................................................... 3

1-1-3- یونان.................................................................................................... 5

1-1-4- روم...................................................................................................... 7

1-2- باغسازی در قرون وسطی ........................................................................ 8

1-2-1- باغهای اروپا.......................................................................................... 8

1-2-2- باغهای اسلامی در اسپانیا..................................................................... 9

1-2-3- ایران از قرن پنجم تا پانزدهم................................................................ 9

1-2-4- قرون میانی از قرن پنجم تا پانزدهم...................................................... 11

1-2-5- از قرن پنجم تا یازدهم........................................................................... 11

1-2-6- از قرن یازدهم به بعد............................................................................ 12

1-2-7- باغهای خلفای بنی امیه در اندلس از قرن هشتم تا پانزدهم میلادی...... 13

1-3- باغسازی بعد از قرون وسطی.................................................................... 14

1-3-1- دوره انسانگرایی از قرن پانزدهم تا اواخر قرن شانزدهم.................... 14

1-3-2- نمونه های ویلا- باغ- منظر................................................................... 16

1-3-3- دوره باروك........................................................................................... 18

1-3-4- نمونه های «ویلا- پارك»....................................................................... 20

1-3-5- نقش فرانسه در تكامل طراحی منظر قرن هفدهم.................................. 21

1-3-6- مجموعه «و- لو- ویكونت».................................................................... 23

1-3-7- مجموعه ورسای.................................................................................... 24

1-3-8- عصر روشنگری قرن هجدهم................................................................ 25

1-3-9- باغ های منظره ای در انگلستان قرن هجدهم ........................................ 28

1-3-10- فرهنگ باغ سازی چین......................................................................... 31

1-3-11- جایگاه نقاشی منظر فرانسه در باغسازی انگلستان............................. 32

1-3-12- روشام................................................................................................. 34

1-3-13- استوهاوس.......................................................................................... 34

1-3-14- استارهد............................................................................................... 35

1-3- تاریخچه و سبكهای پردیس سازی در ایران.............................................. 36

1-4- تحول تاریخی باغ در ایران......................................................................... 41

1-4-1- باغ های تیموری..................................................................................... 41

1-4-2- باغ های صفوی یا شاه عباسی............................................................... 43

1-4-3- باغ های قاجاری..................................................................................... 45

1-4-4- باغهای شیراز........................................................................................ 46

1-4-5- باغهای تبریز.......................................................................................... 47

1-4-6- باغ فین كاشان........................................................................................ 49

1-4-7- باغ شاهزاده ماهان كرمان..................................................................... 49

1-4-8- باغ گلشن طبس ..................................................................................... 50

فصل دوم: مبانی نظری........................................................................................ 52

2-1- بررسی و تحلیل باغهای ایرانی................................................................... 53

2-1-1- بررسی عناصر باغهای ایرانی............................................................... 53

2-1-1-1- آب نما و استخر................................................................................ 53

2-1-1-2- كوشك............................................................................................... 55

2-1-1-3- درخت و گیاه..................................................................................... 55

2-1-1-4- حصار................................................................................................ 57

2-1-1-5- زمین.................................................................................................. 57

2-1-2- بررسی مفاهیم در معماری باغ.............................................................. 58

2-1-2-1- حس مكان یا مكانیت.......................................................................... 58

2-1-2-2- همزمان زمان- صورت..................................................................... 60

2-1-2-3- نواخت و ریتم.................................................................................... 60

2-1-2-4- هندسه............................................................................................... 61

2-1-2-5- ابعاد نمادین....................................................................................... 62

2-1-2-6- رنگ................................................................................................... 64

2-1-3- خصوصیات كالبدی باغ ایرانی............................................................... 66

2-1-3-1- باغ واقع در محیط های هموار.......................................................... 66

2-1-3-2- باغ واقع در روی تپه......................................................................... 67

2-1-3-3- باغ آبی............................................................................................... 68

2-1-3-4- باغ- خانه........................................................................................... 68

2-1-3-5- باغ واقع در كنار رودخانه................................................................. 69

2-2- آب و طبیعت در معماری............................................................................ 71

2-2-1- آب و معماری......................................................................................... 71

2-2-2- طبیعت و معماری................................................................................... 91

2-2-1-1- طبیعت بستری برای معماری............................................................ 92

2-2-1-2- طبیعت عنصری از معماری............................................................... 94

2-2-1-3- طبیعت آرایه ای بر معماری.............................................................. 95

2-2-1-4- طبیعت رهنمودی در معماری............................................................ 96

2-3- رمانیسم، بنیان های معرفت شناختی و نمود آن در هنر و معماری.......... 103

2-3-1- بنیان های معرفت شناسانه رمانتیسم و اهمیت ذهنی هنرمند................ 104

2-3-2- نقش تخیل درمعرفت شناسی رماتیسم و تأثیر آن در زیبایی‌شناسی.... 107

2-3-3- عاطفه و احساسات هنر رمانتیك............................................................ 112

2-3-4- گرایش به گوتیك در معماری و برانگیختگی احساسات......................... 114

2-3-5- طبیعت و نگرش تازه رمانتیك‌ها به آن ونمود آن در هنرومعماری....... 115

2-3-6- طبیعت گرایی رمانتیك های انگلیس و تحول باغ سازی......................... 117

2-3-7- جنبش نئوگوتیك در هنر و معماری فرانسه.......................................... 119

2-3-8- بررسی اجمالی فرم و محتوا در هنر رمانتیك....................................... 121

2-3-9- نتیجه...................................................................................................... 124

2-4- توریسم و گردشگری در ایران..................................................................

برای دریافت پروژه اینجا کلیک کنید