تحقیق در مورد كاربردهای پمپ ها ‌

توضیحات

 تحقیق در مورد كاربردهای پمپ ها ‌ دارای 35 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد تحقیق در مورد كاربردهای پمپ ها ‌  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی تحقیق در مورد كاربردهای پمپ ها ‌،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن تحقیق در مورد كاربردهای پمپ ها ‌ :

كاربردهای پمپ ها

مقدمه
سیستم‌های لوله‌كشی انتقال سیالات تقریباً در تمامی فرآیندها و عملیات تولیدی، مبحث مهمی به شمار می‌آید. پمپ به منزله قلب سیستم‌های انتقال مواد است. اگر پمپ كار نكند و یا به درستی كار نكند، كل سیستم كارایی خود را از دست می‌دهد و در این صورت از گروه نگهداری و تعمیرات خواسته می‌شود مشكل را برطرف كنند.

پمپ‌ها باید با انواع مختلف سیالات با مقادیر مختلف گرانروی كار كرده و آنها را با شدت جریان‌های متفاوت انتقال دهند. برای این منظور پمپ‌ها در انواع مختلفی ساخته می‌شوند ـ از انواع با جابجایی مثبت (پیستونی، رفت و برگشتی و دوار) گرفته تا پمپ‌های گریز ار مركز پرسرعت.
سیستم‌های پمپاژ آب

پمپاژ مواد (اعم از سیالات و نیمه جامدات) در واحدهای صنعتی مشكلات بسیاری بوجود می‌آورند. بنابراین نه تنها پمپ، بلكه سیستم لوله‌كشی انتقال مواد نیز باید مورد بررسی قرار گیرد.

مسائل نگهدارنده و تعمیرات معمولاً از پمپ ناشی می‌شوند، اما در اثر لوله‌كشی یا انتخاب نادرست شیرها و متعلقات آن نیز بوجود می‌آیند. توسعه یك سیستم لوله‌كشی موجود پروژه‌ای است كه اغلب به واحد نگهداری و تعمیرات ارجاع می‌گردد.

برخی از سیستم‌های سیالات و مواد نیمه جامد كه در زیر رح داده شده، ممكن است مشابه سیستم‌های موجود در كارخانه شما باشد. حتی اگر خود سیستم‌ها متفاوت باشند، اصول و روش‌های مربوطه تقریباً یكسان خواهد بود.

سیستم‌های آبرسانی متداول‌ترین سیستم‌های انتقال سیالات در كارخانه‌ها هستند. گرچه آب بیشتر كارخانه‌ها توسط سیستم‌های آب شهری تامین می‌شود، برخی از واحدها از چاه‌ها و یا منابع متعلق به خود سود می‌جویند. برخی دیگر به تغییرات خاص در سیستم‌های شهری ـ از جمله فشار بالاتر، تصفیه شیمیایی و گردش آب در داخل كارخانه ـ نیاز دارند.

بیشتر سیستم‌های آبرسانی به جای گردشی از نوع مستقیم‌اند. در سیستم مستقیم، مطابق شكل زیر، آب توسط یك پمپ (معمولاً گریز از مركز) از یك مخزن، دریاچه، چاه و یا منابع دیگر كشیدذه می‌شود. این آب معمولاً برای آنكه جهت آشامیدن و یا مقاصد دیگر كشیده می‌شود. این آب معمولاً برای آنكه جهت آشامیدن و یا مقاصد دیگر قابل استفاده باشد، باید تصفیه و خالص شود. تصفیه می‌تواند شامل سختی‌گیری، پالایش، ته‌نشینی و یا فرآوری شیمیایی باشد. پس از خروج از مخزن نگهدارنده از طریق سیستم لوله‌كشی به نقاط مصرف منتقل می‌شود.

شكل 1: یك سیستم رایج آبرسانی
البته كارخانه‌هایی كه به آبی با خصوصیات معین نیاز دارند. در سیستم فوق تغییراتی می‌دهند. برای مثال، آب را می‌توان مطابق شكل زیر با تجهیزات خاصی تصفیه و سپس بدون عبور از مخزن نگهدارنده انتقال داد. یك مثال در این مورد، سیستم آب ورود دیگر بخار است. در اینجا مواد شیمیایی لازم پیش از پمپ شدن آب به داخل دیگر با مقادیر معین به داخل آب افزوده می‌شوند. غالباً مواد شیمیایی را می‌توان قبلاً مخلوط و در یك مخزن كوچك نگهداری كرد و سپس همراه با آب به سیستم تزریق نمود.

شكل 2: نمونه‌ای از یك سیستم تصفیه آب
سیستم رایج دیگر در اكثر واحدهای صنعتی، سیستم توزیع آب گرم است كه می‌تواند مطابق شكل زیر از نوع مدار بسته (گردشی) یا مدار باز باشد. نوع مورد استفاده به شرایط كارخانه بستگی دارد. اگر در یك ناحیه معینی به مقدار زیادی آب گرم نیاز باشد، نوع مدار باز می‌تواند بهترین انتخاب باشد، اما اگر مقدار زیادی آب گرم در سرتاسر كارخانه لازم باشد. سیستم مقدار بسته یا گردشی می‌توان اقتصادی‌تر باشد. بدین طریق آب گرم مصرف نشده می‌تواند با مقدار كمی آب سرد ورودی دوبار گرم شود. این كار از گرم كردن تنها آب سرد آسانتر بوده و به علاوه بدین ترتیب گرمایی كه هنگام سرد شدن آب آسانتر بوده و به علاوه بدین ترتیب گرمایی كه هنگام سرد شدن آب در لوله‌ها تلف می‌شود، صرفه‌جویی می‌گردد.

شكل 3: سیستم‌های مدار باز و مدار بسته
سیستم‌های پمپاژ مواد شیمیایی
سیستم‌های پمپاژ مواد شیمیایی طراحی خاصی دارند. بیشتر شرایط لازم برای طراحی و ساخت ویژه آنها مستقیماً به موادی مربوط می‌شود كه باید توسط پمپ انتقال یابند. برای مثال، مواد شیمیایی در یك كارخانه ممكن است به مواد مقاوم در برابر خوردگی نیاز نداشته باشند، اما در سایر موارد ممكن است مواد مقاوم در برابر خوردگی بكار رفته در یك پمپ برای انتقال یك ماده شیمیایی خاصی برای مواد شیمیایی دیگر مناسب نباشد. در این موارد، لازم است از دو سیستم جداگانه استفاده شود. سیستم لوله‌كشی نیز به این شرایط مختلف بستگی دارد.

انتقال مواد شیمیایی مانند توزیع آب شامل سیستم‌های مختلف و خطوط لوله گوناگون می‌شود. بیشتر این سیستم‌ها با توجه به آرایش كارخانه و سیستم مورد استفاده تعیین می‌شوند. به عنوان مثال، یك سیستم انتقال مواد شیمیایی می‌تواند مطابق شكل زیر كلاً در خود كارخانه قرار گرفته و تنها به یك سطح كوچك محدود شود. در این صورت، مواد شیمیایی خشك در یك نقطه مرتفع در طبقه دوم كارخانه انبار می‌شوند، به طوری كه مجرای تغذیه آنها تا ناحیه مخلوط‌سازی مواد در طبقه اول امتداد می‌یابد. در طبقه اول، ابتدا مواد شیمیایی خشك مختلف در یك مخزن یا هم مخلوط شده و سپس با آب یا مایعات دیگر تركیب شده، مواد موردنظر را به دست می‌دهند. آنگاه مواد شیمیایی مایع به یك ماشین پر كننده پمپ می‌شوند كه در آن صورت بطری، قوطی، بشكه و یا ظروف دیگر بسته‌بندی می‌گردند. مشابه این عملیات در اكثر كارخانه‌های بطری پركنی انجام می‌شود.

شكل 4: نمونه‌ای از یك سیستم پمپاژ مواد شیمیایی
سیستم‌‌های انتقال پساب
سیستم‌های انتقال پساب نیز مانند سیستم‌های انتقال مواد شیمیایی كاربردهای گوناگونی دارند كه از جمله می‌توان به ناودان‌های پشت بام، فاضلاب، مواد زائد شیمیایی و پساب رادیواكتیو اشاره كرد. معمولاً در كارخانه‌ها برای انتقال پساب از پمپ‌های گریز از مركز استفاده می‌شود. ارتفاع كم انتقال و توانایی پمپ در انتقال ذرات كوچك جامد، پمپ گریز از مركز را برای این كاربردهای مناسب ساخته است. معمولاً پساب‌ با لوله مستقیماً به پمپ می‌رسد. غالباً پمپ باید مانند پمپ چاهك شكل زیر در مایع غوطه‌ور شود.

شكل 5: نمونه‌ای از یك پمپ چاهك
اگر از پمپ‌ها برای انتقال مواد زائد شیمیایی یا رادیواكتیو استفاده می‌شود، ممكن است آنها را به سیستم‌های جمع‌آوری و تخلیه مختلف متصل نمود. به عنوان مثال، شكل زیر كارخانه‌ای را نشان می‌دهد كه مواد زائد شیمیایی را از طریق یك سیستم جداگانه دفع كرده و فاضلاب را از طریق سیستمی دیگر به یك چاهك منتقل می‌كنند. پمپ در خارج از چاهك یا مخزن جمع‌آوری نصب شده و تنها قطعات داخلی آن با مواد زائد در تماس قرار دارند. تنها قطعات داخلی پمپ باید در برابر مواد شیمیایی مقاوم باشد. مواد زائد با پمپ به یك مخزن مرتفع جهت ذخیره‌سازی موقت انتقال می‌یابند و از آنجا با كامیون، قطار و یا وسیله دیگر به نقطه‌ای منتقل می‌شوند كه برای منابع آب و تسهیلات مربوط به خطر آلودگی به همراه نداشته باشد.

شكل 6: نمونه‌ای از سیستم‌های پساب جداگانه
نمونه‌ی دیگری از عملیات روی مواد زائد شیمیایی كه در بسیاری از كارخانه‌ها متداول است، اتاقك پاشش (Spray Booth) (شكل زیر) است. در این سیستم، هوا پس از عبور از قسمت پاشش رنگ از پرده اتاقك عبور داده می‌شود. پس از عبور هوا و رنگ از چند پرده آب، رنگدانه‌ها توسط‌ آب جذب می‌شوند. سپس آب به مخزن برگشته و رنگدانه‌ها در آن ته‌نشی می‌شوند. آب از مخزن توسط یك پمپ (كه خارج از اتاقك پاشش نصب می‌شود) به لوله اصلی سیستم پاشش منتقل می‌گردد. این یك سیستم جریان بسته است كه در یك سطح بسیار كوچك عمل می‌كند.

شكل 7: نمونه‌ای از یك اتاقك پاشش رنگ
از آنجا كه اتاقك‌های پاشش به مقدار زیادی آب نیاز دارند، تغذیه دائم آب تازه یا مصرف نشده عملی نخواهد بود. با استفاده از سیستم چرخش دوباره (Recirculation) آب مصرفی بسیار كمتر خواهد بود. در فواصل زمانی منظم، آب سیستم عوض شده و رنگدانه‌ها از ته مخزن جمع‌آوزی می‌شوند.
سیستم‌های پمپاژ مواد با گرانروی بالا

مواد با گرانروی بالا می‌توانند شامل رنگ‌ها و روغن‌ها تا دوغاب سیمان سبك باشند. كاربرد اصطلاح گرانروی بالا برحسب مو اد متفاوت است. اگر شما یكی از همكاران خود بپرسید تعریف گرانروی بالا چیست؟ ممكن است بگوید گرس و درست هم باشد. مواد را گرانروی بالا به موادی می‌گویند كه نسبتاً غلیظ‌اند (مانند شربت)، لیكن در عین حال به صورت سیال‌اند.

بعضی از سیستم‌ها رنگ را از بشكه پمپ نكرده، بلكه با استفاده از فشار هوا رنگ را از یك مخزن ذخیره تحت فشار پس از عبور از گرمكن به رنگ‌پاش انتقال می‌دهند. در سیستم‌های مدار بسته شامل مخازن تحت فشار، در گرمكن‌ها به منظور حفظ جریان رنگ، از پمپ‌های دنده‌ای استفاده می‌شود كه از فشار هوا بهره می‌گیرند.

یكی از مشكلات سیستم‌های رنگ، ته‌نشین شدن رنگدانه‌ها در خطوطاست. برای رفع این مشكل، رنگ باید نسبتاً سریع حركت كند. نمونه‌هایی از دو سیستم مختلف تشریح در شده در شكل زیر نمایش داده شده است.

شكل 8: استفاده از پمپ در یك سیستم بازگردش رنگ
به لحاظ سنگین بودن دوغاب سیمان یا چسب، این مواد معمولاً از مخزنی در بالای پمپ كشیده می‌شوند و می‌تواند آنها بدون مشكل چندانی تا مسافت‌های دور، پمپ نمود. قطر لوله‌هایی كه این مواد از آنها عبور می‌كنند، معمولاً نسبتاً بزرگ بوده و بنابراین آنها را به مقادیر زیاد پمپ نمود. نمونه‌ای از یك سیستم پمپاژ دوغاب سیمان در شكل زیر آمده است. توجه كنید كه قیف ورودی مواد بالاتر از پمپ قرار گرفته است.

شكل 9: سیستم پمپاژ دوغاب سیمان
سیستم‌های پمپاژ مواد جامد
سیستم‌های پمپاژ مواد جامد از لحاظ ماهیت شبیه سیستم‌های با گرانروی بالا بوده و تنها از لحاظ خصوصیات مواد پمپ شده با هم فرق دارند. این مواد شامل گریس، ماستیك، سیمان، بتن و مواد مشابه می‌شوند. پمپ دوغاب سیمان برای پمپاژ سیمان معمولی نیز موثر است.
سیستم‌های پمپاژ ماستیك یا گریس معمولاً از نوع مدار باز هستند. این سیستم‌ها معمولاً در كارخانه‌ها به منزله سیستم توزیع بكار گرفته می‌شوند. این سیستم را می‌توان مطابق شكل زیر برای توزیع مستقیم بكار گرفت.

شكل 10: نمونه‌هایی از سیستم‌های پمپاژ گریس یا ماستیك
معمولاً پمپ‌های پیستونی برای انتقال این مواد بكار گرفته می‌شوند. یكی از مشكلات پمپ پیستونی، جریان مدار در منبع تامین كننده مواد است. این پمپ معمولاً مطابق شكل زیر می‌تواند مواد را سریعتر از قابلیت انتقال مواد به پمپ، به درون خود بكشد. برای رفع این مشكل، بشكه‌های ماستیك و گریس مجهز به پمپ‌های پیستونی دارای یك صفحه دنباله‌رو نیز هستند. این صفحه آزادانه بر روی مواد پمپ شده حركت می‌كنند. تنها فشار وارد شده به این صفحه فشار جو می‌باشد. مكش پمپ سعی می‌كند گریش یا ماستیك را به پایین بكشد. صفحه دنباله‌رو كه تحت تاثیر فشار هوا قرار دارد، با فشار وزن صفحه به ناحیه بالای گریس آن را به پایین می‌راند. این صفحه از تشكیل كیسه هوای بین مكش پمپ و سطح گریس جلوگیری می‌نماید. یك واشر لاستیكی دور لبه بیرونی صفحه بشكه را هنگام حركت به سمت پایین تمیز كرده و باعث می‌شود بخش اعظم گریس با اتلاف بسیار اندك به پمپ برسد.

شكل 11: ایجاد خلاء در هنگام پمپاژ مواد سنگین
انتخاب پمپ
مسائل مربوط به پمپ
معمولاً هنگامی كه یك فرد متخصص نگهداری و تعمیرات برای تعمیر پمپی اعزام می‌شود، با مشكلاتی از قبیل نشتی، آب‌بندی و یاتاقان‌ها مواجه می‌شود. گاهی لازم است كل پمپ عوض شود. شاید خود شما مستقیماً یا هنگامی كه به عنوان دستیار كار می‌كردید، با این مشكلات برخورد كرده باشید. شما با داشتن این تجربه حتماً دریافته‌اید كه اگرچه ظاهر پمپ‌ها ممكن است شبیه هم باشد، اما قطعات داخلی آنها ممكن است كاملاً متفاوت باشند. همچنین می‌دانید كه پمپ‌ها در صنایع انواع گوناگونی دارند و هر یك از آنها ساختمان و طرز كار خاص خود را دارد.

برای آنكه عملكرد پمپ را بهتر درك كنید و نقاط مشكل‌آفرین را بهتر بشناسید، باید با چند تعریف آشنا شوید. این تعاریف همراه با چند مثال و مساله در زیر خواهد آمد. اولین گروه این تعاریف، به پمپ‌های آبی مربوط می‌شود كه بالاتر از سطح آب قرار می‌گیرند. در این حالت مطابق شكل زیر ابتدا باید آب را تا سطح پمپ بالا آورد تا سپس توسط پمپ به دیگر نقاط منتقل شود.

شكل 12: یك پمپ با ارتفاع مكش منفی
تعاریف پمپ ـ طرف مكش
تعاریف زیر در مورد تمامی حالت‌های پمپاژ صادق بوده و به انواع مختلف پمپ گریز از مركز، پیستونی یا دیگر انواع بستگی ندارد. این اطلاعات بنیادی در تمامی حالات صدق می‌كند.
ارتفاع مكش

این اصطلاح هنگامی بكار می‌رود كه سطح سیال در مخزن پایین‌تر از مركز پمپ قرار دارد. خط مركزی پمپ بسته به نوك پمپ و قائم یا افقی بودن آن اندكی متفاوت است. ارتفاع مكش می‌تواند از یك تا 20 فوت و یا بیشتر باشد.
ارتفاع مكش استاتیك

فاصله عمودی بین خط مركزی پمپ و سطح آزاد مایع را ارتفاع مكش استاتیك می‌گویند. مكش واقعی پمپ می‌تواند چند فوت پایین‌تر از سطح آب باشد، اما این مقدار هنگام تعیین ارتفاع مكش استاتیك درنظر گرفته نمی‌شود. ارتفاع مكش استاتیك خالص یك پمپ را می‌توان با استفاده از ضریب 31/2 برای تبدیل پوند به اینچ مربع (psi) به فوت تعیین كرد. مطابق شكل زیر، ستونی از آب به ارتفاع 31/2 فوت در دمای 62 درجه فارنهایت فشاری معادل یك psi به قاعده خود وارد می‌كند. فشار جو نرمال 7/14 psi ضریب در عدد 31/2، عددی تقریباً معادل 34 فوت به دست می‌دهد. در واقع، پمپ در لوله خلاء ایجاد می‌كند. آنگاه فشار هوای اتمسفر باعث بالا رفتن آب در لوله می‌شود.

شكل 13: تاثیر ارتفاع بر روی فشار آب
غالباً نقطه مكش مایع ممكن است مطابق شكل زیر بالا خط مركزی مكش واقعی پمپ واقعی قرار گیرد. در این صورت، برای خصوصیات مكش پمپ از تعاریف دیگری استفاده می‌شود و برای محاسبه ارتفاع مربوط به سرعت نیز از رابطه دیگری استفاده می‌شود.

شكل 14: پمپی با ارتفاع مكش مثبت
ارتفاع مكش
به وضعیتی گفته می‌شود كه در آن سطح منبع بالاتر از خط مركزی پمپ قرار دارد.
ارتفاع مكش استاتیك
به فاصله عمودی خط مركزی پمپ تا سطخ آزاد مایع پمپ شونده می‌گویند. لیكن در اینجا مقدار ارتفاع به جای منفی، مثبت است.
ارتفاع كل مكش دینامیك

عبارت است از فاصله عمودی خط مركزی پمپ تا سطح آزاد مایع منهای ارتفاع مربوط به سرعت و تمامی تلفات اصطكاكی درون لوله‌ها و اتصالات. ارتفاع مربوط به سرعت در اینجا مانند قبل محاسبه می‌شود.
تعاریف مربوط به پمپ
طرح خروجی یا رانش

تعاریف گذشته به دو حالت متفاوت از طرف مكش پمپ مربوط می‌شد، اما تعریف طرف خروجی یا رانش پمپ ساده‌تر است، زیرا تنها یك حالت دارد. شرایط خروجی پمپ صرف‌نظر از اینكه دارای ارتفاع مثبت یا منفی مكش است، یكسان می‌باشد.
ارتفاع كل استاتیك مطابق شكل زیر به فاصله عمودی بین سطخ آزاد مایع منبع ورودی و سطح آزاد آب منبع خروجی می‌گویند. ارتفاع كل استاتیك، صرف‌نظر از اینكه سطك مكش پمپ پایین یا بالای خط مركزی پم باشد، به یك صورت محاسبه می‌شود.

شكل 15: نمایش ارتفاع كل استاتیك
اگر نقطه تخلیه بالای سطح آب باشد، مطابق شكل زیر نقطه تخلیه آزاد همان سطح آزاد آب قلمداد خواهد شد.

شكل 16: مثال دیگری از ارتفاع استاتیك
ارتفاع كل دینامیك
به ارتفاع استاتیك شباهت بسیار دارد. چنانكه در حالت ارتفاع استاتیك گفته شود، ارتفاع دینامیك نیز فاصله عمودی بین سطح آزاد مایع منبع ورودی و نقطه تخلیه آزاد یا سطح آزاد آب خروجی است. علاوه بر این، ارتفاع مربوط به سرعت و تلفات اصطكاك نیز به ارتفاع استاتیك اضافه می‌شود تا ارتفاع دینامیك بدست آید.
ارتفاع خالص مكش مثبت
در هنگام محاسبه شرایط واقعی پمپ لازم می‌شود. ارتفاع خالص مكش مثبت رابطه بین توانایی پمپاژ مایعی است با فشاری غیر از psi7/14 (فشار جو) و دمایی غیر از 62 درجه فارنهایت. شكل زیر این مطلب را روشن‌تر بیان كرده و حالت‌های مختلف ارتفاع خالص مكش مثبت را نمایش می‌دهد.

شكل 17: ارتفاع خالص مكش مثبت
علاوه بر فشار بخار و دما، لازم است چگالی ویژه مایع (نسبت وزن مایع موردنظر به وزن آب هم حجم آن) را نیز بدانیم. از آنجا كه تعیین ارتفاع خالص مكش مثبت معمولاً جزو وظایف مهندسین در زمینه طراحی و انتخاب پمپ می‌باشد، در اینجا تنها به منظور آشنایی عنوان می‌شود.
سایر شرایط پمپ‌ها
انتخاب پمپ برای یك كاربرد خاص به شرایط بسیاری غیر از ارتفاع مكش یا ارتفاع كل دینامیك بستگی دارد كه یكی از آنها ظرفیت پمپ است. در حالت عادی، ظرفیت یك پمپ بر حسب گالن بر دقیقه (gpm) یا فوت مكعب بر ثانیه (cfs) داده می‌شود، به طوری كه gpm=831/448*cfs می‌باشد. مایعی كه برای تعیین ظرفیت پمپ بكار می‌رود، معمولاً آب است. اگر سیال پمپ شونده غیر از آب باشد، ظرفیت پمپ اندكی تغییر می‌كند. در اینگونه موارد، برای حفظ ظرفیت از پمپی با اندازه متفاوت استفاده می‌شود. قدرت لازم برای پمپ به ظرفیت آبدهی و گرانروی سیال موردنظر بستگی دارد.
بازده یك پمپ را می‌توان با استفاده از منحنی‌های پمپ نمایش داد. منحنی‌های نشان داده شده در شكل زیر برای هر یك از انواع پمپ‌ و بر اساس آزمایشات واقعی بدست می‌آیند. این منحنی‌ها نشانگر بازده پمپ بر حسب ارتفاع دینامیك و توان موتور لازم‌اند. منحنی كار یك پمپ گریز از مركز نشان می‌دهد كه توان موتور با كاهش ارتفاع آبدهی افزایش پیدا می‌كند.

شكل 18: یك منحنی پمپ نمونه
یك نوع پمپ كه مواد ساینده را انتقال می‌دهد، مطابق شكل زیر به جای طرف مكش در طرف رانش دارای قدرت مكش بوده، به طوری كه سیستم آب‌بندی محور آن تحت مكش یا فشار منفی قرار داشته و مواد ورودی به جای آنكه به آن نیرو وارد كنند، از آن بیرون كشیده می‌شوند. بدین ترتیب مواد ساینده سیار بر محور یا آب‌بندی آن اثر چندانی نمی‌گذارد.

شكل 19: پمپ با مكش از پشت
در سایر كاربردها، پمپ می‌تواند با دو سیال مختلف كار كند كه مطابق شكل زیر به یك لوله اصلی تغذیه می‌شوند. در این شرایط پمپ باید مواد افزودنی را طوری با هم مخلوط كند كه مایع خروجی همگن باشد. در این كاربرد، پمپ احتمالاً با سرعت بالا كار كرده و از یك طراحی داخلی برخوردار خواهد بود كه به اختلاط بهتر مواد كمك می‌كند.

شكل 20: یك پمپ كمكی برای مخلوط كردن سیالات
پمپ‌هایی كه برای انتقال دوغاب بكار می‌روند، ممكن است دچار انباشته شدن ذرات بر روی پره‌ها و یا محفظه پمپ شوند كه به كاهش ظرفیت آن خواهد انجامید. در این موارد باید قطعات داخلی پمپ (پوسته‌ها و پره‌ها) با دقت بسیار انتخاب شوند. برخی از طرح‌های پمپ اینجا، انباشت مواد را به حداقل می‌رسانند. البته حذف كلی این مساله معمولاً غیرعملی است، اما می‌توان در شرایط عادی 70 تا 80 درصد از ایجاد انباشت مواد جلوگیری نمود.
جدول 1: تلفات اصطكاك در شیرها و اتصالات استاندارد

پمپ‌های گریز از مركز
كاربرد پمپ‌های گریز از مركز
پمپ‌های گریز از مركز به لحاظ كاربرد گسترده، هزینه اولیه پایین و نگهداری و تعمیرات آسان، اغلب در واحدهای صنعتی بكار گرفته می‌شوند. بیشتر این پمپ‌ها برای انتقال آب و سایر سیالات سبك بكار می‌روند. پمپ‌های مزبور را می‌توان برای پمپاژ دوغاب، خمیر و تراشه‌های چوب و یا مواد سنگین دیگر بكار گرفت، اما هنگام پمپاژ این مواد، باید شرایط خاصی را درنظر گرفت. تغییر پمپ‌های استاندارد به منظور انتقال مواد سنگین معمولاً به پروانه‌هایی با اندازه‌ها و اشكال متفاوت نیاز دارند.
طرز كار پمپ
طرز كار این پمپ بر اساس نیروی گریز از مركز استوار است. همچنانكه سیال وارد دهانه ورودی یا بخش مركزی پمپ می‌شود، در اثر چرخش پره‌ها مطابق شكل زیر به طرف بیرون رانده می‌شود. از آنجا كه سرعت سیال در لبه بیرونی پروانه بیشتر است، مقدار حركت سیال افزایش می‌یاید. با ورود سیال بیشتر به داخل پمپ، مقدار حركت سیال در بدنه پمپ كه دربر گیرنده پروانه پمپ است، افزایش می‌یابد. سپس این سیال با فشار از دهانه خروجی پمپ به بیرون رانده می‌شود.

شكل 21: جریان سیال در پمپ گریز از مركز
تعریف قطعات پمپ
شكل زیر مقطعی از یك پمپ گریز از مركز یك مرحله‌ای با مكش انتهایی را نشان می‌دهد. از این شكل به عنوان مرجعی برای تعاریف ذیل استفاده شود. پمپ‌های كارخانه ممكن است با توجه به تفاوتی كه در ساختمان آنها وجود دارد، با پمپ‌های ارائه شده در اینجا یكسان نباشد. لیكن تعاریف ارائه شده برای قسمت‌های مختلف آنها یكسان خواهد بود.

شكل 22: مقطع یك پمپ گریز از مركز
بدنه پمپ
محفظه‌ای است كه پره‌های پمپ، محور و سیستم آب‌بندی آنرا در برمی‌گیرد و مایع از میان آن جریان می‌یابد. معمولاً بدنه پمپ‌ها از نوع حلزونی یا از نوع قطر افزاینده است.
محور پمپ
بسته به نوع موتور مورد استفاده، محور پمپ می‌تواند بخشی از روتور موتور بوده و یا مستقل و ب محور موتور جفت شده باشدذ. محور می‌تواند دارای یاتاقان مستقل بوده، یا توسط یاتاقان‌های موتور نگهداشته شوند. روش مورد استفاده به طراحی پمپ بستگی خواهد داشت.
پروانه پمپ
قسمتی از پمپ است كه نیروی زیادی به سیال وارد كرده تا سرعت و مقدار حركت آن را افزایش دهد. منفذ مركز پروانه را چشم پروانه می‌گویند كه تا حدودی تعیین كننده ظرفیت پمپ است.
پره‌های پمپ
قسمت‌هایی از پروانه‌اند كه سیال را در داخل پمپ هدایت می‌كند.
روپوش پروانه
پره‌های پمپ را پوشانده و جریان سیال را در ناحیه پروانه محدود می‌نماید.
نقطه مكش
محل ورود سیال به پمپ است كه معمولاً در نزدیكی بدنه آن قرار دارد. قطر برای عبور در این نقطه تا حدودی میزان آبدهی پمپ را تعیین می‌كند.
حلقه‌های سایش
در تمامی پمپ‌ها درنظر گرفته نمی‌شود. اما اگر درنظر گرفته شوند، معمولاً قابل تعویض خواهند بود. وظیفه اصلی آنها این است كه اجازه می‌دهند مقدار سیال بین پروانه و بدنه جریان یابد. بدین طریق، یك آب‌بندی هیدرولیك ایجاد می‌شود كه كارایی پمپ را افزایش می‌دهد. علاوه بر این، مقدار اندكی سیال از طرف رانش به طرف مكش پمپ بازگردانده می‌شود.
كاسه نمد
موجب آب‌بندی جریان سیال در داخل پمپ می‌شود. كاسه نمد می‌تواند شامل یك واحد آب‌بندی از نوع بافته شده قابل تعویض و قابل تنظیم یا از توع مكانیكی باشد.
شیپوره
معمولاً در پمپ‌های گریز از مركز استفاده نمی‌شود، لیكن ممكن است گاهی به منظور جهت دادن به جریان آب بكار گرفته شود. با استفاده از بدنه حلزونی از شیپوره كمتر استفاده می‌شود.
نقطه رانش یا تخلیه
نقطه‌ای است كه پمپ سیال را به سیستم لوله‌كشی می‌راند.
برای نمایش قطعات پمپ از نوع ساده، پمپ‌های یك مرحله‌ای با یك دهانه مكش استفاده شده است، اما پمپ‌های گریز از مركز نیز در طرح‌های چند مرحله‌ای با مكش دوگانه ساخته می‌شوند. نوع پمپ موردنظر استفاده بر حسب مقدار سیال پمپ شونده و فشار لازم تعیین می‌گردد.
شكل زیر یك پمپ با مكش دوگانه را نشان می‌دهد. این پمپ بسیار شبیه پمپ با مكش واحد است. با این تفاوت كه در آن سیال از هر دو طرف پروانه كشیده شده و از طریق یك دهانه خروجی رانده می‌شود.

برای دریافت اینجا کلیک کنید