كارآفرینی پروژه كشاورزی

فهرست‌ مندرجات‌

•    دامنه‌ كاربرد   
•    تعاریف   
-    تعاریف‌ مرتبط‌ با كشاورزی‌     
-    تعاریف‌ عمومی‌     
•     شناخت‌ و اندازه‌گیری‌     
•     درآمدها و هزینه‌های‌ ناشی‌ از اندازه‌گیری‌ به‌ارزش‌ منصفانه‌         
•     عدم‌ امكان‌ اندازه‌گیری‌ ارزش‌ منصفانه‌ به‌گونه‌ای‌ اتكا پذیر     
•     كمكهای‌ بلاعوض‌ دولت‌   
•     افشـا     
•     تاریخ‌ اجرا     
•     مطابقت‌ با استانداردهای‌ بین‌المللی‌ حسابداری‌     
•     اصلاحات‌ سایر استانداردهای‌ حسابداری‌       
•     پیوست‌ شماره‌ 1 :   نمونه‌ صورتهای‌ مالی‌
•     پیوست‌ شماره‌ 2 :   مبانی‌ نتیجه‌گیری‌

 
استاندارد حسابداری‌ شماره‌ 26
فعالیتهای‌ كشاورزی‌

 این‌ استاندارد باید باتوجه‌ به‌  " مقدمه‌ای‌ بر استانداردهای‌ حسابداری‌ "
 مطالعه‌ و بكار گرفته‌ شود.

 دامنه‌ كاربرد
 1 .     كاربرد این‌ استاندارد در حسابداری‌ موارد زیر الزامی‌است‌، مشروط‌ بر اینكه‌ به‌ فعالیت‌ كشاورزی‌ مربوط‌ باشد :
 الف‌.     داراییهای‌ زیستی‌، و
 ب‌     .     تولید كشاورزی‌ در زمان‌ برداشت‌.
2 .    این‌ استاندارد در موارد زیر كاربرد ندارد :
 الف‌.    زمین‌ مربوط‌ به‌ فعالیت‌ كشاورزی‌ (به‌ استاندارد حسابداری‌ شماره‌ 11 با عنوان‌ حسابداری‌ داراییهای‌ ثابت‌ مشهود  مراجعه‌ شود)، و
 ب‌ .    داراییهای‌ نامشهود مربوط‌ به‌ فعالیت‌ كشاورزی‌ (به‌ استاندارد حسابداری‌ شماره‌  17 با عنوان‌ حسابداری‌ داراییهای‌ نامشهود   مراجعه‌ شود).

3 .    این‌ استاندارد در مورد تولید كشاورزی‌، یعنی‌ محصول‌ برداشت‌ شده‌ از داراییهای‌ زیستی‌ واحد تجاری‌، تنها در زمان‌ برداشت‌، كاربرد دارد. بعد از زمان‌ برداشت‌، تولید كشاورزی‌ تابع‌ الزامات‌ استاندارد حسابداری‌ شماره‌ 8  با عنوان‌ حسابداری‌ موجودی‌  مواد و كالا   یا سایر استانداردهای‌ حسابداری‌ مربوط‌ خواهد بود. بنابراین‌، این‌ استاندارد به‌ فراوری‌ محصولات‌ كشاورزی‌ بعد از زمان‌ برداشت‌ مربوط‌ نمی‌شود؛ برای‌ مثال‌، فرایند فراوری‌ انگور تا سركه‌ توسط‌ باغدار پرورش‌دهنده‌ انگور مشمول‌ این‌ استاندارد نیست‌. هر چند چنین‌ فرایندی‌ می‌تواند به‌طور منطقی‌ و طبیعی‌ فعالیت‌ كشاورزی‌ محسوب‌ شود و با دگردیسی‌ زیستی‌ تا حدی‌ مشابه‌ باشد،  اما  این‌ نوع‌ فراوری‌ در این‌ استاندارد  در تعریف‌ فعالیت‌ كشاورزی‌ قرار نمی‌گیرد.
 
4 .    جدول‌ زیر نشان دهنده‌ نمونه‌هایی‌ از داراییهای‌ زیستی‌، تولیدات‌ كشاورزی‌ و محصولاتی‌ است‌ كه‌ از فراوری‌ پس‌ از برداشت‌ حاصل‌ می‌شود :
داراییهای‌ زیستی‌    تولیدات‌ كشاورزی‌    محصولات‌ فراوری‌ شده‌ بعد از برداشت‌
گوسفند    پشم‌    نخ ،  فرش‌
گله‌ شیری‌    شیر    پنیر   
گوساله‌    گوشت‌    سوسیس‌
مرغ‌ تخم‌گذار    تخم‌ مرغ‌    محصولات‌ غذایی‌
ماهی‌    گوشت‌    كنسرو ماهی‌
تاكستان‌    انگور    سركـه‌
درخت‌ سیب‌    سیب‌    كمپوت‌
گیاهان‌    پنبـه‌    نخ‌ ،  پارچه‌
    نیشكر    شكر
بوته‌ چای‌    برگ‌ چای‌    چای‌ خشك‌
درختان‌ جنگل‌ مصنوعی‌    تنه‌ درخت‌    الوار

 تعاریف‌
 تعاریف‌ مرتبط‌ با كشاورزی‌
5  .     اصطلاحات‌ ذیل‌ در این‌ استاندارد با معانی‌ مشخص‌ شده‌ زیر به‌ كار رفته‌ است‌ :
•    فعالیت‌ كشاورزی‌  عبارت‌ است‌ از مدیریت‌ بر دگردیسی‌ داراییهای‌ زیستی‌ برای‌ فروش‌، تبدیل‌ به‌ تولید كشاورزی‌ یا افزایش‌ داراییهای‌ زیستی‌.
•    دگردیسی‌  شامل‌ فرایندهای‌ رشد، تحلیل‌، تولید و تولید مثل‌ است‌ كه‌ به‌ تغییرات‌ كیفی‌ یا كمّی‌ دارایی‌ زیستی‌ می‌انجامد.
 
•    دارایی‌ زیستی‌   عبارت‌ است‌ از حیوان‌ یا گیاه‌ زنده‌.
•    تولید كشاورزی‌   عبارت‌ است‌ از محصول‌ برداشت‌ شده‌ از داراییهای‌ زیستی‌ واحد تجاری‌.
•     گروهی‌ از داراییهای‌ زیستی‌    عبارت‌ است‌ از مجموعه‌ حیوانات‌ یا گیاهان‌ زنده‌ مشابه‌.
•     برداشت‌  عبارت‌ است‌ از جداسازی‌ تولید كشاورزی‌ از دارایی‌ زیستی‌ یا پایان‌ دادن‌ به‌ فرایند زندگی‌ دارایی‌ زیستی‌.
•    دارایی‌ زیستی‌ مولد    عبارت‌ است‌ از یك‌ دارایی‌ كه‌ به‌قصد تولید مثل‌،  اصلاح‌ نژاد و یا تولید كشاورزی‌ ، با حفظ‌ حیات‌ دارایی‌ زیستی‌ ،  نگهداری‌ می‌شود و قابلیت‌ برداشت‌ در بیش‌ از یك‌ سال‌ را دارد .
•    دارایی‌ زیستی‌ غیر مولد  به‌ طبقه‌ای‌ از داراییهای‌ زیستی‌ گفته‌ می‌شود كه‌ واجد شرایط‌ تعیین‌ شده‌ برای‌ داراییهای‌ زیستی‌ مولد نیست‌.
6 .    فعالیت‌ كشاورزی‌ شامل‌ انواع‌ گوناگونی‌ مانند پرورش‌ احشام‌، درختكاری‌، كاشت‌ گیاهان‌ یك‌ ساله‌ یا چند ساله‌،  زراعت‌، كاشت‌ درختان‌ میوه‌ و نهالستان‌، پرورش‌ گل‌ و پرورش‌ آبزیان‌ است‌.  برخی‌ ویژگیهای‌ مشترك‌ این‌ فعالیتها به‌ شرح‌ زیر می‌باشد :
 الف‌.     قابلیت‌ تغییر .  حیوانات‌ و گیاهان‌ زنده‌ به‌صورت‌ بالقوه‌ توانایی‌ دگردیسی‌ زیستی‌ دارند،
 ب‌ .    مدیریت‌ تغییر .   مجموعه‌ فعالیتهایی‌ كه‌ از طریق‌ بهینه‌سازی‌ و ایجاد شرایط‌ لازم‌ (از قبیل‌ سطوح‌ تغذیه‌، رطوبت‌، درجه‌ حرارت‌، كود و نور) فرایند دگردیسی‌ را تسهیل‌ می‌كند. چنین‌ مدیریتی‌ فعالیت‌ كشاورزی‌ را از سایر فعالیتها متمایز می‌سازد. برای‌ مثال‌، بهره‌برداری‌ از منابعی‌ كه‌ مدیریت‌ نمی‌شود (از قبیل‌ ماهیگیری‌ در دریاها و رودخانه‌ها و قطع‌ درختان‌ جنگلی‌ بدون‌ انجام‌ وظایف‌ احیاء) فعالیت‌ كشاورزی‌ نیست‌، و
 ج‌     .    اندازه‌گیری‌ تغییر .  تغییرات‌ كیفی‌ (برای‌ مثال‌، اصلاح‌نژاد، درجه‌ غلظت‌، رسیده‌ بودن‌، پوشش‌ چربی‌، میزان‌ پروتئین‌ و مقاومت‌ بافتی‌) یا تغییرات‌ كمی‌ (برای‌ مثال‌، تولید مثل‌، وزن‌، ابعاد حجمی‌، طول‌ یا قطر الیاف‌ و تعداد جوانه‌) ناشی‌ از دگردیسی‌ به‌ عنوان‌ شاخصهای‌ فعالیت‌ معمول‌ مدیریت‌، اندازه‌گیری‌ و نظارت‌ می‌شود.
 
7 .    دگردیسی‌ به‌ یكی‌ از نتایج‌ زیر منجر می‌شود :
الف‌.    تغییرات‌ در دارایی‌ از طریق‌ رشد  (افزایش‌ كمی‌ و كیفی‌ حیوان‌ یا گیاه‌)، تحلیل‌ (كاهش‌ در كمیت‌ یا  افت‌ كیفیت‌ حیوان‌ یا گیاه‌) یاتولید مثل‌ (تكثیر حیوان‌ یا گیاه‌ زنده‌) یا
 ب‌ .    تولید محصول‌ كشاورزی‌ از قبیل‌ برگ‌ چای‌، پشم‌ و شیر.
 8 .     داراییهای‌ زیستی‌ غیر مولد اقلامی‌ هستند كه‌ به‌ عنوان‌ تولید كشاورزی‌ برداشت‌ می‌شوند یا به‌ عنوان‌ داراییهای‌ زیستی‌ به‌فروش‌ می‌رسند. دامهای‌ گوشتی‌،  دامهای‌ آماده‌ فروش‌، ماهی‌ پرورشی‌، غلات‌ در جریان‌ رشد از قبیل‌ ذرت‌ و گندم‌،  و درختان‌ پرورشی‌ جهت‌ تهیه‌ الوار نمونه‌هایی‌ از داراییهای‌ زیستی‌ غیر مولد می‌باشد.  داراییهای‌ زیستی‌ مولد از جمله‌ شامل‌ اقلامی‌ مانند دامهای‌ شیری‌،  تاكستانها،  درختان‌ میوه‌ و مرغهای‌ تخم‌گذار است‌.
 تعاریف‌ عمومی‌
 9  .     اصطلاحات‌ ذیل‌ در این‌ استاندارد با معانی‌ مشخص‌ زیر به‌ كار رفته‌ است‌ :
 بازار فعال‌    عبارت‌ است‌ از بازاری‌ كه‌ كلیه‌ شرایط‌ زیر را دارد :
 الف‌.     اقلام‌ مبادله‌ شده‌ در بازار متجانس‌ هستند،
 ب‌     .     معمولاً خریداران‌ و فروشندگان‌ مایل‌ در هر زمان‌ وجود دارند، و
 ج‌     .     قیمتها برای‌ عموم‌ قابل‌ دسترسی‌ است‌.
  مبلغ‌ دفتری‌  مبلغی‌ است‌ كه‌ دارایی‌ به‌ آن‌ مبلغ‌ در ترازنامه‌ منعكس‌ می‌شود.
 ارزش‌ منصفانه‌  مبلغی‌ است‌ كه‌ خریداری‌ مطلع‌ و مایل‌ و فروشنده‌ای‌ مطلع‌ و مایل‌ می‌توانند در معامله‌ای‌ حقیقی‌ و در شرایط‌ عادی‌ ،  یك‌ دارایی‌ را در ازای‌ مبلغ‌ مزبور با یكدیگر مبادله‌ یا یك‌ بدهی‌ را تسویه‌ كنند.

 10.    در این‌ استاندارد،  اقلام‌ متجانس‌ به‌ مجموعه‌ای‌ از اقلام‌ نظیر لبنیات‌،  غلات‌،  دانه‌های‌ روغنی‌، میوه‌ و تره‌بار، گل‌، دام‌، طیور،  ماهیها و آبزیان‌ و  ... اطلاق می‌شود كه‌ به‌ واسطه‌ خصوصیات‌ همانند، قابل‌ گروه‌بندی‌ است‌.
11.     ارزش‌ منصفانه‌ یك‌ دارایی‌ مبتنی‌ بر مكان‌ و شرایط‌ فعلی‌ آن‌ است‌. برای‌ مثال‌، ارزش‌ منصفانه‌ یك‌ گله‌ در مزرعه‌ معادل‌ با قیمت‌ همان‌ گله‌ در بازار مربوط‌ پس‌ از كسر مخارج‌ حمل‌ و سایر مخارج‌ رساندن‌ گله‌ به‌ آن‌ بازار است‌.
 شناخت‌ و اندازه‌گیری‌
 12 .     واحد تجاری‌ باید دارایی‌ زیستی‌ یا تولید كشاورزی‌ را فقط‌ زمانی‌ شناسایی‌ كند كه‌ :
 الف‌.     كنترل‌ دارایی‌ را در نتیجه‌ رویدادهای‌ گذشته‌ بدست‌ آورده‌ باشد ،
 ب‌ .     جریان‌ منافع‌ اقتصادی‌ آتی‌ مرتبط‌ به‌ دارایی‌ به‌ درون‌ واحد تجاری‌ محتمل‌ باشد، و
 ج‌ .     ارزش‌ منصفانه‌ یا بهای‌ تمام‌ شده‌ دارایی‌ به‌گونه‌ای‌ اتكاپذیر قابل‌ اندازه‌گیری‌ باشد.
13 .     دارایی‌ زیستی‌ مولد باید برمبنای‌ بهای‌ تمام‌ شده‌ پس‌ از كسر استهلاك‌ انباشته‌ و كاهش‌ ارزش‌ انباشته‌ یا مبلغ‌ تجدید ارزیابی‌ ،  به‌ عنوان‌ نحوه‌ عمل‌ مجاز جایگزین‌ ،  منطبق‌ با  الزامات‌ استاندارد حسابداری‌ شماره‌ 11  با عنوان‌ " حسابداری‌ داراییهای‌ ثابت‌ مشهود "  شناسایی‌ و گزارش‌ شود.
 14 .     به‌  استثنای‌ دارایی‌ زیستی‌ غیر مولد خریداری‌ شده‌ كه‌ تنها در زمان‌ شناخت‌ اولیه‌ به‌ بهای‌ تمام‌ شده‌ شناسایی‌ می‌شود ،  داراییهای‌ زیستی‌ غیر مولد باید در شناخت‌ اولیه‌ و در تاریخ‌ ترازنامه‌ به‌ ارزش‌ منصفانه‌ پس‌ از كسر مخارج‌ براوردی‌ زمان‌ فروش‌ اندازه‌گیری‌ شود بجز در مورد توضیح‌ داده‌ شده‌ در بند 26  كه‌ نمی‌توان‌ ارزش‌ منصفانه‌ را به‌  گونه‌ای‌ اتكا  پذیر اندازه‌گیری‌ كرد.
 15 .     تولید كشاورزی‌ باید در زمان‌ برداشت‌ به‌ ارزش‌ منصفانه‌ پس‌ از كسر مخارج‌ براوردی‌ زمان‌ فروش‌ اندازه‌گیری‌ شود. ارزش‌ تعیین‌ شده‌ مزبور هنگام‌ به‌كارگیری‌ استاندارد حسابداری‌ شماره‌ 8 با عنوان‌ " حسابداری‌ موجودی‌ مواد و كالا " یا استاندارد حسابداری‌ دیگری‌ ، بهای‌ تمام‌ شده‌ آن‌ محصول‌ محسوب‌ می‌شود.
 16.    مخارج‌ زمان‌ فروش‌ شامل‌ حق‌الزحمه‌ پرداختی‌ به‌ واسطه‌ها،  مالیات‌ و عوارض‌ مربوط‌ می‌باشد.
 17.     تعیین‌ ارزش‌ منصفانه‌ برای‌ دارایی‌ زیستی‌ غیر مولد یا تولید كشاورزی‌ می‌تواند از طریق‌ گروه‌بنـدی‌ بر اساس‌ خاصه‌های‌ بارز آنها، برای‌ مثال‌، بر حسب‌ سن‌ یا نژاد، تسهیل‌ گردد. واحد تجاری‌، آن‌ دسته‌ از خاصه‌هایی‌ را انتخاب‌ می‌كند كه‌ در بازار به‌ عنوان‌ مبانی‌ قیمت‌گذاری‌ دارایی‌ استفاده‌ می‌شود.
 18.     واحدهای‌ تجاری‌ غالباً قراردادهایی‌ منعقد می‌كنند كه‌ به‌ موجب‌ آنها داراییهای‌ زیستی‌ غیر مولد یا تولید كشاورزی‌ خود را درآینده‌ بفروشند. قیمتهای‌ قرارداد برای‌ تعیین‌ ارزش‌ منصفانه‌ الزاماً  مربوط‌ نیست‌، زیرا  ارزش‌ منصفانه‌ منعكس‌كننده‌ ارزش‌ در بازار جاری‌ است‌ كه‌ در آن‌ خریدار و فروشنده‌ مطلع‌ و مایل‌ معامله‌ می‌كنند.  در نتیجه‌، ارزش‌ منصفانه‌ دارایی‌ زیستی‌ غیر مولد یا تولید كشاورزی‌ الزاماً  به‌ علت‌ وجود قرارداد تعدیل‌ نمی‌شود. در برخی‌ موارد، قرارداد فروش‌ دارایی‌ زیستی‌ غیر مولد یا تولید كشاورزی‌ ممكن‌ است‌ قراردادی‌ زیانبار باشد. در این‌ صورت‌ زیان‌ ناشی‌ از قرارداد یعنی‌ مازاد مخارج‌ اجتناب‌ناپذیر ایفای‌ تعهدات‌ مربوط‌ به‌ قرارداد نسبت‌ به‌ منافع‌ حاصل‌ از آن‌، به‌ عنوان‌ ذخیره‌ شناسایی‌ می‌شود.
 19.    در صورتی‌ كه‌ بازار فعالی‌ برای‌ دارایی‌ زیستی‌ غیر مولد یا تولید كشاورزی‌ وجود داشته‌ باشد، مظنّه‌ بازار مبنای‌ مناسبی‌ برای‌ تعیین‌ ارزش‌ منصفانه‌ است‌. در صورت‌ دسترسی‌ واحد تجاری‌ به‌ بازارهای‌ فعال‌ متعدد،  از مربوط‌ ترین‌ بازار استفاده‌ می‌شود. برای‌ مثال‌، اگر واحد تجاری‌ به‌ دو بازار فعال‌ دسترسی‌ داشته‌ باشد، قیمت‌ موجود در بازاری‌ را انتخاب‌ خواهد كرد كه‌ انتظار دارد از آن‌ استفاده‌ كند.
 20.     در صورتی‌ كه‌ بازار فعالی‌ وجود نداشته‌ باشد، واحد تجاری‌ از یك‌ یا چند مورد زیر،
 به‌ شرط‌ دسترسی‌، برای‌ تعیین‌ ارزش‌ منصفانه‌ استفاده‌ می‌كند :
 الف‌.     قیمتهای‌ تضمینی‌ اعلام‌ شده‌ توسط‌ دولت‌،
 ب‌ .     آخرین‌ قیمت‌ معامله‌ در بازار، مشروط‌ بر این‌ كه‌ در فاصله‌ زمانی‌ بین‌ تاریخ‌ آن‌ معامله‌ و تاریخ‌ ترازنامه‌ تغییر قابل‌ ملاحظه‌ای‌ در شرایط‌ اقتصادی‌ رخ‌ نداده‌ باشد،
 ج‌     .     قیمتهای‌ بازار داراییهای‌ مشابه‌ با در نظر گرفتن‌ تعدیلاتی‌ كه‌ تفاوتها را منعكس‌ می‌كند،  و
 د     .     معیارهای‌ خاص‌ مانند ارزش‌ میوه‌ براساس‌ جعبه‌ و ارزش‌ گله‌ گوشتی‌ بر حسب‌ كیلوگرم‌ گوشت‌.
 21.    در برخی‌ موارد، منابع‌ اطلاعاتی‌ مندرج‌ در بند 20  ممكن‌ است‌ بیانگر نتایج‌ متفاوت‌ برای‌ تعیین‌ ارزش‌ منصفانه‌ دارایی‌ زیستی‌ غیر مولد یا تولید كشاورزی‌ باشد. واحد تجاری‌، دلایل‌ چنین‌ تفاوتهایی‌ را به‌ منظور دستیابی‌ به‌ قابل‌اتكاترین‌ براورد ارزش‌ منصفانه‌،  از میان‌ دامنه‌ای‌ از براوردهای‌ منطقی‌ نسبتاً نزدیك‌ به‌ هم‌،  در نظر می‌گیرد.
 22.     بعضی‌اوقات‌ ممكن‌ است‌ بهای‌ تمام‌ شده‌ به‌ ارزش‌ منصفانه‌ نزدیك‌ باشد، به‌ ویژه‌ در مواقعی‌ كه‌ :
 الف‌.     از زمان‌ تحمل‌ بهای‌ تمام‌ شده‌ اولیه‌،  دگردیسی‌ زیستی‌ كمی‌ صورت‌ گرفته‌ باشد، یا
 ب‌ .     انتظار نرود دگردیسی‌ زیستی‌ تأثیر با اهمیتی‌ بر قیمت‌ داشته‌ باشد.
درآمدها و هزینه‌های‌ ناشی‌ از اندازه‌گیری‌ به‌ارزش‌ منصفانه‌
 23 .     درآمد ناشی‌ از شناخت‌ اولیه‌ دارایی‌ زیستی‌ غیر مولد به‌ ارزش‌ منصفانه‌ پس‌ از كسر مخارج‌ براوردی‌ زمان‌ فروش‌ و نیز درآمد یا هزینه‌ ناشی‌ از تغییر در ارزش‌ منصفانه‌ پس‌ از كسر مخارج‌ براوردی‌ زمان‌ فروش‌ دارایی‌ زیستی‌ غیرمولد ، باید در سود و زیان‌ دوره‌ وقوع‌ منظور شود.
24.     درآمد ممكن‌ است‌ در زمان‌ شناخت‌ اولیه‌ یك‌ دارایی‌ زیستی‌ غیر مولد ایجاد شود.  باتوجه‌ به‌ اینكه‌ داراییهای‌ زیستی‌ غیر مولد خریداری‌ شده‌ در زمان‌ شناخت‌ اولیه‌ به‌ بهای‌ تمام‌ شده‌ شناسایی‌ می‌شود، بنابراین‌ درآمد ناشی‌ از شناخت‌ اولیه‌،  مربوط‌ به‌ مواردی‌ غیر از خرید می‌باشد كه‌ از جمله‌ می‌توان‌ به‌ تولد یك‌ گوساله‌ گوشتی‌ اشاره‌ كرد.
 25.     در آمد یا هزینه‌ ناشی‌ از شناخت‌ اولیه‌ تولید كشاورزی‌ به‌ ارزش‌ منصفانه‌ پس‌ از كسر مخارج‌ براوردی‌ زمان‌ فروش‌،  باید در سود یا زیان‌ دوره‌ وقوع‌ منظور شود.
 عدم‌ امكان‌ اندازه‌گیری‌ ارزش‌ منصفانه‌ به‌گونه‌ای‌ اتكا پذیر
 26.     این‌ پیش‌ فرض‌ وجود دارد كه‌ ارزش‌ منصفانه‌ دارایی‌ زیستی‌ غیر مولد را می‌توان‌ به‌ گونه‌ای‌ اتكا پذیر اندازه‌گیری‌ كرد. به‌ هر حال‌ پیش‌ فرض‌ یاد شده‌ تنها در شناخت‌ اولیه‌ دارایی‌ زیستی‌ غیر مولدی‌ كه‌ قیمت‌ یا ارزش‌ بازار آن‌ در دسترس‌ نیست‌ و سایر براوردهای‌ ارزش‌ منصفانه‌ آن‌ به‌ وضوح‌ غیرقابل‌ اتكا است‌، می‌تواند مصداق  نداشته‌ باشد. در این‌ موارد ،  دارایی‌ زیستی‌ غیر مولد باید به‌ بهای‌ تمام‌ شده‌ پس‌ از كسر هرگونه‌ كاهش‌ ارزش‌ ، اندازه‌گیری‌ شود. در هر زمان‌ كه‌ بتوان‌ ارزش‌ منصفانه‌ چنین‌ دارایی‌ را به‌ گونه‌ای‌ اتكا پذیر اندازه‌گیری‌ كرد، واحد تجاری‌ باید آن‌ را به‌ ارزش‌ منصفانه‌ پس‌  از  كسر مخارج‌ براوردی‌ زمان‌ فروش‌ اندازه‌گیری‌ كند.
 27.     واحد تجاری‌ كه‌ در یك‌ مقطع‌ دارایی‌ زیستی‌ غیر مولد را بر مبنای‌ ارزش‌ منصفانه‌ پس‌ از كسر مخارج‌ براوردی‌ زمان‌ فروش‌ اندازه‌گیری‌ كرده‌ باشد، تا زمان‌ حذف‌ یا واگذاری‌، اندازه‌گیری‌ دارایی‌ یاد شده‌ را بر همین‌ مبنا ادامه‌ می‌دهد.
 28.     در تمامی‌ موارد،  واحد تجاری‌ تولید كشاورزی‌ را در زمان‌ برداشت‌، به‌ ارزش‌ منصفانه‌ پس‌ از كسر مخارج‌ براوردی‌ زمان‌ فروش‌ اندازه‌گیری‌ می‌كند. این‌ استاندارد منعكس‌ كننده‌
 این‌ دیدگاه‌ است‌ كه‌ ارزش‌ منصفانه‌ تولید كشاورزی‌ در زمان‌ برداشت‌ همواره‌ می‌تواند به‌گونه‌ای‌ اتكا پذیر اندازه‌گیری‌ شود.
 29.     واحد تجاری‌ در تعیین‌ بهای‌ تمام‌ شده‌ و كاهش‌ ارزش‌ تولید كشاورزی‌ پس‌ از برداشت‌، الزامات‌ مندرج‌ در استاندارد حسابداری‌ شماره‌ 8  با عنوان‌  حسابداری‌ موجودی‌ مواد و كالا   را بكار می‌گیرد.
 كمكهای‌ بلاعوض‌ دولت‌
 30.     نحوه‌ عمل‌ حسابداری‌ كمكهای‌ بلاعوض‌ دولت‌ مربوط‌ به‌ داراییهای‌ زیستی‌،  تابع‌ الزامات‌ استاندارد حسابداری‌ شماره‌  10  با عنوان‌  حسابداری‌ كمكهای‌ بلاعوض‌ دولت‌  است‌.  در مواردی‌ كه‌ دارایی‌ زیستی‌ توسط‌ دولت‌ به‌ عنوان‌ كمك‌ بلاعوض‌ دراختیار واحد تجاری‌ قرار می‌گیرد، كمك‌ بلاعوض‌ دولت‌ معادل‌ ارزش‌ منصفانه‌ دارایی‌ زیستی‌ پس‌ از كسر مخارج‌ براوردی‌ زمان‌ فروش‌ در زمان‌ شناخت‌ اولیه‌ است‌.  نحوه‌ عمل‌ در مورد تغییرات‌ ارزش‌ منصفانه‌ داراییهای‌ زیستی‌ غیر مولد پس‌ از شناخت‌ اولیه‌ تابع‌ رویه‌ مندرج‌ در بند 23  این‌ استاندارد است‌.
 
 افشـا
 31.     واحد تجاری‌ باید مبلغ‌ دفتری‌ داراییهای‌ زیستی‌ مولد و غیر مولد خود را به‌صورت‌ جداگانه‌ در ترازنامه‌ ارائه‌ كنـد.
 32.     واحد تجاری‌ باید موارد زیر را كه‌ در دوره‌ جاری‌ ایجاد شده‌ است‌ در صورت‌ سود و زیان‌ افشا كند :
 الف‌.     جمع‌ درآمدها یا هزینه‌های‌ ناشی‌ از شناخت‌ اولیه‌ تولید كشاورزی‌ ،
 ب‌     .     جمع‌ درآمدها یا هزینه‌های‌ ناشی‌ از شناخت‌ اولیه‌ و تغییرات‌ در ارزش‌ منصفانه‌ پس‌ از كسر مخارج‌ براوردی‌ زمان‌ فروش‌ داراییهای‌ زیستی‌ غیرمولد ،  و
 ج‌     .    سود یا زیان‌ ناشی‌ از فروش‌ تولید كشاورزی‌ و داراییهای‌ زیستی‌ غیرمولد با  ارائه‌ فروش‌ و بهای‌ تمام‌ شده‌ انتسابی‌ آن‌ .
33.     واحد تجاری‌ باید اطلاعات‌ تشریحی‌ یا كمی‌ زیر را در صورتهای‌ مالی‌ افشا كند :
 الف‌ .     ماهیت‌ فعالیتهای‌ مرتبط‌ با هر گروه‌ از داراییهای‌ زیستی‌ ،
 ب‌     .     مقادیر هر گروه‌ از داراییهای‌ زیستی‌ غیر مولد در پایان‌ دوره‌ مالی‌ ، و
 ج‌     .     مبالغ‌ دفتری‌ و مقادیر داراییهای‌ زیستی‌ مولد به‌تفكیك‌ در جریان‌ رشد (مثلاً نابالغ‌)  و در حال‌ بهره‌برداری‌ (مثلاً  بالغ‌) .

 34.     واحد تجاری‌ باید روشها و مفروضات‌ عمده‌ به‌كار گرفته‌ شده‌ در تعیین‌ ارزش‌ منصفانه‌ هر گروه‌ از تولید كشاورزی‌ در زمان‌ برداشت‌ و هر گروه‌ از داراییهای‌ زیستی‌ غیر مولد را افشا كند.
 35.     واحد تجاری‌ باید مقدار و ارزش‌ منصفانه‌ پس‌ از كسر مخارج‌ براوردی‌ زمان‌ فروش‌ تولید كشاورزی‌ برداشت‌ شده‌ طی‌ دوره‌ كه‌ در زمان‌ برداشت‌ تعیین‌ گردیده‌ است‌ را  افشا كند.
36.     واحد تجاری‌ باید موارد زیر را افشا كند :
 الف‌.     مبالغ‌ دفتری‌ داراییهای‌ زیستی‌ كه‌ در رابطه‌ با مالكیت‌ آنها محدودیت‌ وجود دارد و یا در وثیقه‌ بدهیها قرار گرفته‌ است‌ ، و
 ب‌     .     تعهدات‌ مربوط‌ به‌ توسعه‌ یا تحصیل‌ داراییهای‌ زیستی‌ مولد.

 37.     واحد تجاری‌ باید صورت‌ تطبیقی‌ از تغییرات‌ مبالغ‌ دفتری‌ داراییهای‌ زیستی‌ غیر مولد  در ابتدا  و انتهای‌ دوره‌ را ارائه‌ كند.  درج‌ اطلاعات‌ مقایسه‌ای‌ ضروری‌ نیست‌.  این‌ صورت‌ تطبیق‌ باید شامل‌ موارد زیر باشد:
 الف‌ .     درآمدها یا هزینه‌های‌ ناشی‌ از تغییرات‌ در ارزش‌ منصفانه‌ پس‌ از كسر مخارج‌ براوردی‌ زمان‌ فروش،
 ب‌     .    افزایشهای‌ ناشی‌ از خرید،
 ج‌     .    كاهشهای‌ ناشی‌ از فروش،
 د     .    كاهشهای‌ ناشی‌ از برداشت‌، و
 ه      .    سایر تغییرات‌.
38 .     سایرالزامات‌ افشای‌ مربوط‌ به‌ داراییهای‌ زیستی‌ مولد براساس‌استاندارد حسابداری‌ شماره‌ 11 با عنوان‌  حسابداری‌ داراییهای‌ ثابت‌ مشهود   خواهد بود.
 39.     فعالیت‌ كشاورزی‌ اغلب‌ در معرض‌ مخاطرات‌ جوی‌،  بیماریها و سایر مخاطرات‌ طبیعی‌ است‌. اگر رویدادی‌ واقع‌ شود كه‌ به‌ لحاظ‌ اندازه‌، ماهیت‌ یا وقوع‌ ،  آگاهی‌ از آن‌ برای‌ تحلیل‌ عملكرد واحد تجاری‌ مفید باشد، ماهیت‌ و مبلغ‌ درآمد و هزینه‌ مربوط‌ طبق‌ استاندارد حسابداری‌ شماره‌  6  با عنوان‌  گزارش‌ عملكرد مالی‌   افشا می‌شود.  وقوع‌ بیماری‌ ویروسی‌ مهلك‌، سیل‌، خشكسالی‌ یا سرمای‌ شدید و هجوم‌ حشرات‌ نمونه‌های‌ بارزی‌ از این‌ موضوع‌ هستند.
 40.     در مواردی‌ كه‌ اندازه‌ گیری‌ ارزش‌ منصفانه‌ داراییهای‌ زیستی‌ غیر مولد به‌گونه‌ای‌ اتكا پذیر میسر نباشد (رجوع‌ شود به‌ بند 26) واحد تجاری‌ در پایان‌ دوره‌ مالی‌ باید درخصوص‌ این‌ داراییها موارد زیر را  افشا كند :
 الف‌ .     شرحی‌ از داراییهای‌ زیستی‌ غیر مولد ،
 ب‌     .     تشریح‌ دلایل‌ عدم‌ امكان‌ اندازه‌گیری‌ به‌ ارزش‌ منصفانه‌ به‌گونه‌ای‌ اتكا پذیر ،
 ج‌     .     درصورت‌ امكان‌، دامنه‌ براوردهایی‌ كه‌ به‌ احتمال‌زیاد ارزش‌ منصفانه‌ در آن‌ قرار می‌گیرد ،  و
 د     .     مبلغ‌ دفتری‌ ناخالص‌ و كاهش‌ ارزش‌ انباشته‌ در ابتدا و پایان‌ دوره‌.
41 .     درصورتی‌ كه‌ ارزش‌ منصفانه‌ داراییهای‌ زیستی‌ غیر مولد كه‌ قبلاً  به‌ بهای‌ تمام‌ شده‌ پس‌ از كسر كاهش‌ ارزش‌ انباشته‌ اندازه‌گیری‌ شده‌ است‌ طی‌ دوره‌ جاری‌ به‌ گونه‌ای‌ اتكا پذیر قابل‌ اندازه‌گیری‌ باشد،  واحد تجاری‌ باید موارد زیر را درخصوص‌ این‌ داراییها افشا كند :
 الف‌ .     شرحی‌ از داراییهای‌ زیستی‌ غیر مولد ،
 ب‌     .    تشریح‌ این‌ كه‌ چرا ارزش‌ منصفانه‌ به‌ گونه‌ای‌ اتكا پذیر قابل‌ اندازه‌گیری‌ شده‌ است‌ ، و
 ج‌     .    آثار تغییر مبنای‌ اندازه‌گیری‌.
 تاریخ‌ اجرا
 42 .     الـزامـات‌ ایـن‌ استـانـدارد حسابـداری‌ در مـورد كلیـه‌ صـورتهـای‌ مالی‌ كـه‌ دوره‌ مالـی‌ آن‌ منتهی‌ بــه‌ 30  اسفند 1383  یا پس‌ از آن‌ می‌باشد، لازم‌الاجراست‌.
مطابقت‌ با استانداردهای‌ بین‌المللی‌ حسابداری‌
43 .    به‌ استثنای‌ موارد زیر،  با اجرای‌ الزامات‌ این‌ استاندارد،  مفاد استاندارد بین‌المللی‌ حسابداری‌ شماره‌ 41  با عنوان‌  كشاورزی‌   نیز رعایت‌ می‌شود :
الف‌ .     براساس‌ استاندارد بین‌المللی‌ حسابداری‌ شماره‌ 41  با عنوان‌  كشاورزی‌ ، كلیه‌ داراییهای‌ زیستی‌ باید به‌ارزش‌ منصفانه‌ پس‌ از كسر مخارج‌ براوردی‌ زمان‌ فروش‌ اندازه‌گیری‌ شود،  مگر اینكه‌ تعیین‌ ارزش‌ منصفانه‌ به‌گونـه‌ای‌ اتكاپذیر میسر نباشـد. اما براساس‌ این‌ استاندارد، باتوجه‌ به‌ شرایط‌ محیطی‌ كشور و نبود بازار فعال‌ برای‌ داراییهای‌ زیستی‌ مولد،  این‌ داراییها به‌ بهای‌ تمام‌ شده‌ طبق‌ استاندارد حسابداری‌ شماره‌ 11  باعنوان‌  حسابداری‌ داراییهای‌ ثابت‌ مشهود   اندازه‌گیری‌ می‌شود.
 ب‌ .    طبق‌ استاندارد بین‌المللی‌ حسابداری‌ شماره‌ 41  با عنوان‌  كشاورزی‌، كمك‌ بلاعوض‌ دولتی‌ مربوط‌ به‌ داراییهای‌ زیستی‌ مولد كه‌ به‌ ارزش‌ منصفانه‌ پس‌ از كسر مخارج‌ براوردی‌ زمان‌ فروش‌ شناسایی‌ می‌شود درصورتی‌ كه‌ آن‌ كمك‌ مشروط‌ نباشد در زمان‌ قابلیت‌ وصول‌ و در صورتی‌ كه‌ مشروط‌ باشد در زمان‌ احراز شرایط‌ مقرر به‌ عنوان‌ درآمد شناسایی‌ می‌شود.  اما براساس‌ این‌ استاندارد،  تمام‌ كمكهای‌ بلاعوض‌ دولت‌ در رابطه‌ با داراییهای‌ زیستی‌ مولد طبق‌ استاندارد حسابداری‌ شماره‌ 10  با عنوان‌ كمكهای‌ بلاعوض‌ دولت‌   شناسایی‌ می‌شود.
 
اصلاحات‌ سایر استانداردهای‌ حسابداری‌

این‌ استاندارد ،  استانداردهای‌ حسابداری‌ موجود را به‌ شرح‌ زیر اصلاح‌ می‌كند.  برای‌ سهولت‌ تشخیص‌ اصلاحات‌،  متون‌ جدید در زمینه‌ ترام‌دار ارائه‌ می‌شود و روی‌ متون‌ حذف‌ شده‌ خط‌ كشیده‌ می‌شود.
اصلاحات‌ استاندارد حسابداری‌ شماره‌ 8  با عنوان‌  "  حسابداری‌ موجودی‌ مواد و كالا   "
 این‌ استاندارد بند 2  استاندارد حسابداری‌ شماره‌ 8  را به‌ شرح‌ زیر اصلاح‌ می‌كند.
2 .     این‌ استاندارد، نحوه‌ ارزشیابی‌ و انعكاس‌ موجودی‌ مواد و كالا  را در صورتهای‌ مالی‌ تشریح‌ می‌كند و موارد زیر را دربر نمی‌گیرد :
 الف‌ .     كار در جریان‌ پیشرفت‌ پیمانهای‌ بلندمدت‌ (رجوع‌ شود به‌استاندارد حسابداری‌ شماره‌ 9 باعنوان‌ " حسابداری‌ پیمانهای‌ بلند مدت‌ ") ،
ب‌     .     ابزارهای‌ مالی‌ پیچیده‌ ،
ج‌     .     موجودی‌   گله‌های‌ دام‌ ،  تولید كشاورزی‌  ،   محصولات‌ جنگلی‌ و معدنی‌ در مواردی‌ كه‌ این‌ اقلام‌ در صنایع‌ مربوط‌ به‌ خالص‌ ارزش‌ فروش‌ اندازه‌گیری‌ می‌شود، و
 د     . باعنوان‌  ین‌ استاندارد عناوین‌ فرعی‌ زیر و همچنین‌ بند جدید 21  الف‌ را بین‌ بندهای‌ 21  و  22 به‌ استاندارد حسابداری‌ شماره‌ 8  اضافه‌ می‌كند :
بهای‌ تمام‌ شده‌ تولید كشاورزی‌ برداشت‌ شده‌ از داراییهای‌ زیستی‌
اصلاحات‌ استاندارد حسابداری‌ شماره‌ 11،  با عنوان‌  "  حسابداری‌ داراییهای‌ ثابت‌ مشهود  "
 این‌ استاندارد بند 3  استاندارد حسابداری‌ شماره‌ 11  را به‌ شرح‌ زیر اصلاح‌ می‌كند.
3 .    این‌ استاندارد نحوه‌ حسابداری‌:
.     حق‌ امتیاز معادن‌، اكتشاف‌ و استخراج‌ مواد معدنی‌ و نفت‌، گاز طبیعی‌ و سایر منابع‌ مشابهی‌ كه‌ احیا شونده‌ نیست‌
هرگـاه‌ دارایی‌ ثابت‌ مشهودی‌ در امر توسعـه‌ یا نگهداری‌ فعالیتهـا یا داراییهـای‌   مورد استفاده‌ قرار گیرد،  ولی‌ از فعالیتها یا داراییهای‌ مزبور قابل‌ تفكیك‌ نباشد، الزامات‌ این‌ استاندارد در مورد آن‌ كاربرد دارد.
این‌ استاندارد بند جدید 79  الف‌ را بین‌ بندهای‌ 79  و 80  به‌ استاندارد حسابداری‌ شماره‌ 11 اضافه‌ می‌كند :

اصلاحات‌ استاندارد حسابداری‌ شماره‌ 3  با عنوان‌  "  درآمد عملیاتی‌  "
این‌ استاندارد بند 7  استاندارد حسابداری‌ شماره‌ 3  را به‌شرح‌ زیر اصلاح‌ می‌كند.
7 .    در این‌ استاندارد  درآمد عملیاتی‌ حاصل‌ از موارد زیر مطرح‌ نمی‌شود :
الف‌.    سود سهام‌ حاصل‌ از سرمایه‌گذاریهایی‌ كه‌ به‌ روش‌ ارزش‌ ویژه‌ به‌حساب‌ گرفته‌ می‌شود،
ب‌ .    پیمانهای‌ بلندمدت‌ (رجوع‌ شود به‌  استاندارد حسابداری‌ شماره‌ 9  با  عنوان‌  حسابداری‌ پیمانهای‌ بلند مدت‌)،
ج‌     .    قراردادهای‌ اجاره‌،
د     .    كمكهای‌ بلاعوض‌ و سایر كمكهای‌ مشابه‌ دولتی‌ (رجوع‌ شود به‌ استاندارد حسابداری‌ شماره‌  10  با عنوان حسابداری‌ كمكهای‌ بلاعوض‌ دولت‌)،
 ه  .    قراردادهای‌ بیمه‌ در شركتهای‌ بیمه،
  و  .    ز     .    استخراج‌ مواد معدنی‌ ، و
 ح‌     .    تغییر ارزش‌ سایر داراییهای‌ جاری‌ از قبیل‌ سرمایه‌گذاریها (در مؤسسات‌ تخصصی‌ سرمایه‌گذاری‌)  یا سرمایه‌گذاری‌ در املاك‌ در واحدهای‌ تجاری‌ كه‌ به‌ خرید و فروش‌ املاك‌ اشتغال‌ دارند.
 
پیوست‌ شماره‌ 1
نمونه‌ صورتهای‌ مالی‌


 این‌ پیوست‌ به‌منظور آشنایی‌ با نحوه‌ اجرای‌ بعضی‌ از الزامات‌ استاندارد حسابداری‌ شماره‌ 26 تهیه‌ شده‌ است‌ و بخشی‌ از استاندارد محسوب‌ نمی‌شود.
    در این‌ پیوست‌ خلاصه‌ اهم‌ رویه‌های‌ حسابداری‌ مربوط‌ به‌ داراییهای‌ زیستی‌ و تولیدات‌ كشاورزی‌ و همچنین‌ نحوه‌ ارائه‌ داراییهای‌ زیستی‌ مولد و غیرمولد و تولیدات‌ كشاورزی‌ در ترازنامه‌ همراه‌ با افشای‌ اطلاعات‌ مرتبط‌ در یادداشتهای‌ توضیحی‌ مشخص‌ شده‌ است‌.  افزون‌ براین‌ نحوه‌ ارائه‌ تغییرات‌ ارزش‌ منصفانه‌ در صورت‌ سود و زیان‌ و نحوه‌ افشای‌ هزینه‌های‌ تولید در یادداشتهای‌ توضیحی‌ مشخص‌ شده‌ است‌. نمونه‌های‌ مربوط‌ به‌ صورت‌ جریان‌ وجوه‌ نقد و صورت‌ سود و زیان‌ جامع‌ در استانداردهای‌ مربوط‌ مشخص‌ شده‌ است‌ و به‌دلیل‌ نبود تفاوت‌ خاص‌،  این‌ نمونه‌ها در اینجا ارائه‌ نشده‌ است‌.  این‌ نمونه‌ در...