دانلود مقاله علل گرایش جوانان به مصرف مواد مخدر در فایل ورد (word)

توضیحات

  مقاله علل گرایش جوانان به مصرف مواد مخدر در فایل ورد (word) دارای 155 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله علل گرایش جوانان به مصرف مواد مخدر در فایل ورد (word)  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله علل گرایش جوانان به مصرف مواد مخدر در فایل ورد (word)،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن مقاله علل گرایش جوانان به مصرف مواد مخدر در فایل ورد (word) :

چكیده
این تحقیق، پژوهشی است پیرامون علل گرایش جوانان به مصرف مواد مخدر در این تحقیق جامعه آماری خود را با حجم نمونه 100 نفر و از میان معتادین مراجعه كننده به ستاد هماهنگی و توانبخشی سازمان بهزیستی (مركز شهید اشرفی اصفهانی) برگزیده‌ایم.
در این تحقیق، 6 فرضیه مطرح و مورد بررسی قرار گرفت، كه در نهایت تمامی فرضیه‌های ما مورد تأیید قرار گرفت. به عبارت دیگر رابطه معناداری میان فرضیه‌های مطرح شده و علل گرایش جوانان به مواد مخدر وجود دارد.

روش تحقیق مورد استفاده برای دست‌یابی به نتیجه، روش پیمایشی است كه البته در ضمن از دو تكنیك، روش كتابخانه‌ای و نیز پرسشنامه‌ای برای جمع‌آوری اطلاعات سود جسته‌ایم.
در پژوهش انجام شده سعی شد كه نگاهی هر چند گذرا و سطحی به تعریف اعتیاد، مشخصه‌های اعتیاد مراحل اعتیاد، شناخت شخصیت معتادین، تاریخچه مواد مخدر در جهان و ایران و … داشته باشیم. در انتهای تحقیق نیز پیشنهادات تحقیق را ارائه نمودیم تا بلكه در آینده محدودیتهای تحقیقی مانند آنچه كه در تحقیق فوق صورت گرفته از میان برداشته شود.

مقدمه
زندگی اجتماعی انسان تحت حاكمیت قواعد و هنجارهای اجتماعی است. اگر ما از قواعدی كه انواع رفتار را در زمینه‌های معینی به عنوان رفتارهای مناسب و رفتارهای دیگری را به عنوان رفتارهای نامناسب تعریف می‌كنند، پیروی نمی‌كردیم، فعالیتهایمان دستخوش هرج و مرج می‌گردید.

از سوی دیگر زندگی اجتماعی انسان با پدیده‌های اجتماعی نمود می‌یابد. پدیده‌های اجتماعی در واقع واقعیت‌هایی هستند كه جزء ذاتی زندگی اجتماعی بشر می‌باشند. حال اگر برخی از این پدیده‌ها در وضعیتی قرار گیرند كه از سوی جامعه، منفی تلقی شوند، ممكن است كه در حیات مطلوب اجتماعی اثر نامناسب گذارده و یا آن را تهدید نمایند. اما باید دانست كه تلقی منفی از یك پدیده اجتماعی در همه جوامع یكسان نیست و شاید معدودی از این پدیده‌ها را بتوان یافت كه وجود آنها در تمام یا اغلب جوامع همراه با تلقی منفی باشد. همچنین در یك جامعه خاص نیز تشخیص مثبت یا منفی بودن یك پدیده در میان گروه‌ها یا افراد مختلف، لزوماً یكسان نمی‌باشد. در این میان تلقی رهبران سیاسی جامعه، فراتر از یك تلقی فردی بوده و به مقدار زیادی در روند حیات جامعه تأثیر دارد.

اعتیاد به مواد مخدر یكی از مسائل مبتلا به امروز جهان است. پدیده‌ای است كه بیش از پیش نسل امروز و فردا را تهدید به نابودی می‌كند و این امر تقریباً درد جدیدی است، روزی نیست كه سمینارها و كنفرانس‌هایی با شركت عده‌ای صاحب نظران دنیا در زمینه‌های جرم شناسی، روان شناسی، جامعه شناسی و… تشكیل نگردد و در پی از بین بردن این درد بی‌درمان نباشند. ولی از آنجا كه در فكر شناخت زمینه‌های اعتیاد بر نمی‌آیند غالباً طرق درمان پیشنهادی آنان نیز چاره درد نمی‌كند. این است كه می‌بینیم هر روز بر تعداد معتادین چه در ایران و چه در جهان افزوده می‌گردد.

بیان مسئله
مصرف مواد مخدر همچون خشخاش، هروئین، تریاك، ماری جوانا و … تا حدودی بهتر از دیگر انواع انحرافات نشان می‌دهد كه تا چه حدی هر جامعه، برحسب زمان، مكان، جنس، سن، قوم، قبیله و طبقه مسائل جامعوی را تعریف و ارزش‌گذاری می‌كند.
امروزه مصرف این مواد و امثال آن، آثار مخرب اعتیاد و قاچاق انواع مواد مخدر بر ساختار سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی جوامع آسیب رسانده و نه تنها بصورت یك تهدید ملی بلكه فراتر از مرزهای ملی بصورت یك مسئله پیچیده جهانی در آمده كه شعاع مضرات و اثرات زیانبار آن گریبان‌گیر كشورهای بی‌شماری شده است كه شدت و وسعت این بحران كه از گذشته‌های دور بر جامعه جهانی سایر افكنده برحدی كه علاوه بر مسئوولین كشورهای توجه بسیاری از صاحبنظران و كارشناسان مسائل علوم اجتماعی را نیز به خود معطوف نموده و علی رغم رویكردهای جامع و تمهیدات اتخاذ شده در حل و كاهش این معضل در سطح ملی، منطقه‌ای و جهانی، هر روز عملاً شاهد وخامت بیشتر اوضاع و تشدید این مسئله مهم می‌باشیم.

اما اینكه چرا و چگونه اعتیاد بر مواد مخدر به عنوان مسأله تلقی می‌شود، بیشتر مربوط به نظر افراد و تجربه شخصی آنان است. چرا كه در سالهای اخیر تعداد فزاینده‌‌ای از مدم عام شهرها طرز تلقی بامدار او اغماضی را پذیرفته‌اند و معتقد شده‌اند كه این قوانین هستند كه مواد مخدر را خطرناك جلوه می‌دهند و در نتیجه مسائل مربوطه را نیز پدید می‌آورند. با این وجود در جامعه ما بسیاری از مواد مسأله ساز تلقی می‌شوند زیرا كه اغلب آنها، افراد را ناكار می‌سازند و توانائی آنان را برای ساماندهی امور خویش، اداره زندگی شخصی و خانوادگی دچار اختلال می‌كنند.

و این مسئله بدان علت است كه با مصرف این مواد، فرد معتاد حرمت ارزش های اخلاقی و جر هنجارهای جامعوی را پاس ندارند و در نتیجه قوانین را زیر پا گذارند و با پرخاش موجبات آزار دیگران را فراهم آورده و در نهایت دست بجرایم و جنایات آشكار یا پنهان مالی یا جانی بزنند.
اگر این واقعیت را بپذیریم كه انسان موجودی است اجتماعی و ساخته پرداخته بنیادهای فرهنگی، اقتصادی و روابط و مناسبات اجتماعی جامعه‌ای كه در آن پرورش یافته، پس ناچار باید این به این حقیقت كه پدیده‌های ناهنجاری همچون، دزدی، روسپیگری، اعتیاد و … نیز ناشی از مناسبات و روابط حاكم در درون یك جامعه است. به این ترتیب مشخص می‌شود كه اعتیاد نه یك بیماری شخصی. بلكه یك عارضه اجتماعی است. به عبارت دیگر باید در كنار مسائل تاریخی و سیاسی گرایش به اعتیاد ـ كه البته از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است ـ به جنبه‌های اجتماعی و فرهنگی آن نیز توجه كافی مبذول نمائیم و ساده‌انگاری مسئله را تنها در روابط با معتاد و خصوصیات شخصی و روانی آن ملاحظه كنیم. چرا كه اعتیاد یك مشكل اجتماعی است و باید در عمق جامعه ریشه‌یابی شود.

معمولاً واكنش اجتماعی مردم در مورد مصرف مواد مخدر در طول قرون متفاوت بوده و متأسفانه باید به این حقیقت تلخ اعتراف نمود كه اعتیاد را بیشتر یك مسئله شخصی و فردی می‌دانند نه اجتماعی و این در حالی است كه اعتیاد یك مسئله اجتماعی است و نه شخصی. ما هنوز هم در دوره‌ای هستیم كه تصویر یك «معتاد محكوم است»، «مغعتاد مظنون است» و … در جامعه ما بدون اینكه بیان كرده باشند رواج دارد، تا شاید بتوان از شیوع آن جلوگیری كرد و اجرای قوانین را تشدید نمود اگر امروز، نسل جوان دیگر به شعارهای ضد اعتیاد اعتقادی ندارند بدین سبب است كه انواع جدید از مواد و فرا شدهای مخدر در اختیار آنان قرار می‌گیرد.

بنابراین مسئله گرایش جوانان به مواد مخدر از این نظر اهمیت دارد كه پاره‌ای از عوامل اقتصادی، اجتماعی، خانوادگی و فرهنگی، در زمینه‌های آماده فرد را به سمت اعتیاد سوق می‌دهند. به بیان دیگر «معتاد شدن» ارثی نیست بلكه مجموعه‌ای از شرایط فوق كه دارای ریشه‌های متفاوتی هستند، زمینه ساز اعتیاد می‌شوند. در هیچ موردی كنش اعتیاد از نسل پیشین به نسل پسین به میراث نمی‌رسد، بلكه تنها گرایش بدان است كه می‌تواند جنبه ارثی داشته باشد. بدینسان است كه افراد تحت تأثیر انگیزه‌های جرم زای جامعه در معرض جرم قرار می‌گیرند.

در نتیجه از آنجا كه شخصیت فرد معتاد محصول كاركردهای زیستی ـ جامعوی است. اهمیت طرخ و پرداختن به این مسئله كه چرا جوانان به سمت اعتیاد كشیده می‌شوند و نقش عوامل اقتصادی و اجتماعی در این میان به روشنی هویدا می‌شود.

اهمیت و ضرورت مسئله تحقیق
جامعه نسبت به مواد مخدر بسیار حساس است. بسیاری از كشورهای جهان آن رامسئله اجتماعی حادی به شمار می آورند ومواد مخدر را بخصوص برای نسل جوان خطر اصلی می دانند. چرا كه مواد مخدر بسان شمشیر دو لبه ای عمل می كند كه از یك طرف سودسرشار فراهم می آورد و از سوی دیگر بر پیكره اجتماع سم وارد می كند و باعث از دست رفتن نیروی انسانی و جمعیت فعال و كاهش توانایی های فكری و جسمی منابع انسانی، طبیعی و مالی كه می توانستند نقش و تأثیر بسیار بسزایی در راه توسعه اقتصادی و اجتماعی و … ایفا كنند.

امروزه تجارت مواد مخدر بعد از قاچاق اسلحه بزرگترین و سودآورترین تجارت روی زمین است. «قاچاقچیان بین المللی مواد مخدر از طریق تجارت افیون در جهان سالانه مبلغ 500 میلیارد دلار سود به جیب استعمارگران سرازیر می كنند .» آمار و ارقام مربوط به این تجارت مسموم در ایران نیز قابل توجه و تأمل است. خسارتهای اقتصادی ناشی از سوء مصرف و قاچاق مواد مخدر در ایران سالیانه بالغ بر 480 میلیارد تومان برآورد گردیده است. كه با توجه به افزایش نرخ تورم سالیانه ، این رقم در سال 1377 معادل 700 میلیارد تومان در سال تخمین زده می شود.

آسیب پذیری كشور ما با توجه به موقعیت ژئوپولیتیكی، واقع شدن در كوتاه ترین و ارزان ترین مسیر ترانزیت مواد مخدر همجوار با «هلال طلایی Golden crescent » به عنوان یكی از بزرگترین مناطق كشت و تولید مواد افیونی بسیار زیاد است. نظر به اینكه روند شتابان افزایش جمعیت در كشور ایران و گستردگی پیامدهای ناشی از این معضل بر ساختار جامعه و اثرات منفی بر بهداشت فردی و جمعی، افزایش جرائم، بزهكاری، قتل، تجاوز ، خشونت، فساد و ازهم گسیختگی های خانوادگی و اجتماعی و … قابل تأمل و بررسی است.
آمارهای موجود نشان می دهد كه نسبت مواد مخدر در سطح جهان در شش ماه اول سال 1985 میلادی نسبت به سال قبل رشد سرسام آور داشته است. بطوریكه مصرف تریاك در سطح جهان 60 درصد، هروئین 45 درصد و كوكائین و حشیش نیز نسبت به شش ماه اول سال 1985 به میزان 175 درصد و 80 درصد افزایش داشته است و ال – اس – دی كه از انواع خطرناك مواد مخدر است در كشورهای سرمایه داری هزاردرصد رشد مصرف داشته است.

اهمیت كلی پرداختن به اعتیاد و قاچاق مواد مخدر در جامعه رو به توسعه ایران، زمانی جدی بودن و ضرورت طرح آن را می نمایاند، كه نگاهی به آمار و ارقام كه بعضاً از منابع و سایر در مناسبتهای مختلف ارائه می گردد، داشته باشیم كه این مهم خود گویای تصویر كلی از شدت ابعاد این مسئله اجتماعی و معضل همگانی در تمامی ساختارهای جامعه است.
در كشور ما، با وجود مبارزات شدیدی كه بر علیه قاچاق مواد مخدر و مسأله اعتیاد شده ولی هنوز به عنوان یك معضل اجتماعی گریبانگیر جامعه ما می باشد و بسیاری از افراد كه به این بلای خانمانسوز گرفتار هستند یا نابود می شوند، یا زندگی خانوادگی شان ازهم پاشیده می گردد. «پای بندی ایران به مبارزه با مواد مخدر هیچ دلیلی شاخص تر از كشته شدن تعداد زیادی از پرسنل نیروی انتظامی نیست. از زمان پیروزی انقلاب اسلامی، 2356 نفر از افسران و پرسنل نیروی انتظامی كشته شده اند كه این روند ادامه دارد .»

اهداف تحقیق

شناخت كامل واقعیت هر موضوع و پدیده و یافتن رابطه علت و معلولی موجود بین امور و در نهایت یافتن راه‌های مقابله و جلوگیری از وقوع و ایجاد پدیده‌های ناهنجار از طریق تجزیه و تحلیل منظم و بررسی بدون تعصب، از جمله اهداف این تحقیق، برقرار ذیل می‌باشد:
1- شناخت علل اعتیاد به مواد مخدر از جنبه‌های مختلف، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی و روانی.
2- شناخت راه‌های مختلف پیشگیری از اعتیاد به مواد مخدر.
3- ارائه راه حل‌هایی كه بتوان قشر جوان را از این ورطه خطرناك نجات داد.
4- شناخت نوع مواد مصرفی و شیوه استعمال آن.

پیشینه تاریخی تحقیق
با توجه به مهم بودن موضوع تحقیق، تحقیقاتی چند در زمینه اعتیاد و گرایش و اثرات اعتیاد بر خانواده و جامعه انجام شده، كه ذیلاً اشاره می كنیم. 1- تحقیقی در سال 1374 توسط حبیب آقا بخشی تحت عنوان اعتیاد پدر و اثرات مخرب آن بر خانواده با نوع طرح كاربردی انجام داده كه به شرح زیر می باشد. هدف بررسی، تأثیر اعتیاد پدر بر كاركردهای خانواده است. به منظور شناخت تاثیرات اعتیادر پدر بر جامعه پذیری فرزندان نقش اقتصادی و حمایتی پدر و روابط اجتماعی اعضای خانواده این پژوهش از نوع مطالعات تبینی مقایسه ای است كه به صورت مقایسه برنامه ریزی شده انجام گرفته و به مقایسه دو گروه از خانواده های پدر معتاد و غیر معتاد در شهر تهران پرداخته است. گروه اصلی شامل یكصد خانواده ساكن تهران با مشخصات اعتیاد پدر به هروئین متجاوز از 5 سال و داشتن فرزندان 5-12 ساله می باشد گروه مقایسه شامل یكصد خانواده مشابه با گروه اصلی بدون اعتیاد پدر به مواد مخدر است كه از طریق مانند گیری انتخاب شدند با جمع آوری اطلاعات از طریق مشاهده مصاحبه از این گروه نتیجه می شود كه در خانواده های پدر اعتیاد، جامعه پذیری فرزندان، نقش اقتصادی و اقتدار پدر روابط اجتماعی اعضای خانواده، دچار اختلال می گردد و نقش حمایتی پدر شدیداً كاهش می یابد.

2- تحقیق پیشگری توسط محمد حسین فرجاد تحت عنوان بررسی عوال روانی اجتماعی، بازگشت مجدد به اعتیاد در سال 1374 تحت عنوان كاربردی صورت گرفته است كه به شرح زیر می باشد. پژوهش حاضر طرح مقدماتی پژوهشی در سطح كلی است كه با هدف شناخت عوامل روانی موثر بر بازگشت معتادان به اعتیاد طراحی شده است. حجم نمونه آماری 203 نفر معتاد است.روش پیمایشی با استفاده از پرسشنامه بوده است. یافته ها نشان می دهد كه (1) بیشتر معتادان مرد، دارای تحصیلات متوسطه، پدران و مادران بیسواد یا كم سواد، متولد شهر و مركز استان، متأهل دارای خانواده های سازمانی رهن، رهن و اجاره هستند.(2) بیشتر هروئین مصرف می كنند.

(3) دوستان، عوامل مالی و فشارهای روانی از عوامل اصلی اعتیاد ذكر شده است. در این تحقیق همچنین با استفاده از آزمون روانی 90 Scl روی 2030 معتاد مورد نظر مورد پژوهش واقع شده است، یافته ها نشان می دهد كه بیشتر معتادان معتقدند كه به رفتار دوستانه دارند. معتادان نباید در مشاغل با افراد عادی رقابت كنند. عصبی تر از افراد عادی هستند كمرو نیستند، كمتر موفق هستند نباید از آنها زیاد توقع داشت، نمی تواننند در فعالیتهای اجتماعی مشاركت كنند میزان اشتیاق آنها به زندگی مثل افراد عادی است معمولاً نامرتب هستند. غالباً مردم دارند، وظیفه شناس نیستند. از خود راضی هستند. بیشتر مأیوس می شوند. از افراد عادی متنفر نیستند. می توانند از خود مواظبت كنند، زندگی با افراد عادی برایشان مطلوب است. جاه طلبند، متكی به نفس نیستند، با بیشتر افراد عادی به محبت نیاز داردند. كم هوش تر نیستند و با افراد عادی متفاوتند و بیشتر نیاز به همدردی دارند.
3- تحقیق دیگری در سال 1359 توسط خانم فرخندانی علیزاده، زهره تحت عنوان بررسی تاثیر عوامل اقتصادی و خانوادگی و بعضی ویژگیهای شخصیتی روی اعتیاد نوجوانان و جوانان باسواد (25-15 سال) صورت گرفته كه به شرح زیر می باشد.

هدف تحقیق شناخت نقش عوامل اقتصادی- اجتماعی و خانوادگی در روی آوردن افراد به اعتیاد و توصیف خصوصیات و ویژگی های فردی و شخصیتی فرد معتاد است. این بررسی به روش پیمایشی و با استفاده از پرسشنامه از 121 نفر نمونه شامل 51 نفر مرد معتاد یا گروه آزمایش 47 نفر مرد غیر معتاد و 1 نفر زن غیر معتاد گروه اول انجام گرفته است. نتایج نشان می دهد كه اكثریت معتادین را جوانان 20-25 ساله با اعتیاد و هروئین 98% تشكیل داده است. محیط های متشنج خانوادگی اعتیاد و والدین و نزدیكان فراوانی و در دسترس بودن محیط، پائین بودن سطح تحصیلی و اجتماعی نقش موثری در اعتیاد افراد داشته است، معتادان نسبت به گروه گواه دارای خصوصیات لوروتیك تر عدم ثبات عاطفی، هیجان پذیری، اضطراب بیشتری هستند، حالات غیر اجتماعی تر و تكروی بیشتری دارند.

درون گراتر هستند، اعتیاد به نفس و احساس خود كفایی دارند و احساس سلطه جویی كمتر می كنند، بدین معنا كه بیشتر منفصل و پذیرا بوده و از رویارویی با حوادث گریزانند.

دیدگاه‌های نظری تحقیق
جامعه شناسان برای فهم عمل انجرافات به عوامل اجتماعی و فرهنگی شكل دهنده رفتار انسان توجه دارند و در تبینهای جامعه شناختی خود بر ساخت اجتماعی الگوهای كنش متقابل فرد و دیگر اعضاء جامعه تكیه كرده، بر موارد زیر اشاره می‌‌كنند:

1) جامعه پذیری ناقص
بر اساس این نظر اگر فردی به درستی اجتماعی نشده باشد، هنجارهای فرهنگی را در شخصیت خود عجین نمی‌سازد و به همین سبب نمی‌تواند میان رفتار شایسته و ناشایسته تمایز بگذارد.
2) انحراف آموختنی است:
جامعه شناسان معتقدند كه بسیاری از رفتارهای انحرافی، اكتسابی و قابل انتقال از شخص به شخص دیگری است.
3) نارسائیهای فرهنگی و ساختار اجتماعی:
هر جامعه نه تنها هدفهای پذیرفته شده فرهنگی دارد، بلكه وسایل پذیرفته شده را نیز برای نیل به این هدفها در اختیار دارد. هرگاه به عللی این وسایل در اختیار فرد گذاشته نشود احتمال می‌رود، منحرف گردد.
مهمترین نظریات انحرافات

1- نظریه بی‌هنجاری
بی‌هنجاری حاصل وضعیت آشفته‌ای است كه هنجارها از بین رفته و یا در تضاد قرار گرفته‌اند. جوامعی كه در آنها بی‌هنجاری به شكل وسیع وجود داشته باشد، از آنجایی كه اعضای آن جامعه برای رسیدن به مقاصد مشترك، خطوط راهنما در اختیار ندارند و احساس جدایی و بی‌جهتی می‌كنند، در خط تلاش قرار می‌گیرند.
هنگامی كه فرد دچار حالت «آنومیك» می‌شود، وابستگی و احساس تعلق خود را به گرئوه از دست می‌دهد، هنجارهای گروهی را بعنوان سرمشق نمی‌پذیرد و از آنها می‌گریزد و برای مدتی در بی‌هنجاری یا دقیق‌تر در كم هنجاری و یا كژهنجاری به سر می‌برد. زیرا هنجار مطلوبی نمی‌یابد تا جایگزین هنجارهای پیشین سازد.
برای اطمینان، البته تمام هنجارها را از دست نمی‌دهد ولی خودش را كنار می‌كشد و كمتر خود را با دیگران همنوا و همسان می‌یابد. (شیخاوندی، 13).
جامعه شناسی به نام «م. مك آیور» آنومی را بدینسان تعریف كرده است: « آنومی عبارت از حالت ذهنی كسی است كه به اخلاقیات حاكم و خاستگاه آن پشت پازده، دیگر اقتصادی به جمع جامعه خویش ندارد و خود را مجبور به تبعیت و پیروی از آنها نمی‌بیند. انسان آنومیك، از نظر ذهنی كنترل می‌شود و به تمایلات خود می‌پردازد و مسئوولیت هیچ چیز و هیچ كس را نمی‌پذیرد. (شیخاوندی،13)،

2- نظریه تضاد:
نظریه تضاد نیز مانند نظریه انحراف بر عواقب شخصی و اجتماعی و تمركز ثروت و قدرت در دست عده‌ای معدود تكیه می‌كند. نقطه عطف عمده این نظریه آن است كه گرو‌ه‌های قدرتمند جامعه علایق مشترك اقتصادی و سیاسی دارند و اكثر برگزیدگان قدرت، از قدرت سیاسی خود برای تدوین و اجرای معیارهای قانونی‌ حامی منابع خود استفاده یا در واقع سوء استفاده می‌كنند. طرفداران این نظریه تا حدی تبیین‌های متفاوتی را درباره چرایی بروز موقعیت مورد بحث در جوامع جدید عنوان می‌كنند.

3- نظریه پیوند افتراقی
نظریه «اروین ساترلند» تحت عنوان پیوند براین نكته دلالت دارد كه فرایند یادگیری رفتار مجرمانه بوسیله دوستان فرد مجرم تعیین می‌شود. چهار گام زیر فرایند نظریه پیوند افتراق را به اختصار نشان می‌دهد:

1- رفتار تبهكارانه:
مانند دیگر رفتارهای معمولی در اثر كنش متقابل با دیگران، بویژه گروه دوستان آموخته می‌شود.

2- فراگیری رفتار مجرمانه:
كه مستلزم یادگیری تكنیك‌های ارتكاب جرم و انگیزه‌ها و گرایش‌های مناسب برای بزهكاری است.
3- انسان بدان سبب مجرم می‌شود كه فراوانی امكانات قانون شكنی بر محدودیتهای نامساعد آن بچربد. از این رو اگر ارزشهای یك نفر و ارزشهای افرادی كه بر او تأثیر شدید دارند، به جای حمایت كنند، احتمالاً آن شخص مجرم خواهد شد.

4- پیوندهای تبهكارانه یك شخص می‌تواند از جنبه‌های خاص همچون فراوانی، طول مدت و شدت این تماس‌ها متفاوت باشد و در تعیین تأثیر این پیوندها برشخص به ما كمك كند.
نظریه پیوند افتراقی را می‌توان به انواع متحده جرم و بزهكاری نسبت داد. مثلاً برخی از شواهد تبیین آن است كه عده‌ای از جوانان شهری ممكن است برای نشان دادن صفات كله شرقی و جرأت حادثه جویی كه برای آنان بسیار ارزشمند است به محذر روی بیاورند ظاهراً صرف هروئین یك جوان را در چشم همگنانش كسی می‌سازد. (فلدمن، 1968) از این رو شخص با موقعیت مساعدی برای استفاده بیشتر از مواد مخدر روبرو می‌شود.

4- نظریه برچسب (انگ زنی)
این تئوری را گاهی نگرش (رویكرد) واكنش جامعتی به انحرافات نیز می‌نامند.
تئوری انگ زنی با تأكید روی مسأله كلیدی مربوط به نحوه‌ی تكوین حرف انحرافی درباره ریشه‌ها و خاستگاه انحراف اولیه و تفاوت نرخ انحراف برحسب گروه‌ها مسكوت است. با این وجود این نظریه، نوعی كنش متقابل نمادین است و چون در محدوده سنت نظری قرار می‌گیرد، عمدتاً از طرفی چشم انداز آن با كنش متقابل بین منحرفان و سازشكاران سرو كار پیدا می‌كند و از سوی دیگر با مفاهیمی كه اعضای سازمان یا گروه از اعمال و یا عكس‌العملهای دیگران می‌گیرند سرو كار دارد. این نظریه تأكید می‌كند كه نفس رفتار، منحرفان را از غیر منحرفان متمایز می‌سازد، بلكه اعمال اعضای سازشكار جامعه است كه این تمایز را فراهم می‌سازد. این اعضا برخی از رفتارهای انحرافی را تفسیر كرده، برچسب انحرافی را به افراد نسبت می‌دهد.

برچسب خوردگان، جنایتكاران، بزهكاران، معتادان به مواد مخدر، الكلیست ها، روسپیان و بیماران روانی را شامل می‌شود.
5- نظریه ناهماهنگی
از دیدگاه نظریه ناهماهنگی، در سازمان اجتماعی وجود گسترده اعتیاد در برخی نقاط جامعه ناشی از مشخصات سازمان اجتماعی است. مصرف این مواد در برخی از بخشهای جامعه تشویق می‌شود و امكان دسترسی به آن فراهم است.

طرفداران این نظریه در این حالت جامعه را ناهماهنگ می‌دانند زیرا بخشی از مردم قادر به درك و جذب هدفهای جامعه نیستند و یا نمی‌تواننند با وصول به هدفهای مطلوب اجتماعی احساس رضایت و كفایت كنند در نتیجه به الكل و سایر مواد مخدر روی می‌آورند تا رضایتی كه نتوانسته‌اند در رابطه به هدفهای جامعه كسب كنند از طریق دیگر بدست آورند. طرفداران این نظریه از جهات دیگری نیز جامعه را ناهماهنگ می‌دانند. در این حالت هنجارهای غالب اجتماعی مربوط به منع مواد مخدر قادر به تنظیم و نظارت بر مصرف این مواد نیست و از قدرت و نفوذ هنجارهای اجتماعی كه مانع مصرف مواد مخدر هستند، نظیر سایر هنجارها به هنگام تغییرات اجتماعی كاسته می‌شود. از سوی دیگر طرفداران نظریه ناهماهنگی معتقدند كه اگر جامعه قادر به جلوگیری از مصرف این مواد با تهیه و توزیع آن نباشد، دچار ناهماهنگی می‌شود.
6- نظریه انحراف از هنجارها
این نظریه مصرف مواد مخدر را انحراف از هنجارهای جامعه می‌داند. در اذهان مردم عادی، مصرف كننده این مواد كسی است كه احساس مسئوولیت نمی‌كند و به چیزی حزء ارضای اعتیاد در خود نمی‌اندیشد و همسالان یا افراد بدخواه باعث انحراف او شده‌اند. مجریان قانون بیشترین نظر را دارند كه اعتیاد مانند امراض مسری است كه از افراد معتاد به دیگران سرایت می‌كند. جامعه شناسان این نظر را نسبتاً خام می‌دانند و می‌گویند معتاد كسی است كه هنجارهای غالب جامعه را نپذیرفته و درك نكرده است و همانطور كه «مرتون» می‌گوید، هنجارهای غالب را طرد كرده است.

علل اعتیاد از نظر فریمان و اسكات
فریمان و اسكات معتقد هستند كه هر چه درباره صفات شخصیتی معتادان مطالعه كنیم به ریشه یا علت اعتیاد نزدیك نخواهیم شد. بیشتر تحقیقات امروزه متوجه راههایی است كه شخص با این مواد آشنا می‌شود و كشف طرقی است كه به اعتیاد می‌انجامد. آنها می‌گویند برخلاف نظر همگانی شخص از طریق تماس یا فرستنده مواد، معتاد نمی‌شود، بلكه از طریق گروه‌های غیر رسمی نظیر میمانیها، از طریق همسالات و نیز ارتباط با كسانی كه در رابطه مستقیم با این مواد هستند.
علل اعتیاد از نظر «فایت استون»

وی از دسته دیگری از معتادان سخن می‌گوید كه به دلیل ارضای جسمی آن را انتخاب می‌كنند و به مراحل مختلف اعتیاد اشاره می‌كند:
دسته اول كسانی هستند كه فقط در جستجوی كمی لذت و یا نشاط آن را مصرف می‌كنند و در آغاز دچار عكس‌العمل بدنی ناشی از قطع مواد نمی‌شوند.
دسته دوم كسانی هستند كه بدلیل آزردگی خاطر آنقدر مواد مصرف می‌كنند كه رنج و ناراحتی خود را فراموش كنند، اما هنوز به صورت مصرف كننده منظم در نیامده‌اند.
دسته سوم كسانی هستند كه بطور منظم مواد را مصرف می‌كنند و آنقدر مواد ذخیره می‌كنند كه در صورت قطع ارتباط با فروشنده خیالشان آسوده باشد و معمولاً از منابع مختلف مواد را تهیه می‌كنند. این دسته، مصرف كننده دائمی هستند و سلامت آنها شدیداً لطمه خورده و قادر به انجام وظایف شغلی خود نیستند و پس از مدتی شغل خود را از دست می‌دهند.

تاریخ ادبیات تحقیق
الف – عوامل مؤثر بر اعتیاد:
آسیب شناسی اجتماعی و جامعه شناسی انحرافات – دكتر محمدحسین فرجاد
1- زمینه های خانوادگی: متأسفانه اغلب افرادی كه در خانواده های معتاد متولد می‌شوند و پرورش می یابند تكرار مصرف اعضای خانواده برایشان عادی شده و ترس از تجربه مصرف از آنها دور می شود. چون بین اعتیاد پدر و فرزند از لحاظ ژنتیك رابطه‌ای مستقیم وجود ندارد بلكه عمل مصرف پدر برای فرزندان عادی می شود ولی اگر مادری در دوران بارداری معتاد باشد فرزند معتاد متولد می شود كه البته قابل علاج است ولی آنچه از نظر ما قابل اهمیت است اینكه واكنش های اجتماعی افراد خانواده معتاد بر اثر تكرار تثبیت شده و برای دیگر اعضاء خانواده عادی می گردد و عادی مصرف دارو به سهولت گرایش به مصرف دیگر اعضاء خانواده كمك می كند البته نباید فراموش كرد كه گاه مصرف والدین در فرزندان تأثیر منفی می گذارد و ممكن است آنها را برای همیشه از مصرف داروی مخدر بیزار و گریزان كند.

2- فقر مادی خانواده: بیشترین معتادان هر جامعه را افراد فقیر تشكیل می دهند مثلا افرادی كه در محله های شلوغ و پرجمعیت شهرهای صنعتی و تجاری زندگی می كنند. بیشترین درصد معتادین در شهر نیویورك هستند البته نمی توان گفت بین فقر و اعتیاد رابطه مستقیم وجود دارد چون در هر جامعه ای عده زیادی از مردم فقیرند ولی معتاد نیستند عللی كه این افراد را به این راه می كشاند یكی محرومیت های ناشی از فقر است كه تنها راه فرار از این ناراحتیها را مصرف مواد مخدر می دانند. عامل دیگر تولیدكنندگان سعی می كنند عوامل توزیع را از اینگونه افراد انتخاب كنند چون اولاً بعلت فقر تخصص و حرفه ای ندارند و در نتیجه بازار كارشان بی رونق است. عوامل تولید سعی می كنند اول آنها را معتاد كنند و بعد از آنها برای فروش مواد مخدر استفاده نمایند چون كاری است بدون زحمت و با درآمد نسبتاً خوب و در عین حال به تخصص هم نیاز ندارند و بعد از مدتی فروش و توزیع برای شناخت ناشی از فقر آموزشی كه خود از فقر خانوادگی ناشی می شود علت دیگری برای كشش در این راه است. چون بین میزان آگاهی و شناخت با حدود تحصیلات و اعتیاد مردم رابطه معكوس وجود دارد و هنوز هم درصد افراد تحصیل كرده معتاد خیلی پایین است.

عوامل اجتماعی:
1- در دسترس بودن دارو: یكی از مهمترین عوامل اعتیاد در دسترس بودن اوست چون چیزی كه براحتی در اختیار مردم قرار گیرد گرایش به آن آسانتر صورت می گیرد در ایران به تجربه ثابت شده است كه اجازه مصرف تریاك حتی طی شرایطی خاص برای عده بخصوص به اعتیاد جوانان كمك كرده است. و چه بهتر كه وزارت بهداری و بهزیستی نیز به این مشكل اجتماعی بیشتر توجه كند چون حتی گرفتن اجازه مصرف برای عده ای وسیله درآمد خاص شده است كه هم به نابودی افراد جامعه كمك می كند و هم رشد اقتصادی و اجتماعی جامعه را كه بوجود نیروی انسانی كارساز نیاز دارد متوقف می نماید. در آمریكا ثابت شده است كه در زمان قانونی بودن مصرف سیگار و حشیش درصد معتادین بسیار بالا بوده است و یا در كشور نپال كه مصرف حشیش و ماری جوانا و هروئین آزاد است بالاترین رقم جذب توریست جوان را از جوامع صنعتی غرب دارد حتی برخی از دخترانی كه به نپال می آیند مدت توقفشان طولانی می شود ممكن است برای مواد مخدر تن به خود فروشی بدهند.

2- نابرابری اقتصادی و اجتماعی: اختلاف طبقاتی در هر جامعه به بی ایمانی بیشترین افراد آن جامعه نسبت به شرایط اقتصادی موجود منتهی می شود و همین بی ایمانی نسبت به شناخت اجتماعی در گرایش به اعتیاد تأثیر بسزایی دارد. یكی از دلایل عمده‌ای كه جامعه آمریكا بالاترین رقم معتادین را دارد وجود طبقات اجتماعی مختلف در آن جامعه است طبقاتی بودن آن جامعه تضاد اجتماعی را زیاد می كند و شاید مواد مخدر راه درمان مناسبی در این زمینه برای مردم باشد.

3- اوقات فراغت:
آسیب شناسی اجتماعی و جامعه شناسی انحرافات – دكتر محمد حسین فرجاد اوقات فراغت هم به نوعی در ایجاد شرائط برای اعتیاد نقش دارد. لحظات بیكاری و فراغت برای هر انسانی وجود دارد. هر فرد در هر گروه سنی و در هر طبقه اجتماعی كه قرار داشته باشد، ساعاتی را فارغ از كار و امور جاری روزمره خود خواهد بود. این لحظات معمولا وقعتی است كه شخص از نظر فكری یا جسمی خسته و به استراحت و سرگرمی و به قول عامه مشغولیت نیاز دارد. این لحظات در گروه سنی بالا اغلب به مطالعه، استراحت، دید و بازدید و … می گذرد. این گروه سنی و افرادی كه تشكیل خانواده داده اند شاید از نظر اوقات بیكاری مسئله ای نداشته باشند.

گر چه پیش بینی و برنامه ریزی برای این قبیل افراد نیز امری قابل توجه است ولی طبقات سنی پائین – بخصوص نوجوانان – از نظر اوقات فراغت مسائل و مشكلات زیادی دارند. در حال حاضر اوقات فراغت محصلین پس از خاتمه درس و مشق و تماشای تلویزیون و فوتبال در كوچه و خیابان است. دختران محصل سرگرمی و امور اوقات فراغت خود را ظرف شستن، كمك به مادر و … ذكر كرده اند، جوانان فارغ التحصیل یا جوانان كارگر و كارمند اوقات بیكاری را پرسه زدن درخیابانها و حداكثر رفتن به سینما بیان داشته اند. جوانان و نوجوانان در اوقات فراغت در معرض بد آموزیها و خطرات بسیاری قرار دارند،

در رفتار بچه ها دقت كنید حرفهای زشت، شوخیها و حركات زننده را از كوچه و در زمان فراغت فرا می گیرند. بررسی و توجه به رابطه اوقات فراغت و اعتیاد و نقش آن در گسترش یا پیشگیری از اعتیاد حائز اهمیت است. زیرا بررسیهای بعمل آمده نشان می‌دهد معاشرت با افراد معتاد و یا در مسیر دامهای گسترده قرار گرفتن، در حین فراغت واقع می شود و از آنجائی كه اغلب معتادین دوست دارند برای یافتن همدرد بیشتر بوجود آوردن محیط مناسب برای ادامه كارهای خود احساس امنیت،‌فراهم آوردن زمینه توجه توزیع كنندگان و رساندن مواد به منطقه و در موارد بسیاری لذت بیشتر افرادجدید را به اعتیاد بكشانند و در این راه به كودكان، همسر و حتی، حیوانات هم رحم نمی كنند لزوم این توجه بیشتر احساس می‌گردد. وجود زمینه ها و شرائط مناسب برای گرایش به اعتیاد كه تشریح شده چنانچه با عدم كنترل والدین در مورد كودكان و همسران توأم باشد در 90 درصد موارد پیش آمدن اعتیاد عملی خواهد شد.

4- ستیزه والدین
آسیب شناسی اجتماعی و جامعه شناسی انحرافات، دكتر محمدحسین فرجاد، صفحه 154 و .155
در ارتباط و تماس با معتادین جوان به عده ای برخوردم كه از روابط نامطلوب والدین شان با یكدیگر و با آنها این راه را انتخاب كرده بودند، چون وقتی محیط خانواده كانون و محیط مناسبی برای زندگی نباشد انسان سعی می كند. بیشترین اوقات خود را در خارج از خانواده بگذراند و این كار ارتباط او را با دیگران كه چون شكارچیان ماهری به دنبال شكار می گردند زیاد می كند و آنها پس از شناخت شكل شخص در نقش انسانی دلسوز و با توجه به مشكلات دیگران ظاهر شده و برای فرار از این واقعیت تلخ او را به مصرف داروی مخدر دعوت می كنند و پس از چند بار مصرف معتادش می نمایند ولی پس از معتاد كردن شخص دیگر از آنها بعنوان دوستی دلسوز خبری نیست. هر قدر ستیزه های خانوادگی بیشتر باشد احتمال كشش بطرف اعتیاد و دیگر انحرافات اجتماعی بیشتر است.

5- كنجكاوی
معتادان گاهی بدون هیچ گونه سوء نیت حالات تشنگی را برای دوستان خود توصیف می كنند، اطلاعاتی را كه جوانان از رسانه های گروهی و بعضی منابع مانند كتابهایی كه در مورد مواد مخدر نوشته شده بدست می آورند موجب می شوند تا تشویق گردند كه شخصاً آنچه را كه شنیده یا دیده و خوانده اید آزمایش كنند و بدین ترتیب امكانات آلودگی آنها فراهم می گردد.
6- عدم وجود عقاید دینی:
روانشناسی اعتیاد: صادق كریم پور
ایمان و عقاید محكم مذهبی مانند تكیه گاهی است كه مؤمنان را در مقابل ناملایمات و رویدادهای نامطلوب زندگی در پناه خود می گیرد. بی دینی و یا داشتن ایمان ضعیف موجب گمراهی است و نداشتن تكیه گاه فرد را آماده می سازد تا به اعتیاد پناه برد.
7- پاشیدگی نظام خانواده:
هر گونه خلل كه در سازمان خانواده و روابط عاطفی اعضای آن بوجود آید، در آینده اطفال تأثیر شگفت انگیزی دارد. تضاد فكری و معنوی والدین،‌كم توجهی آنان نسبت به فرزندان، كثرت اولاد، فوت یكی از والدین یا جدایی آنها، زندگی كردن با ناپدری و یا نامادری، همگی موجب می شوند تا كودك در یك محیط عاطفی پرورش پیدا نكرده و از محبت والدین محروم بماند. در یك همه پرسی برخی از معتادان علل گرایش به اعتیاد را وضع نابسامان و غیر طبیعی خانواده در دوران كودكیشان ذكر كرده اند.
8- بیكاری:

بیكاری و نداشتن حرفه به كمك عوامل مختلفی از جمله فشارهای اقتصادی ناشی از بیكاری وجود وقت آزاد روزانه، نبودن سرگرمیهای سالم و امكاناتی كه بتوانند وقت و ساعات خالی افراد را پر نماید شخص را سوی الكل، قمار و سایر فسادها سوق می‌دهد، ضرب المثل معروف است كه بیكاری مادر فسادهاست. زمانی كه جامعه ای با فقدان وسایل سرگرم كننده، باشگاهها، تربیت بدنی و تفریحات سالم روبرو باشد، خطر اعتیاد برای افراد آن جامعه مخصوصاً كسانی كه به علل بدون شغل و حرفه اند همیشه وجود دارد.
9- فقر مالی:
روانشناسی اعتیاد: صادق كریم پور
همانطور كه فراهم بودن تمام امكانات زندگی گاهی موجب اعتیاد و انحراف از مسیر عادی زندگی می گردد، فقر و تنگدستی نیز موجب ناراحتیهای مختلف گشته و مانع می‌شود تا اشخاص بعضی از امیال و غرایز اولیه خود را تشفی دهند، در نتیجه فشار ناكامیهای فوق گاهی از راه اعتیاد تخلیه می گردد.

تاریخچه مواد مخدر در جهان:
كوكائین پیش از آنكه ، آمریكای جنوبی مستعمره اروپاییان گردد این قاره وجود داشته است. ظاهراً اصل آن از پرو بوده كه بوسیله بومیانی كه از این كشور رانده شده بودند، به خارج از كشور برده شده است. جنگهای خونینی در سال های 1330 بوسیه مافیا، پادشاه اینكا در سال 1215 بوسیله روكا برای بدست آوردن این نهال وتسلط بر كشت و زرع آن در گرفت.
كاربرد مواد مخدر بعنوان «آرام بخش» یا «نوشدارو» و نیز بعنوان «مكیف» و «نشعه و خلدآور» از 5000 سال پیش از میلاد برای سومریان، بابلیان و مصریان و … شناخته شده بود تا بدان حد كه در برخی از ادیان و در میان بعضی از اقوام مصرف اندك آن جنبه آئینی و قداست داشته است…

اما تاریخچه اعتیاد در ایران
كاربرد حشیش در تاریخ ایران زمین نقش حساسی داشته است: بطوریكه فرقه اسماعیلیه را «حشاشیون» نیز می نامند… رهبران فرقه اسماعیلیه از حشیش، برای ایجاد حالت خلد در برخی از پیروان استفاده كرده تصمیمات خود را بایشان القاء می كردند و آنان را برای قتلهای سیاسی – نظامی یا نشان دادن درجه ایثار خود به امام خویش به دگركشی و یا خودكشی وا می داشتند…
در ایران دانشمندان و پزشكانی چون محمدبن ذكریای رازی و ابن سینا اولین كسانی بودند كه به خواص دارویی تریاك پی برده و آن را برای مداوای بیماران خود تجویز كردند. بطور كلی استعمال تریاك در ایران را عده ای ره آورد اعراب یا چنگیزخان مغول و سوغات لشكركشی نادرشاه به هندوستان می دانند. اما استعمال و تریاك كشی عمومی در زمان ناصرالدین شاه قاجار رواج یافت و در زمان حكومت امیر كبیر كشت خشخاش در اطراف تهران بطور آزمایشی صورت گرفت. خرید تریاك با قیمت مناسب باعث گردید كه كشاورزان دست از زراعت گندم برداشته و قسمت بسیار زیادی از اراضی حاصل خیز را به كشت خشخاش تخصیص دهند. بطوری كه تریاك بعنوان یكی از مهمترین اجناس صادراتی ایران درآمد.
… در سال 1347، تحت فشار عوامل خارجی كشت خشخاش در ایران ممنوع اعلام گردید . قانون مذكور در سال 1348 لغو و در عوض قانون كشت محدود خشخاش و سهمیه كوپن تریاك مورد تصویب واقع شد… و چند سال بعد اعلام سوداگران تریاك

در رژیم سابق معمول شد و بعد از انقلاب در زمان «حجت الاسلام خلخالی » رئیس كمیته مبارزه با مواد مخدر، شدت و حدت زیادی یافت. در مدت ده سال اخیر به نظر نمی رسد كه از شدت مبارزه با مواد مخدر كاسته شده، فقط اشكال مبارزه تا حدی تغییر یافته است.
با این اشاره مختصر معلوم می شود كه برغم یك قرن مدارا و مبارزه با تولید و مصرف، نه از نظر مقدار پول اختصاص یافته بدین مواد و نه از نظر بازتاب های آسیب زای آن در جامعه به اشكال جرم و تبهكاری، كاهشی صورت نگرفته بلكه به نسبت جمعیت و به نسبت حجم پول در گردش تعداد سوداگران و مصرف كنندگان و «اعتیادات» اختصاصی افزون شده است و … بعید نیست كه ایران برغم تشدید مبارزات دولت در سالهای آینده به «پل سپید» ترانزیت هروئین از شرق جنوبی به شمال غربی نیز نام بگیرد .

آنچه در مورد اعتیاد و مواد مخدر باید بدانیم:
اعتیاد به مواد مخدر یكی از عوامل اصلی شیوع بیماری های ایدز و هپایتی می باشد.
مواد مخدر آنچنان ساكت و بی صدا بر جسم و روان نابودی میلیونها مغز فعال می شود كه سرمایه های آینده جامعه بشری به شمار می روند. اگر در صد كمی از كودكان كه والدین آنها معتاد هستند به سوی بزهكاری سوق داده شوند، بعد از گذشت چندین سال تعداد بزهكاران در این مملكت به هزاران نفر خواهد رسید. اعتیاد بیش از یك میلیارد نفر از اعضاء خانواده معتادان را در جهان بطور مستقیم با مشكلات ناشی از این آسیب مواجه نموده است.

مواد مخدر منشاء وقوع بسیاری از جرائم اجتماعی نظیر: قتل، تجاوز، سرقت و ;.. می باشد. مواد مخدر سالانه حدود 600 میلیارد دلار سود به حساب سوداگران مرگ واریز می كند كه این رقم چند صد برابر كل بودجه كشور، و بسیاری دیگر از كشورهای بزرگ دنیاست.
75% از زندانیان كشور را بطور مستقیم و غیر مستقیم مجرمین مواد مخدر تشكیل می‌دهند كشور ما در همسایگی بزرگترین تولید كنندگان مواد مخدر جهان (افغانستان و پاكستان) موسوم به «هلال طلائی» و در مسیر تراتریت مواد مخدر قرار گرفته است و در این راه خود نیز قربانی آن می گردد.كشور ما در مقابله ورود و شیوع این مواد خانمانسوز، به منظور كنترل و حفاظت مرزهای شرقی اقدام به احداث بیش از هزار كیلومتر جاده، دهها پاسگاه مرزی و برجك و دیده بانی و حفر چندین كیلومتر كانال و .. نموده است و هزارات نفر از فرزندان این مرز و بوم نیز به فجیع ترین وضع به شهادت رسیده است.

شناخت شخصیت و طرز رفتار معتادین
معتادین از گروههای مختلف اجتماعی و اقتصادی هستند و چون هم افراد مرفه و هم افراد فقیر معتاد می شوند و هم افراد بیكار و هم آنهایی كه پایگاه اجتماعی خوبی ندارند. بنابراین در اینگونه مواقع افراد از هر طبقه اجتماعی و اقتصادی ممكن است معتاد شوند. كسانی كه به این بیماری اجتماعی مبتلا شده اند، اغلب به ارتكاب جرم می پردازند.چون برای تأمین مواد مورد نیاز خود احتیاج به پول دارند و این پول را باید از راه نامشروع تأمین نمایند و به همین علت به ارتكاب جرم می پردازند. افراد معتاد به مقررات و قوانین اجتماعی بی توجه هستند و اغلب قانون شكن و در مناطق جرم خیز و پرجمعیت و كثیف شهر زندگی می كنند و محیط زندگی آنها بیشتر غیراخلاقی است. به هیچ كس و هیچ چیز وفادار نیستند و تنها سعی آنها بدست آوردن مواد مورد نیازشان از هر طریق و به هر شكلی كه امكان پذیر باشد، است. بیشتر لذت طلب و خشن هستند و حتی بعد از مصرف، از هر كار و هر چیزی لذت می برند ولی در عین حال زودرنج و خشن هستند و از اطرافیان توقع زیاد دارند. از لحاظ عاطفی در برابر هیچ كس و هیچ چیز مسئولیت را احساس نمی كنند و همیشه یك نوع مكانیسم دفاعی در برابر دیگران دارند و همیشه در یك حالت اعتراض به سر می برند.

مشخصه اعتیاد
1- رفتار بی اراده:
زمانی كه در خود احساس ضرورت برای انجام كاری بطور پیوسته دارید، چیزی بیش از یك عادت معمولی است. تكرار مداوم معمولاً تلاش برای كسب مجدد شادی و نشاط اولیه است زمانی كه تمایلات ایده آلیستی بر زندگی حاكم می شوند و انسان را درگیر مسائل جزئی وجود داشت نامربوط می كند. ممكن است نشانه هایی از اعتیاد در انسان باشد.
2- كمبود ارداده:
یكی از علائم و نشانه های رشد و كمال این است كه بتوانیم برای رفتار هایمان حد و حدود تعیین كنیم اگر خیلی نسبت به عادت هایمان احساس وابستگی كنیم و برای مهار آن ها قدرتی وجود نداشته باشد، احتمالش زیاد است كه به آن رفتار اعتیاد پیدا كرده باشیم.
3- شانه خالی كردن از قبول مسوولیت:
یكی از خصوصیت كه بین همه معتادین متداول است این است كه عادت خود را تقصیر دیگران می اندازند نادیده گرفتن اهمیت مسائل، دروغ گویی به خانواده و دوستان و سرپوش گذاشتن روی خطاها و اشتباهات، همه و همه نشانه های این است كه رفتار فرد، بی اراده و بی اختیار است.

4- جایگزینی برای عادت های ناپسند:
تا به حال متوجه شده ایند كه اعضای انجمن معتادین الكلی چقدر قهوه استفاده می كنند؟ یا اینكه چطور افرادی كه به تازگی سیگار را ترك كرده اند برای ماهها پیوسته آدمامس می جوند؟ این افراد یك نوع اعتیاد را با نوع دیگری جایگزین كرده اند چون این باعث قوت قلب آنها می شود.
5- تمایل به عادات ناپسند مختلف:
ممكن است فردی هر شب در غذا خوردن زیاده روی كند و بعد به بهانه داشتن فشار و
استرس بری رفع سوزش معده، داروی، آنتاسید استفاده كند، بدون اینكه بداند به هر دو آن ها معتاد شده است. فردی كه به كار اعتیاد دارد و شبها به روابط جنسی نامشروع پناه می برد، ممكن است برای توجیه كار خود بگوید كه او برای ایجاد رابطه ای معقولاند تر وقت ندارد. اما این می تواند نشانه ای از تمایل وی برای انجام اعمال ناسالم بصورت عادت باشد.
6- اصلیت خانوادگی:
فرزندان بالغ معتادین الكلی ممكن است به كلی از استفاده مشروبات الكلی امتناع كنند، اما ممكن است به چیز دیگری اعتیاد پیدا كنند. اعتیاد آنها می تواند در ورزش یا كار بیش از حد باشد.

7- عدم اطمینان:
اعتیاد از هر نوعی كه باشد، همواره با ناراحتی عدم اعتماد و نا امنی و ترس از شكست همراه است. نشانه دیگر آن عدم احساس تعهد است. فرد معتاد انتخابهای نادرستی انجام می دهد و نمی تواند درك كند كه ایجاد یك رابطه صادقانه و با اعتماد با دیگران و قبول تواناییها و ناتوانی هایش چقدر می تواند برایش موثر باشد.
مقاله: كنترل شخصیت معتاد كننده نویسنده: آزمند

مراحل اعتیاد
1- مرحله آشنایی:
این مرحله با تشویق دیگران ( مخصوصاً دوستان ناباب) یا از روی غرور و كنجكاوی خود فرد مشروع می شود.
2- مرحله شك و تردید:
در این مرحله فرد با مبارزه با امیال خود می پردازد.
3- مرحله اعتیاد واقعی:
در صورت ادامه مصرف در مرحله شك و تردید فرد به مرحله اعتیاد واقعی می رسد. در این مرحله پدیده «تحمل» باعث می شود كه فرد به مرور زمان بر میزان مصرف خود بیفزاید تا به نشتگی قبلی برسد.
آموزش مهارتهای پیشگیری از اعتیاد
به منظور پیشگیری از اعتیاد به نظر می رسد شناخت و درك علل و گرایش افراد به اعتیاد ضروری است. شواهد نشان می دهد ك مصرف مواد عموماً درسنین نوجوانی آغاز شده و عوامل اجتماعی و متغیرهای مربوط با رشد فردی در آن دخیل هستند. عوامل اجتماعی نظیر: تقلید از بزرگترها (همسالان، والدین، هنر پیشه ها و ;)
و میزان درك و فهم افراد از مواد مخدر بسیار تعیین كننده هستند عوامل درونی نیز می تواند افراد را در برابر خطر اعتیاد مستعد و آسیب پذیر نماید. این عوامل عبارتند از نگرش افراد و میزان شناخت فرد از مزایا و معایب مواد مصرفی در واقع افرادی كه از پیامدهی منفی مواد آگاهی دارند در مقایسه با اشخاصی كه چنین اطلاعی ندارند، كمتر به مصرف مواد مخدر روی می آورند. عوامل درونی دیگر در گرایش افراد به مواد مخدر نقش دارند. مثل، پایین بودن اعتماد به نفس، نیاز شدید به تأیید دیگران، ناتوانی در ابراز وجود، ناتوانائی در پذیرش مسوولیتهای اجتماعی، عدم تحمل شكست. ناتوانی در مواجه، با مشكلات زندگی و ;..
اما در خصوص پیشگیری از اعتیاد این مسأله كه روش آموزش « مهارتهای زندگی» یك ضرورت است دو الگوی رایج برای معتاد شدن را بررسی می كنیم.
1- الگوی مقابهل با مشكلات:
بر اساس این الگو بعضی از اشخاص به این دلیل به مواد مخدر روی می آورند كه بتوانند از این طریق با شكستهای زندگی كنار آمده و یا راه حلی را برای رسیدن به هدف خود بیابند. مثلاً دانش آموزی ممكن است از نظر تحصیلی موفقیت چندانی كسب نكند، ولی با هدف كسب شهرت یا جلب توجه به مواد مخدر روی می آورد.
2- الگوی تاوبرات اجتماعی:
بر اساس این الگو، انگیزه های بین فردی در اعتیاد نقش دارند در واقع جوانان در اور تماس مكرر با افراد معتاد به این مواردی می آورند. این الگو بویژه در جوانانی كه استقلال فكری ندارند و قادر به تصمیم گیری مستقل نیستند، بیشتر دیده می شود.

آیا اعتیاد یك نوع بیماری است ؟
اعتیاد یك « بیماری اجتماعی» است كه در عوارض جسمی و روانی دارد و تا زمانی كه به علل گرایش «بیمار» توجه اعتیاد به مواد مخدر یكی از مهمترین مشكلات اجتماعی، اقتصادی و بهداشتی است كه عوارض ناشی از آن تهدیدی جدی برای جامعه بشری محسوب شده و موجب ركود اجتماعی در زمینه های مختلف می گردد. هم چنین ویرانگری های حاصل از آن زمینه ساز سقوط بسیاری از ارزش ها و هنجارهای فرهنگی و اخلاقی شده و بدین ترتیب سلامت جامعه را بطور جدی به مخاطره می اندازد.
تحلیل گران مسائل سیاسی و اجتماعی بر این باورند كه در تهاجم و نفوذ فرهنگی، پدیده مواد مخدر مهمترین عامل به تباهی كشیدن و انحطاط اخلاقی جوامع به شمار می رود. متأسفانه گسترش دامه مصرف مواد مخدر در جامعه امروزی به حدی است كه حتی قشر متفكر و تحصیل كرده را به سمت خود كشانده است. مبارزه با اعتیاد نیز قطعاً بیش از آنكه مأموریتی در راستای وظایف مصرحه نیروی انتظامی باشد، اقدامی است استراتژیك در مقابله با ابزرار نظام سلطه جهانی در انحطاط اخلاقی جوامع با اهداف خاص سیاسی.
اعتیاد بعنوان یك آسیب اجتماعی، هیچ گاه بطور كامل ریشه كن نخواهد شد. اما با تدبیر، اندیشه و تلاشی مخلصانه می توان آن را به كنترل درآورد. به امید روزی كه جامعه ای داشته باشیم كه اگر هم در آن فرد معتادی وجود دارد، درصد نجات خویشتن باشد.

برای دریافت اینجا کلیک کنید