دانلود مقاله اندیشیدن دربارة تحقیق در فایل ورد (word)

توضیحات

  مقاله اندیشیدن دربارة تحقیق در فایل ورد (word) دارای 35 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله اندیشیدن دربارة تحقیق در فایل ورد (word)  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله اندیشیدن دربارة تحقیق در فایل ورد (word)،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن مقاله اندیشیدن دربارة تحقیق در فایل ورد (word) :

اندیشیدن درباره تحقیق

مقدمه
این مطلب راهنمای عملی و تجربی برای انجام تحقیق است. هدف اصلی آن كمك به افراد كم‌تجربه‌ای است كه پروژه‌های تحقیقاتی با مقیاس كوچك انجام می‌دهند. در عین حال، مطالعه این مطلب هم برای كسانی كه درس روش تحقیق می‌خوانند، هم برای كسانی كه پروژه تحقیقاتی در دست اجرا دارند، و هم برای كسانی كه درس روش تحقیق را تدریس می‌كنند یا راهنمایی دانشجویان و پژوهشگران تازه كار را به عهده دارند، مفید است.

مطلب به زبانی ساده و بدون استفاده از اصطلاحات پیچیده فنی و علمی نگاشته شده و برای ارائه مطالب، شیوه‌های مختلف و ساده‌ای را برگزیده است. متن كتاب به بخشهای كوتاه ولی به دقت به هم پیوسته تقسیم شده است. برای هر بخش تمرینهایی به منظور توسعه تفكر تحقیق در میان خوانندگان طراحی شده است. مطالب هر بخشی با تعداد قابل توجهی مثال، نمودار، جدول و خانه‌ (box)‌های حاوی مطالب مهم به منظور تبیین بهتر و درك مطلوبتر آنها، به علاوه توصیه‌های ضروری و نقل قولهای مرتبط با موضوع از زبان محققان، نقل و همراه شده‌است.

فهرست كتابهایی كه برای مطالعه بیشتر و عمیقتر در ارتباط با موضوع هر فصل ضروری به نظر رسیده در پایان آن فصل آمده ‌است ولی منابع ومآ‌خذ مورد استفاده در متن كتاب در آخر كتاب درج شده است.
این مطلب اگرچه به روشهای تحقیق پرداخته، تأكید ویژه آن بر فرایند تحقیق است. هدف اصلی این بوده كه از فرایند تحقیق رمز و راز زدایی بشود و به صورت یك مهارت عادی روزمره به خوانندگان شناسانده شود. در واقع این كتاب تحقیق را به صورت یك فرایند دارای مراحل به هم پیوسته معرفی می‌كند بدون آنكه آن را امری ساده و دارای مراحل خطی تلقی كند. با اینكه كتاب برای كسانی تدوین شده‌است كه در زمینه علوم اجتماعی پژوهش می‌كنند، دانشجویان دیگر رشته‌های مرتبط، مانند علوم تربیتی، مدیریت بازرگانی، روان‌شناسی، بهداشت و مددكاری اجتماعی، نیز می‌توانند از آن استفاده كنند. بنابراین، می‌توان گفت كه یك كتاب چند رشته‌ای (multidisciplinary) است.

هدف این فصل آغازین كشف ماهیت فرایند تحقیق در علوم اجتماعی، معرفی محتوای كلی كتاب و ارائه توصیه‌هایی در مورد به كار بردن آنهاست. آنچه در این فصل می‌خوانید به صورت زیر سازماندهی شده است:
• تحقیق چیست؟ برداشتهای متفاوتی كه از تحقیق و ماهیت آن وجود دارد و این كه چه كسی می‌تواند پروژه تحقیقاتی انجام دهد.
• چرا تحقیق؟ انگیزه و هدفی كه برای انجام یك تحقیق دارید.

• اصیل و بدیع بودن (originality) تحقیق یعنی چه؟ تصحیح تصورات نادرست درباره اصیل و بدیع بودن.
• حقیقت، قدرت و ارزش. زمینه‌های تحقیق.
• چگونه از كتاب استفاده كنیم؟ چه مطالبی را در این كتاب خواهید یافت؟ و چگونگی استفاده از آن مطالب در كار پژوهش. و بالاخره فصل با خلاصه مطالب پایان می‌یابد.

تحقیق چیست
ماهیت تحقیق
ما همه روزه مطالبی نظیر آنچه در خانه شماره یك آمده است در عنوان درشت روزنامه‌ها می‌خوانیم (خانه 1) و یا داستانهایی درباره موضوعات مختلف می‌شنویم كه به احتمال زیاد نتیجه یك تحقیق هستند. همه شما قطعاً با مسائل تحقیق و نتایج آن آشنایی دارید و بارها با نتایج تحقیقاتی كه به صورتهای مختلفی مانند نظریه، مقاله، گزارش و; از طریق كتاب، روزنامه، حتی برنامه‌های رادیو یا تلویزیونی ارائه شده‌اند، برخورد كرده‌اید. بنابراین، وقتی می‌خوانیم كه مثلاً انگلستان دارای بالاترین نرخ طلاق در میان كشورهای اروپایی است، یا قیمت اتومبیل و بنزین در این كشور نسبت به بقیه كشورهای اروپایی بالاست، درمی‌یابیم كه اینها حقایقی هستند كه از طریق تحقیق به دست آمده‌اند.

اگر شما دانشجو بودید یا هستید، احتمالاً برای برخی از دروس خود به عنوان تكلیف مقاله یا گزارش تهیه كرده‌اید كه در آنها نظریه‌ها و یافته‌هایی را با هم مقایسه كرده‌اید؛ یا تحلیلهای انتقادی برای برخی رخدادها نوشته‌اید، و یا نتایج تحقیقات دیگران را نقد و بررسی كرده‌اید.
خانه 1 : نتایج تحقیق در سرخط روزنامه‌ها

همچنین، به عنوان شهروند با هر شغلی كه داریم، دایماً با نتایج تحقیقاتی روبرو هستم كه توسط گروههایی از داخل یا خارج سازمان انجام یافته است و شرایط كاری و محیط زندگی ما را تغییر می‌دهند. خارج از محیط كار، شما ممكن است به عنوان یك مصرف‌كننده در یك تحقیق پیمایشی درباره ویژگی كالاهای مصرفی كه توسط فروشندگان اجرا می‌شود، مشاركت كنید. شما حتی در یك پروژه تحقیقاتی بزرگ ملی، یعنی همان سرشماری عمومی برای جمع‌آوری آمار و اطلاعات در كشورتان، شركت كرده‌اید. بنابراین می‌توان ادعا كرد كه شما قبلاً در پروژه‌های تحقیقاتی به عنوان كارشناس یا مطلع شركت داشته‌اید و دیدگاههای شخصی خود را درباره آن موضوعات ابراز كرده‌اید. فكر نمی‌كنید این‌طور است؟ پس تمرین شماره یك را انجام دهید.

تمرین شماره 1 : برداشت خودتان را از تحقیق بیان كنید.
چگونه به تحقیق نگاه می‌كنید و چه تعریفی از آن می‌دهید؟ جمله زیر را حداكثر با بیست كلمه تكمیل كنید:
تحقیق عبارت ‌است از ;

حالا پاسخ خود را با نظر عمومی دیگران كه در خانه شماره 2 فهرست شده‌اند مقایسه كنید. آیا نظر شما با یكی از آنها تطبیق می‌كند؟ اگر چنین باشد به شما اطمینان می‌دهیم كه قبلاً با مفهوم تحقیق آشنا بوده‌اید ولی اگر نظر متفاوتی دارید، آفرین بر خلاقیت شما!

خانه 2 : ده نظر درباره تحقیق :
1 تحقیق عبارت‌ است از اثبات نظریه‌های خود.
2 تحقیق فرایندی است كه توسط كارشناسان و آكادمیسین‌ها انجام می‌گیرد.
3 تحقیق عبارت است از كشف حقایق.
4 تحقیق یك پدیده عینی است.
5تحقیق عبارت‌ است از توجیه آنچه پرداخت‌كنندگان هزینه طرح می‌خواهند.
6 تحقیق یعنی اثبات چیزهایی كه می‌خواهیم.

7 تحقیق یك امر وقت‌گیر است.
8 تحقیق یك امر علمی است.
9 تحقیق از واقعیتها آغاز می‌شود.
10 تحقیق نمی‌تواند چیزی را تغییر دهد.

آیا به این موضوع فكر كرده‌اید؟ «من هرگز نمی‌توانم تحقیق كنم». حتی اگر احساسی ضعیفتر از این كه ذكر كردیم داشته باشید بهتر است به مطالعه ادامه دهید. قصد ما در این كتاب دادن مهارتهای ضروری و اعتماد به نفس به شما برای اجرای یك پروژه تحقیق از مرحله ابتدایی (پیدایش ایده یا موضوع تحقیق) تا به پایان رساندن آن است.
اجازه بدهید مطالب را با روشن كردن ذهن شما در مورد واقعیتهای انجام دادن یك تحقیق ادامه دهیم. در خانه شماره 3 مطالبی درباره تحقیق خواهید یافت كه احتمالاً با تجارب قبلی شما همخوانی ندارد. جالب است كه مطالب آن را با مطالب خانه شماره دو مقایسه كنید. حال به خانه 3 توجه كنید.
خانه 3 : ده نكته در مورد تحقیق كه از آن اطلاع ندارید:

1 تحقیق خیلی وقت‌گیر است.
2 تحقیق یك پدیده ذهنی است.
3 تحقیق غالباً خسته كننده و كسالت‌آور است ولی ممكن است سرگرم كننده هم باشد.
4 تحقیق ممكن است در طول زندگی شخصی تداوم داشته باشد.
5 فرایند خود تحقیق ممكن است بسیار جالبتر از نتایج آن باشد.

6 تحقیق نوعی فضولی كردن است.
7 تحقیق را می‌توان به راههای گوناگونی انجام داد.
8 در تحقیق از همان مهارت روزمره محقق استفاده می‌شود.
9 تحقیق ممكن است وارد رویاهای شما شود.

10 تحقیق ممكن است شما را به راههای دور از انتظار هدایت كند. ‌
ملاحظه می‌كنید كه شما می‌توانید تحقیق كنید. بسیاری از مهارتهای مورد نیاز تحقیق شما در همه جا قابل آموختن است. مهمترین مهارتها عبارت‌اند از پرسیدن، گوش دادن، یادداشت برداشتن و اندیشیدن.

اگر در این خصوص تردید دارید به بخش مهارتهای روزمره تحقیق در فصل سوم مراجعه كنید.
بدون شك، كلمه «تحقیق» هنوز برای عده‌ای از جمله دانشجویان ممكن است هراس‌انگیز جلوه كند، به این دلیل كه به نظرشان شروع و به پایان رساندن یك تحقیق، حتی در مقیاس كوچك، خارج از توانایی آنهاست.
اجازه بدهید باز هم تكرار كنیم كه «شما می‌توانید تحقیق كنید». درس اصلی كه باید در این زمینه بیاموزید این است كه نیاز دارید روی مهارتهای خودتان تمرین كنید، درباره تحقیق مطالعه و در مورد آن فكر كنید و اعتماد به نفس خود را تقویت كنید. هدف این كتاب كمك به شما برای رسیدن به این مقاصد است.

انواع تحقیق
نكته مندرج در بند هفتم خانه 3 این است كه تحقیق را می‌توان به راههای گوناگون انجام داد. حتی یك نگاه سریع و مختصر به آنچه درباره تحقیق نوشته شده روشن خواهد ساخت كه یك فهرست طولانی و احتمالاً بهت‌آور از انواع تحقیق می‌توان تهیه كرد. مثلاً، این فهرست ممكن است شامل موارد زیر باشد:

• تحقیق نظری (pure)، كاربردی (applied) و راهبردی (strategic)

• تحقیق توصیفی (descriptive)، تبیینی (explanatory) و ارزیابی (evaluation)
• تحقیق آزاد (بازاری) (market research) و تحقیق آكادمیك (academic)
• تحقیق اكتشافی (exploratory)، آزمایشی (testing-out) و حل مشكل (problem-solving)
• تحقیق پنهانی یا ناآشكار (covert)، رقابتی (adversarial) و مبتنی بر همكاری (collaborative)
• تحقیق بنیادی (basic)، كاربردی، ابزاری، مشاركتی و عملیاتی

مشخصه اصلی و مشترك این انواع كه از دیدگاههای متفاوتی بیان شده‌اند این است كه تحقیق (صرف نظر از نوع آن) فرایندی است برنامه‌ریزی شده، هوشیارانه، نظام‌مند (systematic) و قابل اعتماد برای یافتن حقایق یا فهم عمیق مسائل.
برای روشن شدن بیشتر این رویكردهای گوناگون، مثالهایی از پروژه‌های تحقیقاتی در علوم اجتماعی در خانه 4 ذكر شده است. آیا این مثالها به تحقیقاتی كه قبلاً انجام داده‌اید و یا قصد انجام آن را دارید شباهتی دارد؟

خانه 4 : مثالهایی برای تحقیق
1 از اولین تماس آیلین باركر با كلیسای اتحاد (Unification Church) تا گرفتن مجوز انجام یك تحقیق در زمینه مورد علاقه خود، بیش از دو سال طول كشید. او می‌گوید تصمیم برای موافقت با اجرای این طرح به این دلیل نبود كه این تحقیق لزوماً منتهی به پشتیبانی از آنها خواهد شد. چون واقعاً نمی‌دانستند كه نظر من نسبت به جنبش آنها چیست ـ بلكه به این دلیل بود كه من حاضر بودم به استدلال آنها در مورد دیدگاهها و نظراتشان گوش دهم (باركر 1984 : 15). با این حال، مقامات كلیسا هنوز می‌خواستند آخرین آزمایشها را در مورد او (خانم آیلین باركر) انجام دهند. در شب سال نو 1976، یكی از رهبران آمریكایی كلیسای مذكور با دو نفر از طرفداران انگلیسی‌شان به خانه او آمدند. آنها حدود یك ساعت درباره تحقیق با وی بحث كردند و ظاهراً راضی و خشنود آنجا را ترك كردند. اما مرموز بودن معمول انگلیسی‌ها فرزندان خانم باركر را واداشت تا ساعتها به دنبال این باشند كه ببینند آیا آنها شگردهایی برای كنترل مخفیانه این مطالعه در نظر گرفته‌اند یا نه (همان : 15).

2 آمر (1993) در گزارش تحقیق خود درباره «تأثیر آموزش مهارت تست‌زنی و نحوه امتحان دادن در نتایج امتحانات زبان انگلیسی برای غیر انگلیسی زبانها» (EFL) می‌نویسد: ابتدا گروه آزمایشی و گروه كنترل با تواناییهای تقریباً مشابه در زمینه‌های خواندن با دقت و با توجه به كلید واژه‌ها، زمان‌بندی درست مطالعه و غیره، انتخاب شدند. محقق برای هر گروه دو رشته آزمون اجرا كرد. یكی قبل از اینكه گروه آزمایشی آموزش لازم را ببیند (پیش آزمون،pre – test) و دیگری بعد از آموزش گروه آزمایشی (پس آزمون، post – test). نمرات هر دو گروه در آزمون اول (پیش آزمون) نزدیك به هم و قابل مقایسه با هم بود. ولی نمرات گروه آزمایشی در آزمون دوم (پس آزمون) بسیار بهتر از گروه كنترل بود. این تحقیق نشان داد كه فرضیه «نمره كم در آزمون زبان نشانه استعداد كم در زبان‌آموزی است» فرضیه درستی نیست.

3 ماری دانشجوی دوره كارشناسی ارشد رشته مددكاری اجتماعی، برای تكمیل دوره باید پایان‌نامه‌ای شامل حدود پانزده هزار كلمه تهیه می‌كرد. تجربه عملی او نشان می‌داد كه تحقیق تجربی كمتری درخصوص افرادی كه مورد سوءرفتار یا اذیت و آزار دیگران واقع شده‌اند صورت گرفته است. او می‌خواست در این باره تحقیق كند. اما نگران بود اگر با این افراد مصاحبه كند آنها را به یاد خاطرات تلخ خودشان بیندازد و باعث ناراحتی بیشترشان بشود. از طرفی نیز با محدودیت زمانی روبرو بود، چرا كه می‌دانست، در ضمن تحقیق، افراد ممكن است به حمایت و كمك نیاز داشته باشند و وی با احساس مسئولیتی كه دارد نمی‌تواند از ارائه كمك خودداری كند. اندیشیدن درباره این مشكلات او را به محدود كردن موضوع تحقیق به افرادی كه صرفاً مورد آزار جنسی قرارگرفته‌اند، كشاند. بنابراین با سازمان حمایت از زنان تماس گرفت تا بتواند به افراد مورد نظر دسترسی پیدا كند. ماری تصمیم گرفته بود از رویكرد شرح حال‌نویسی در این تحقیق استفاده كند. او در اولین تماس با آنها برای مصاحبه، قول داد كه یك نسخه از آنچه می‌نویسد در اختیارشان قرار دهد و پس از تصویب خود آنها از این نوشته‌ها استفاده كند. اگر هم نیاز به حمایت و پشتیبانی داشته باشند برایشان تدارك ببیند. به این ترتیب با یك توافق دوجانبه و روشن پژوهش خود را آغاز كرد.

4 استین (1986 : 5 و 8) بنای كار خود را بر بررسی تحقیقاتی گذاشته بود كه قبلاً صورت گرفته بود و می‌خواست نشان دهد كه «رفتار، مسائل و اوضاع پناهندگان در شرایط، زمانها و مناطق زیادی مشابه یكدیگرند.» روش او مرور تحقیقات گذشته بود، البته نه برای نشان دادن كارهای انجام نشده، كه معمولاً از مرور تحقیقات انتظار می‌رود. او می‌خواست نشان دهد كه چه كارهایی قبلاً انجام گرفته است. او نشان داد كه چه اندازه كار پژوهشی در این زمینه انجام شده است كه متأ‌سفانه ناشناخته باقی مانده است. او می‌نویسد «حالا بهتر است به این نكته اشاره كنم كه چقدر كارهای خوب و حتی عالی و فوق‌العاده در این زمینه انجام شده است. بسیاری از این كارها متأ‌سفانه مورد استفاده قرار نگرفته‌اند. من در این فصل برخی رویكردها و منابع كلیدی را برای تحقیق درباره پناهندگان خاطرنشان خواهم كرد».

معرفی فرایند تحقیق
همان‌طور كه دیدید، دیدگاههای بسیار متنوعی در مورد اینكه تحقیق شامل چه مواردی می‌شود، بیان شده است و تفاوت عمده‌ای هم در تجربیات عملی مردم درخصوص موضوع و روش تحقیق دیده می‌شود. بنابراین، نمی‌توان دیدگاه مشخصی را به عنوان الگو معرفی كرد. ما چند روند نمای فرایند تحقیق را در خانه 5 با استفاده از منابع مختلف معرفی می‌كنیم.
خانه 5 : روند نمای فرایند تحقیق

روشهای تحلیل داده‌ها و نحوه تعبیر و تفسیر انتخاب روشهای بررسی و نوع اطلاعات مورد نیاز درباره واحد مورد مطالعه انتخاب واحدهای مورد مطالعه طرح مشكل، روشن‌سازی مفاهیم، ارائه تعاریف

روشن است كه همه این روندنماها برای ساده كردن و به تصویر درآوردن فرایند تحقیق تهیه شده‌اند و تحقیق در عمل با این نظم و ترتیب پیش نمی‌رود. اما روندنماهای خانه 5 حداقل چهار دیدگاه عمومی را پیشنهاد می‌كند:
• تحقیق غالباً دارای یك رشته مراحل ثابت خطی با نقطه آغاز و پایان روشن است. ممكن است در نگاه اول تصور كنید كه مطالب این كتاب هم به شیوه خطی سازمان‌دهی شده‌اند. ولی اگر بیشتر دقت كنید خواهید دید كه كتاب با استفاده از منابع مختلف طوری طراحی شده‌است كه خواننده می‌تواند هر طور كه بخواهد از آن استفاده كند.

• برخی دیدگاههای پیچیده‌تری هم برای معرفی این رویكرد خطی از فرایند تحقیق وجود دارد كه اِعمال دیدگاههای متفاوت با ریشه‌های فكری مختلف را در برخی از مراحل این فرایند مجاز می‌داند.
• دیدگاه دیگری وجود دارد كه جریان تحقیق را به صورت یك فرایند چرخه‌ای (circular) معرفی می‌كند كه قابل مقایسه با فرایند عمومی‌تر یادگیری است. در این دیدگاه هم تحقیق بیشتر شامل همان مراحل با همان ترتیبی است كه در دیدگاه‌های دیگر معرفی شده است. با این تفاوت كه ورود هر یك از مراحل تحقیق، (انتخاب روش، گردآوری اطلاعات و;) به این چرخه از نقاط متعدد امكان‌پذیر است و تجارب حاصل از مراحل جدید ممكن است ما را به بررسی و تعبیر مجدد تجارب حاصل از مراحل قبلی هدایت كند.

• این رویكرد همچنین دارای انواعی است كه غالباً با تحقیق در عملیات مرتبط‌اند كه پژوهش را یك فرایند دورانی یا تكرارپذیری می‌داند. در اینجا فرایند تحقیق به صورت دایره‌های چرخانی در نظر گرفته می‌شود كه در آن هر دایره در مسیری كه قرار دارد بر روی دوایر دیگر تأثیر می‌گذارد تا این چرخه به سمت موفقیت هدایت شود.
نظر ترجیحی ما هم در این كتاب همین است. یعنی تحقیق فرایندی است دارای روند مارپیچ یا حلزونی (نگاه كنید به خانه 6).

خانه 6 : چرخه تحقیق

می‌توان نتیجه گرفت كه تحقیق از این دیدگاه فرایندی است:
• دوری یا چرخه‌ای (Cyclical)
• پایان ناپذیر (never – ending)
• قابل بررسی مجدد
• بازگشت‌پذیر به نقطه آغازهای متفاوت
• با قابلیت ورود به چرخه از هر نقطه‌ای كه بخواهید.
ماهیت چرخه‌ای این فرایند در طرحهای مختلف تحقیقاتی فرق می‌كند. مثلاً در اغلب تحقیقات كمّی (quantitative)، تصمیم‌گیری درباره تحلیل داده‌ها بایستی قبل از آغاز كار میدانی و جمع‌آوری اطلاعات انجام پذیرد. برای اینكه تكنیك‌های آماری مورد استفاده در این‌گونه تحقیق براساس نوع داده‌های گردآوری شده تعیین می‌شود. برعكس، در تحقیقات كیفی (qualitative) جمع‌آوری اطلاعات، طبقه‌بندی، خواندن و تحلیل آنها ممكن است همزمان صورت گیرد.

چرا تحقیق؟
درك خود و انگیزه‌های خود
خوب! چرا تحقیق می‌كنید یا مایل هستید تحقیق كنید؟ درباره دلایل خود فكر كنید و سعی كنید تمرین شماره 2 را انجام دهید.

تمرین شماره 2 : چه دلایلی برای انجام دادن تحقیق دارید؟
دلایل خود را برای انجام دادن تحقیقی كه در دست دارید یا پیش‌بینی می‌كنید در آینده انجام دهید بنویسید. هر چند دلیل كه می‌توانید بیاورید.
1
2
3
4
5
6

آیا توانستید حداقل 6 دلیل بیاورید؟ آیا دلایل بیشتری هم داشتید كه جا كم آورده باشید؟ تجربه ما نشان می‌دهد كه هركس حداقل سه دلیل برای درگیر شدن در كار تحقیقی دارد. بنابراین، اگر شما فقط یك یا دو دلیل آورده‌اید، توصیه می‌كنیم دوباره فكر كنید.
اكنون دلایل خود را با دلایل محققان مجرب مقایسه كنید. منتخبی از این دلایل را در خانه 7 آورده‌ایم.
خانه 7 : دلایل تحقیق
1 بسیاری از ما می‌خواهیم جنبه‌هایی از زندگینامه خود را در شرح زندگی دیگران بررسی كنیم تا از این طریق مسئله مورد علاقه خود را، به نحوی نسبتاً پوشیده، در دیگران مشاهده كنیم. (آكر 1981 : 96)

2 خانم ادواردز، با تأكید بر نظر آكر، مثال خودش را نقل می‌كند كه «مطالعه من درباره دانشجویان زن با انگیزه صرفاً ‌آكادمیكی انجام نگرفت. گرچه از لحاظ آماری در برخی زمینه‌ها افراد مورد تحقیق من به همان تنشهایی اشاره كردند كه خودم با آن درگیر بودم، آنچه به دست آوردم همانی نبود كه در زندگی خودم تجربه كرده بودم» (ادواردز 1993 : 12).

3 چند سال پیش چون می‌خواستم مادر شوم برای مدتی از كار كنار كشیدم. به دنبال این تجربه (ترك كار و بازگشت مجدد به كار)، مشتاق شدم كه درباره تجارب زنانی كه در پست مدیریت بودند و به دلیل مادرشدن این پست را ترك كرده‌اند تحقیق كنم. می‌خواستم موضوع را از زبان خودشان بازگو كنم. این درست همان چیزی بود كه مجبور بودم درباره‌اش تحقیق كنم (مارشال 1995 : 23).

4 علاقه من به موضوع «آموزش ضمن خدمت» از تجربه شخصی‌ام نشأت می‌گیرد. وقتی من در بخش ‌آموزش ضمن خدمت كشورهای در حال توسعه كار می‌كردم و با نظرات و نیازهای آنها برخورد می‌كردم، یكی از برجسته‌ترین نكات این بود كه بین برداشتهای ما ژاپنیها از آموزش ضمن خدمت و برداشتهای آنها تفاوتهایی وجود داشت. لذا مایل شدم تحقیقی در این زمینه انجام دهم (سوزوكی 1995 : 1).

5 قبل از ورود به دانشگاه و مدتی از دوره دانشگاه، من ایده‌های بزرگ ولی مبهمی درباره نوع كار و شغل آینده‌ام داشتم. همه این ایده‌ها در زمینه ایجاد تغییر اساسی در جهان بودند. اما به تدریج درباره ورود به یك شغل آكادمیك در آینده متقاعد شدم به این دلیل كه این شغل دارای ظرفیت زیادی برای ایجاد تغییر اجتماعی از طریق تحقیق علمی است. درست مانند پروژه تحقیقی خودم كه در دست اجرا دارم (همرسلی 1984 : 42).
آگاهی از انگیزه در تحقیق مفید است. اگر بدانید چرا تحقیق می‌كنید، روی جریان تحقیق شما و نتایجی كه از آن به دست می‌آورید تأثیر زیادی می‌گذارد. اگر درباره انگیزه خود برای تحقیق شك دارید، باید به این پرسشها پاسخ دهید.
• از كجا می‌آیید؟ (چگونه وارد این موضوع شده‌‌اید؟)
• طرف چه كسی هستید؟ (طرفدار كدام طرز تفكر هستید؟)
• قصد دارید كجا بروید؟ (چه نتایجی مورد انتظار شماست؟)
• می‌خواهید دنیا را تغییر دهید یا دنیای خودتان را؟
• عمل‌گرا (pragmatist) هستید یا آرمان‌گرا (idealist)؟
ممكن است خودتان را یك محقق جدا از موضوع تحقیق ببینید كه كناری ایستاده و وقایعی را كه اتفاق می‌افتد گزارش می‌كند، برای آنها راه حل پیدا می‌كند و توصیه‌های مناسبی ارائه می‌دهد. یا خود را كاملاً غرق در موضوع تحقیق بیابید كه فعالانه در مسائل مورد تحقیق مشاركت دارد، و خود را برای بهبود موقعیت شغلی خود و همكارانش متعهد می‌داند.

نمونه‌هایی كه ذكر كردیم در واقع دو قطب یك طیف هستند و احتمال اینكه در عمل شما در یكی از قطبهای این افراط یا تفریط قرار بگیرید بسیار كم است. ولی ذكر آنها به عنوان نمونه مفید و نشان دهنده این است كه انگیزه شما تا چه اندازه در برخورد با موضوع، انتخاب روش تحقیق و حتی نوع یافته‌ها تأثیرگذار است. بسیار مهم است كه به عنوان محقق از این تأثیرات آگاه باشید. این تأثیرات ممكن است برای دیگران از جمله كسانی كه نتایج تحقیق شما را می‌خوانند و درباره آن داوری می‌كنند چندان آشكار نباشد.

البته ممكن است شما پاسخی به تمرین شماره 2 ندهید و بگویید كه من بدون انگیزه خاصی درباره این موضوع تحقیق می‌كنم. شاید هم به سفارش رئیس خود این كار را می‌كنید یا به دلیل اینكه بخشی از درس روش تحقیق شماست و اجباراً باید این كار را انجام دهید. اما به خاطر داشته باشید حتی همین‌ها هم (به دست آوردن رضایت رئیس و یا به دست آوردن مدرك تحصیلی) انگیزه تحقیق محسوب می‌شوند.

اما اگر واقعاً فكر می‌كنید كه هیچ انگیزه‌ای برای تحقیق ندارید، یا انگیزه‌‌تان قوی نیست، این احساس در ادامه كار شما و به پایان رساندن موفقیت‌آمیز آن تأثیر خواهد گذاشت. خوب، چه كار باید بكنید؟ پاسخ ساده و روشن این است كه یا سریعاً در خودتان انگیزه ایجاد كنید، یا دنبال كار دیگری بروید. اگر دنبال كار دیگر رفتن برایتان امكان ندارد (یعنی مجبور هستید كه تحقیق كنید)، از راههای زیر برای پیدا كردن انگیزه استفاده كنید.

• موضوع تحقیق خود را به موضوع دیگری كه بیشتر به آن علاقه دارید تغییر دهید.
• به جای تمركز بر نتیجه تحقیق به مهارتهایی كه در حین تحقیق كسب می‌كنید فكر كنید.
• دانش و معلومات قبلی‌تان را با مسائل و موضوعات مربوط به تحقیق تركیب كنید.

• پروژه تحقیقاتی خود را بخشی از یك فعالیت بزرگتر در نظر بگیرید كه ممكن است در كار و شغل شما، زندگی‌ اجتماعی و به طور كلی همه جنبه‌های زندگی شما سودمند باشد.
• فردی را پیدا كنید كه شما را در انجام این تحقیق پشتیبانی كند و با حمایت و تشویق شما را وادارد كه كارتان را به پایان برسانید.
• و بالاخره به خودتان قول بدهید كه كارتان را با موفقیت به پایان خواهید برد.

اگر هنوز هم در ایجاد انگیزه برای خودتان مشكل دارید، مراجعه كنید به فصل دوم، بخش «چه كنید، اگر نمی‌توانید به موضوع تحقیق فكر كنید.»

بدیع یا اصیل بودن تحقیق یعنی چه؟
اغلب طرحهای تحقیقاتی به ویژه آنهایی كه برای گرفتن مدرك دانشگاهی انجام می‌شوند، باید كاملاً یا تا حدی اصیل و بدیع باشند. این موضوع معمولاً در آیین‌نامه‌های دانشگاهی و یا كتابهای راهنمای تحقیق به صورتهای كلی «یك پروژه اصیل»، «داشتن سهم اصیل در تولید دانش» و «سندی مبنی بر تفكر بدیع» مورد تأكید قرار می‌گیرند.

اما «اصیل بودن» یعنی چه؟ كجا می‌توان آن را پیدا كرد؟ اگر در این مورد مطمئن نیستید و اصیل بودن تحقیق برای شما مهم است، تمرین 3 را انجام دهید.

تمرین 3 : بدیع و اصیل بودن تحقیق
جمله زیر را با به كار بردن حداكثر 20 كلمه تكمیل كنید
تحقیق من از این جهت بدیع و اصیل است كه ;;.

آیا از پاسخی كه دادید راضی هستید؟ در خانه 8 پانزده تعریف از اصیل بودن از قول مؤلفان دیگر آمده است. آنها را مطالعه كنید و ببینید تا چه حد با پاسخ شما تطبیق می‌كند؟
خانه 8 : پانزده تعریف برای اصیل بودن
در اینجا 15 تعریف از اصیل بودن آمده كه فیلیپس و پو آنها را جمع كرده‌اند. شش تعریف اول از نویسنده‌ای به نام فرانسیس (1976، Francis) نقل شده و 9 تعریف دیگر از مصاحبه‌هایی كه با دانشجویان اتریشی، استادان راهنما و ممتحنها انجام پذیرفته، استنتاج شده‌اند.
1 گزارش یا كار پژوهشی عمده، حاوی اطلاعات جدید كه اولین بار به نگارش در آمده ‌است.
2 تداوم كار نو و اصیلی كه قبلاً انجام گرفته است (به منظور افزودن مطالب جدید و تكمیل كردن آن).

3 انجام دادن یك كار نو كه توسط یك استاد راهنما طراحی شده است.
4 ابداع روش یا تكنیك منحصر به فرد برای مطالعه، مشاهده یا نتیجه‌گیری جدید از یك تحقیق قبلی.
5 عرضه ایده‌ها، روشها و تعبیرات نو و بدیع از كارهایی كه قبلاً توسط دیگران انجام شده است (به صورت پایان‌نامه تحصیلات تكمیلی).
6 آزمودن نظریات دیگران به شیوه‌ای نوین و بی‌سابقه.
7 انجام دادن آزمایشاتی كه قبلاً انجام نگرفته‌اند.
8 عرضه تركیب تازه‌ای كه قبلاً ارائه نشده‌است.
9 كاربرد مواد و منابع شناخته شده با روش و تعبیر نو.

10 آزمایش چیزی یا انجام دادن كاری برای اولین بار در كشور، كه قبلاً در یك كشور دیگر انجام گرفته است.
11 اخذ یك تكنیك خاص از یك زمینه و كاربرد آن در یك زمینه نوین.
12 ارائه اسناد و مدارك تازه برای یك موضوع قدیم.
13 استفاده از روشهای پژوهشی متفاوت در موضوعات میان رشته‌ای.
14 معرفی زمینه‌ها و مسائل خاص در یك رشته بخصوص كه محققان قبلی به آنها توجه نكرده‌اند.
15 افزودن به دانش بشری به نحوی كه قبلاً انجام نشده باشد.
(فیلیپس و پو 2000 : 4 ـ 63)

همان‌طور كه تعاریف ارائه شده نشان می‌دهند، كار پژوهشی ممكن است از لحاظ موضوع، روش و نحوه ارائه مطلب بدیع و اصیل باشد. عنصر اصالت و نو بودن در تحقیق شما ممكن است در واقع خیلی كوچك باشد. اما در نظر داشته باشید تحقیق كاملاً بدیع و اصیل خیلی نادر است، بنابراین، اگر هدف شما انجام دادن چنین تحقیقی باشد، هدفی بلندپروازانه است.

مطمئن باشید اگر یك پروژه تحقیقی را صرفاً خودتان تعریف و طراحی كنید، دارای جنبه‌های نو و اصیل خواهد بود، برای اینكه سعی نكرده‌اید كه ناجوانمردانه تحقیق شخص دیگری را به نام خود جا بزنید. با این حال، اگر باز هم در اصالت تحقیق خود شك دارید، هرچه زودتر آن را به كسانی كه می‌توانند در این مورد داوری كنند نشان دهید. این توصیه در مورد كسانی كه طرح تحقیق‌شان را خیلی بدیع و نو می‌پندارند نیز صادق است. اگر شما قصد دارید كه یك طرح تحقیقی مفید را با موفقیت به پایان برسانید، عاقلانه نیست كه طرح خود را به طرز غیرقابل قبولی عرضه كنید.
در این مورد به بخش «قواعد و انتظارات» در فصل دوم نیز نگاه كنید.

حقیقت، قدرت و ارزش
سنت غالب درخصوص سیاست‌گذاری تحقیق در كشور انگلستان این است كه معمولاً تحقیقات یك رشته اطلاعات عینی و حقیقی فراهم می‌آورند كه در اختیار سیاست‌گذاران قرار می‌گیرد تا به نحو مطلوب مورد استفاده قرار دهند. این رویكرد متضمن تمایز آشكاری میان حقایق و ارزشهاست. در این برداشت «یافتن حقیقت» و «قضاوت ارزشی» دو فعالیت كاملاً مجزا به شمار می‌روند كه به هر یك از آنها به طور جداگانه و به ترتیب پرداخته می‌شود (فینچ 1986 : 195).
واژه «ذهنیت» (subjectivity) همواره دارای قدرت كاربردی خاصی بوده با این تعبیر كه قادر بوده است بسیاری از فعالیتها و موضوعاتی را كه بر پایه عقلانیت، منطق و روند عینی نبوده‌اند حذف كند. این‌گونه فعالیتها و موضوعات، به احتمال زیاد، ویژگیهایی را تعیین می‌كنند كه از سوی افراد متفاوت به طور متفاوتی بیان می‌شوند. مثلاً وقتی موضوعی از سوی یك مرد سفیدپوست از طبقه متوسط توصیف می‌شود، با توصیف یك مرد از طبقه كارگر یا یك فرد جهان سومی، و یا یك زن كاملاً متفاوت است (هالوی 1989 : 133).

خاطره‌ای كه من قسم می‌خورم حقیقی است و چیزی جز حقیقت نیست مربوط به واگنی است كه من و برادرم در خانه پدربزرگ با آن بازی می‌كردیم. من واگن را می‌راندم و برادرم مرا هل می‌داد. با این همه، یك چیز هنوز برایم روشن نیست و آن اینكه نمی‌دانم چرا همیشه پس از بازی با این اسباب‌بازی با بدنی كبود و خراشیده به خانه برمی‌گشتیم. وقتی از مادرم در این باره پرسیدم او گفت كه هرگز واگنی در خانه پدربزرگ نبوده و آن چیزی كه من و برادرم با آن بازی می‌كردیم یك فرغون قرمز رنگ بود كه همیشه در خانه پدربزرگ وجود داشته است (هوكز 1989 : 157).

بسیاری از كسانی كه برای اولین بار دست به تحقیق می‌زنند مایلند چنین فكر كنند كه آنها در كار «حقیقت‌یابی» درباره مسئله یا موضوع خاصی هستند و می‌خواهند «حقایقی» را كشف یا قضایایی را اثبات یا رد كنند. آنها معتقدند كه می‌توانند یك تحقیق كاملاً عینی انجام دهند و این عینیت و بی‌طرفی را به هنگام ارائه نتایج تحقیق به دیگران نشان دهند.

اما تحقیق (در علوم انسانی) همیشه یك فعالیت كاملاً عینی نیست كه توسط یك عالم و مجزا از موضوع تحقیق (صرفاً به عنوان نظاره‌گر پدیده‌ها همانند علوم طبیعی) انجام می‌گیرد. بلكه، همان‌طور كه اشاره كردیم، یك فعالیت اجتماعی است كه به نحو نیرومندی تحت تأثیر انگیزه‌ها و ارزشهای شخصی محقق است. تحقیق در علوم انسانی در یك زمینه اجتماعی گسترده انجام می‌گیرد كه در آن سیاست و قدرت روابط برروی موضوع تحقیق، چگونگی اجرای آن و گزارش نتایج حاصل تأثیر می‌گذارد. اگر باور ندارید تمرین شماره 4 را انجام دهید.

برای دریافت اینجا کلیک کنید