دانلود مقاله در مورد آیین‌نامه معاملات در بورس اوراق بهادار تهران در فایل ورد (word)

توضیحات

  مقاله در مورد آیین‌نامه معاملات در بورس اوراق بهادار تهران در فایل ورد (word) دارای 45 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله در مورد آیین‌نامه معاملات در بورس اوراق بهادار تهران در فایل ورد (word)  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله در مورد آیین‌نامه معاملات در بورس اوراق بهادار تهران در فایل ورد (word)،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن مقاله در مورد آیین‌نامه معاملات در بورس اوراق بهادار تهران در فایل ورد (word) :

آیین‌نامه معاملات در بورس اوراق بهادار تهران                                                                                                                                                   قسمت اول: مقررات عمومى

ماده 1 تعاریف‏
(الف) منظور از “عرضه”، عبارت است از، اعلام فروش اوراق بهادار از طرف كارگزار فروشنده.
(ب) “تقاضا”، عبارت است از اعلام آمادگى كارگزار خریدار نسبت به خرید اوراق بهادار.
(ج) “قیمت”، عبارت است از نرخى كه براى هر واحد اوراق بهادار از طرف كارگزاران عنوان می‏شود.
(د) “قیمت باز”، در مواقعى كه خریدار یا فروشنده تعیین قیمت را به كارگزار واگذار مینماید، كارگزار داراى دستور معامله با قیمت باز میباشد.
(ه) “قیمت محدود”، در مواقعى كه خریدار یا فروشنده، حداكثر یا حداقل قیمتى را براى معامله‏هاى سهام خود تعیین مینماید، كارگزار داراى دستور معامله با قیمت محدود است.
(و) “قیمت معین”، در مواقعى كه خریدار یا فروشنده، قیمت ثابتى را براى انجام معامله سهام خود تعیین مینماید، كارگزار داراى دستور معامله با قیمت معین است.
(ز) “قیمت مقطوع”، عبارت است از قیمت ثابتى كه كارگزار براى خرید یا فروش اوراق بهادار تعیین مینماید.
(ح) منظور از “سازمان”، در این آیین‏نامه، سازمان كارگزاران بورس اوراق بهادار تهران است. 

ماده2 در صورتى كه كارگزارى اوراق بهادارى را براى فروش با قیمت مقطوع عرضه كند، خود وى نمی‏تواند قیمتى كمتر از قیمت مقطوع براى خرید اعلام نماید، اوراق بهادارى كه به قیمت مقطوع براى فروش عرضه می‏گردد، به نخستین كارگزارى كه آمادگى خود را به خرید به قیمت مزبور اعلام نماید، فروخته خواهد شد. در صورتى كه قیمت‏هاى پیشنهاد شده، كمتر از قیمت مقطوع باشد، معامله انجام نخواهد شد. در صورت آمادگى فروشنده به فروش به بالاترین قیمت پیشنهاد شده، كارگزار فروشنده، پس از ابطال پیشنهاد اولیه، پیشنهاد جدیدى ارائه می‏دهد.

ماده 3 در صورتى كه چند تن از كارگزاران، در آن واحد، هر یك تعدادى از سهام یك شركت یا اوراق قرضه یا مشاركت از یك سرى را براى فروش به قیمت معین عرضه نمایند و تقاضاى خرید تمام اوراق عرضه شده به قیمتى كمتر از قیمت پیشنهاد شده شود، معامله فقط در مورد اوراق كارگزار یا كارگزارانى كه آمادگى خود را به فروش اوراق عرضه شده به قیمت مورد تقاضا اعلام نمایند، قطعیت مییابد.

ماده 4 در صورتى كه كارگزار فروشنده، اوراقى را براى فروش عرضه نماید، و كارگزار خریدار، قیمتى را براى خرید اعلام كند و در صورتى كه كارگزار فروشنده، پیش از پرداختن به معامله‏هاى دیگر یا اعلام تنفس، صراحتاً اعلام ننماید كه در قیمت پیشنهادى حاضر به فروش اوراق عرضه شده نیست، كارگزار خریدار، متعهد است كه قیمت پیشنهادى خود را حفظ نماید و اوراق را، در صورت موافقت كارگزار فروشنده به فروش به قیمت مزبور، خریدارى نماید. عدول از خرید به قیمت پیشنهادى جایز نیست.

ماده 10 در صورتى كه كارگزارى نسبت به خرید تعدادى از اوراق به نرخ معینى، اعلام آمادگى نماید، معامله در مورد اوراق نخستین كارگزار یا كارگزارانى كه حاضر باشند تمام یا قسمتى از اوراق را به قیمت مزبور به فروش رسانند، قطعیت مییابد.

ماده 11 در صورتى كه عرضه یا تقاضاى كارگزاران فروشنده یا خریدار در قیمت‏هاى معین اعلام گردد، و در هر مورد، خریدار یا فروشنده‏اى در این نرخ‏ها وجود نداشته باشد، عرضه و تقاضاى مزبور، پس از پرداختن به معامله دیگر، به خودى خود، ابطال میگردد و در صورت تمایل كارگزار، این عرضه و یا تقاضا، دوباره در همان جلسه تكرار می‏شود.

ماده 12 در مواردى كه كارگزارى نسبت به تضمین فروش یا اداره امور مربوط به فروش مبلغ متنابهى اوراق تعهد نموده و نسبت به بازاریابى براى این اوراق اقدام نموده باشد، مراتب باید قبلاً به اطلاع دبیركل سازمان برسد تا وى بتواند با توجه به هزینه و زحمتى كه كارگزار ذیربط در این زمینه متحمل گردیده است، حق تقدمى براى وى در نظر گیرد. در این موارد، سازمان طى جلسه‏اى كه با حضور كارگزاران تشكیل خواهد شد، نسبت به تعیین سهمیه براى هر كارگزار اقدام لازم را به عمل آورده و سهمیه هر یك از كارگزاران را كه در هر صورت، از میزان مورد درخواست آنها بیشتر نخواهد بود، به هر یك از آنها ابلاغ مینماید و كارگزاران موظفند میزان فروش تعیین شده را در روزى كه اوراق براى فروش عرضه میگردد، مراعات كنند و براى فروش سهمیه خود اقدام نمایند.

ماده 13 وجوه مربوط به سهام معامله شده در بورس همراه با وكالت‏نامه فروش سهام و اصل سهام باید حداكثر تا 72 ساعت از تاریخ معامله بین كارگزاران خریدار و فروشنده رد و بدل گردد. كارگزار فروشنده، موظف است تشریفات مربوط به انتقال سهام معامله شده را ظرف هفت روز از تاریخ معامله انجام داده و سهام را تحویل خریدار نماید. در صورتى كه علل یا توافقى دیگر در مورد تحویل بعد از مهلت‏هاى تعیین شده، وجود داشته باشد، مراتب باید قبلاً به اطلاع دبیركل سازمان برسد. در هر صورت، معامله انجام شده، قطعى به شمار میرود.

ماده 14 وجوه مربوط به معامله‏هاى اوراق قرضه و مشاركت، باید حداكثر ظرف 24 ساعت از تاریخ معامله، واریز شود. بهره گذشته اوراق تا روز دریافت وجوه، به نفع فروشنده، محاسبه و اخذ میگردد. بنابراین، در موقع معامله باید توافق لازم بین كارگزاران خریدار و فروشنده در مورد زمان پرداخت وجوه و تحویل اوراق به عمل آید تا بهره گذشته محاسبه گردد. در صورتى كه وجوه اوراق قرضه پس از 24 ساعت پرداخت نشود، كارگزار فروشنده میتواند نسبت به ابطال معامله یا اخذ بهرهاى از قرار 12 درصد در سال براى هر روزى كه وجه دیرتر پرداخته شود، اقدام نماید. در هر صورت، كارگزار خریدار نمیتواند معامله انجام شده را ابطال نماید و در صورت مطالبه خسارت از طرف كارگزار فروشنده، موظف به پرداخت آن است. تبصره: خریدار باید خسارت‏هاى تأخیر قانونى ناشى از تأخیر پرداخت و وصول وجه اوراق را به كارگزار خود بپردازد. تسلیم اوراق به خریدار، موكول به انجام تعهدات خریدار، از جمله پرداخت خسارت تأخیر تأدیه قانونى است.

ماده 15 معامله‏هاى اوراق قرضه و مشاركت طبق مندرجات راهنماى معامله‏هاى اوراق قرضه* و مشاركت در بورس كه جزء لاینفك این آیین‏نامه است، انجام خواهد شد. *براى اطلاع از مندرجات این راهنما، به سازمان كارگزاران بورس اوراق بهادار تهران مراجعه كنید.
ماده 17 در صورتى كه كارگزارى، تعدادى اوراق بهادار براى فروش عرضه نماید، و كارگزاران دیگر، خریدار قسمتى از آن باشند، كارگزار عرضه كننده، مكلّف است پس از قطعى شدن معامله، اوراق را تفكیك نموده و آن قسمت از اوراق را كه نسبت به آنها تعهد خرید شده است، به خریداران انتقال دهد. در صورتى كه كارگزار بخواهد این گونه اوراق را به طور یكجا به فروش برساند، باید در موقع عرضه، این موضوع را مطرح نماید. ماده 18 در مواقعى كه اعلام خرید كارگزاران یا قطعیت معامله مورد تردید باشد، رأى دبیركل سازمان یا نماینده وى در حل اختلاف، قطعى است و باید از آن پیروى كنند.

ماده 19 در موارد زیر، معامله قطعى شناخته می‏شود: )الف( در صورتى كه عرضه اوراق به قیمت مقطوع صورت گیرد، نخستین كارگزارى كه آمادگى خود را براى خرید به قیمت مزبور اعلام نماید، خریدار اوراق عرضه شده، خواهد بود. اگر چند كارگزار، اعلام خرید خود را همزمان اعلام نمایند، اوراق عرضه شده، به نسبت تقاضا، به كارگزارانى كه همزمان اعلام خرید نموده‏اند فروخته می‏شود و اگر در تقدم یا تأخر اعلام خرید اختلاف باشد، باید از اظهارنظر و اعلام دبیركل سازمان یا نماینده وى پیروى كنند. )ب( در صورتى كه عرضه به قیمت رقابتى صورت گیرد، كارگزارى را كه عرضه كننده به عنوان خریدار به بالاترین قیمت مخاطب قرار میدهد، خریدار اوراق شناخته می‏شود. اگر مورد ابهامى در این زمینه پیش آید، رأى دبیركل سازمان یا نماینده وى باید اجرا شود. )ج( اگر دبیركل سازمان یا نماینده وى تشخیص دهد كه كارگزارى صراحتاً با انجام معامله‏اى موافقت نموده است، معامله مزبور تمام شده به شمار میرود.

آیین‏نامه اجرایى قانون نحوه انتشار اوراق مشاركت:
‏ (مصوب هیأت وزیران 18/5/77)
ماده 1 در این آیین‏نامه اصطلاحات زیر در معانى مشروح به كار رفته است:
منظور از انتفاع، انتفاع مالى است، به نحوى كه فایده‏هاى ناشى از بهره‏بردارى طرح قابل فروش و قابل تقویم به پول باشد.
-اوراق مشاركت: اوراق بهادار با نام یا بینامى است كه به موجب قانون یا مجوز بانك مركزى جمهورى اسلامى ایران به قیمت اسمى مشخص براى مدت معین و براى تأمین بخشى از منابع مالى مورد نیاز طرحهاى عمرانى-انتفاعى دولت مندرج در قوانین بودجه سالانه كشور یا براى تأمین منابع مالى مورد نیاز جهت ایجاد، تكمیل و توسعه طرحهاى سودآور تولیدى، ساختمانى و خدماتى شامل منابع مالى لازم براى تهیه مواد اولیه مورد نیاز واحدهاى تولیدى توسط دولت، شركت‏هاى دولتى، شهرداری‏ها و مؤسسات و نهادهاى عمومى غیردولتى و مؤسسات عام‏المنفعه و شركت‏هاى وابسته به دستگاه‏هاى مذكور، شركت‏هاى سهامى عام و خاص و شركت‏هاى تعاونى تولید منتشر می‏شود و سرمایه‏گذارانى كه قصد مشاركت در اجراى طرح‏هاى یاد شده را دارند از طریق عرضه عمومى واگذار میگردد.

-اوراق مشاركت قابل تعویض با سهام: اوراقى است كه توسط شركت‏هاى سهامى عام منتشر و در سررسید نهایى با سهام سایر شركت‏هاى پذیرفته شده در سازمان بورس اوراق بهادار تعویض می‏شود.
-اوراق مشاركت قابل تبدیل به سهام: اوراقى است كه توسط شركت‏هاى سهامى عام منتشر و در سررسید نهایى یا زمان تحقق افزایش سرمایه به سهام شركت‏هاى موضوع طرح اوراق مشاركت، تبدیل می‏گردد.

-ناشر: دستگاه دولتى یا غیر دولتى است كه به موجب ماده (1) قانون، اجازه انتشار اوراق مشاركت را دارد.
-عامل: بانكى است كه از طرف ناشر نسبت به عرضه اوراق براى فروش، پرداخت سود علی‏الحساب و قطعى، بازپرداخت اصل مبلغ اوراق مشاركت در سررسید یا بازخرید آن قبل از سررسید، كسر و پرداخت مالیات موضوع ماده (7) قانون و انجام سایر امور مرتبط، طبق قرارداد عاملیت مبادرت می‏ورزد.

-امین: شخص حقیقى یا حقوقى است كه از طرف بانك مركزى انتخاب می‏شود و به منظور حفظ منافع دارندگان اوراق مشاركت و حصول اطمینان از صحت عملیات ناشر در طرح، نسبت به مصرف وجوه، نحوه نگهدارى حسابها و صورتهاى مالى و عملكرد اجرایى ناشر به موجب قرارداد منعقد شده، مستمراً رسیدگى و اظهارنظر مینماید. وظایف امین در مورد طرح‏هاى عمرانى-انتفاعى دولت به مسئولیت سازمان برنامه و بودجه انجام خواهد شد.

-بانك مركزى: بانك مركزى جمهورى اسلامى ایران‏
-هیأت تشخیص: هیأتى است مركب از نمایندگان وزارت امور اقتصادى و دارایى، سازمان برنامه و بودجه و بانك مركزى كه انتفاعى بودن طرح‏هاى عمرانى دولت را مورد تأیید قرار میدهد.
ماده 2 دارندگان اوراق مشاركت كه به نسبت قیمت اسمى و مدت زمان مشاركت در نتیجه مالى حاصل از اجراى طرح‏هاى مربوط سهیم خواهند بود.
ماده 3 هر ورقه مشاركت نشان دهنده میزان قدرالسهم دارنده آن در مشاركت است. با فروش اوراق مشاركت رابطه وكیل و موكل بین “ناشر” و خریدار اوراق محقق می‏شود. “ناشر” به وكالت از طرف خریداران اوراق میتواند نسبت به مصرف وجوه حاصل از فروش اوراق جهت اجراى طرح و خرید و فروش هرگونه كالا، خدمت و دارایى مربوط به طرح اقدام نماید. انتقال اوراق به اختیار تفویضى تحت عنوان وكالت خدشه وارد نمینماید و این رابطه تا سررسید اوراق بین ناشر و دارندگان اوراق نافذ و معتبر است.
ماده 6 حداكثر میزان (سقف) اوراق مشاركت قابل انتشار براى طرحهاى موضوع ماده (4) قانون در هر سال با توجه به سیاستهاى پولى و مالى كشور توسط شوراى پول و اعتبار تعیین و اعلام میگردد.

ماده 7 گزارش توجیه فنى-اقتصادى و مالى طرحهاى عمرانى-انتفاعى دولت باید به سازمان برنامه و بودجه ارائه شود. سازمان برنامه و بودجه گزارش مزبور را همراه با نظرات كارشناسى خود ظرف یك ماه در هیأت تشخیص انتفاعى بودن طرحهاى عمرانى-انتفاعى دولت مذكور در ماده (1) این آیین‏نامه مطرح و هیأت تشخیص حداكثر ظرف یك ماه نظر قطعى خود را در مورد انتفاعى بودن از طریق سازمان برنامه و بودجه به دستگاه‏هاى اجرایى اعلام مینماید. طرح‏هاى عمرانى-انتفاعى دولتى كه به تأیید هیأت تشخیص رسیده باشد توسط سازمان برنامه و بودجه در لایحه بودجه سال آینده با علامت مشخص درج خواهد شد. تضمین بازپرداخت اصل و سود علیالحساب و سود تخصیص یافته اوراق مشاركت عمرانى دولت طبق ماده (3) قانون خواهد بود.

ماده 8 حداقل سهم‏الشركه ناشر در هر طرح (اعم از آورده نقدى و غیرنقدى) و میزان (سقف فردى) اوراق مشاركت قابل انتشار براى طرح‏هاى موضوع اوراق مشاركت (به استثناى طرح‏هاى عمرانى-انتفاعى دولت) با رعایت وضعیت مالى و اعتبارى ناشر توسط بانك مركزى تعیین می‏شود.
ماده 11 در صورت فروش صددرصد اوراق مشاركت منتشر شده در مدت مقرر، بانك مركزى اجازه برداشت از وجوه جمع‏آورى شده را به ناشر خواهد داد. در صورت عدم فروش صددرصد اوراق مشاركت منتشر شده در مدت مذكور بانك مركزى باید از طریق تمدید مهلت فروش یا طرق دیگر چگونگى تأمین كسرى منابع مورد نیاز طرح را توسط ناشر تعیین نماید. در صورت عدم تأمین كسرى منابع توسط ناشر طى مهلت مقرر، بانك مركزى دستور انتظار اطلاعیه مربوط به استرداد وجوه دارندگان اوراق مشاركت را حداكثر ظرف یك هفته به عامل خواهد داد. هزینه‏هاى مالى ناشى از این امر بر عهده ناشر خواهد بود.

ماده 12 بانك مركزى به منظور حصول اطمینان از بازپرداخت اصل اوراق مشاركت در سررسید، به تشخیص خود، ناشر را ملزم به تأمین تضمین‏هاى لازم نزد عامل مینماید.
ماده 13 میزان سود قطعى قابل پرداخت به دارندگان اوراق، پس از خاتمه اجراى طرح توسط امین طرح ظرف پنج ماه پس از سررسید نهایى محاسبه و به تأیید بانك مركزى خواهد رسید.
ماده 15 ناشر موظف است بازپرداخت اصل و سود متعلق را در سررسیدهاى مقرر در اوراق، تعهد كند و وثایق لازم را براى تضمین بازپرداخت اصل و سود متعلق به اوراق توسط عامل، در اختیار عامل قرار دهد. در صورت عدم ایفاى تعهدات در سررسیدهاى مقرر، عامل مكلف است از محل تضمین مذكور رأساً اقدام نماید. مهلت پرداخت مابه‏التفاوت سودهاى قطعى و سودهاى علیالحساب پرداخت شده بر حسب انواع اوراق حداكثر شش ماه پس از سررسید نهایى اوراق، خواهد بود.

ماده 16 ناشر موظف است طبق اعلام عامل وجوه لازم را جهت پرداخت سود و اصل اوراق مشاركت، در سررسیدهاى مربوط تأمین و در اختیار عامل قرار دهد. هرگونه تأخیر در تأمین منابع فوق، مشمول پرداخت وجه التزام تأخیر تأمین منابع به میزان مقرر در قرارداد عاملیت خواهد شد.
ماده 18 اعطاى هرگونه امتیازى به دارندگان اوراق مشاركت از جمله، اختیار تعویض یا تبدیل اوراق مشاركت و تخفیفات فروش منوط به موافقت بانك مركزى و اخذ تضمینات لازم توسط عامل است. تبصره: اعطاى این گونه امتیازات از جمله تعهداتى به حساب میآید كه باید به موقع ایفا گردد و تأخیر در اعطاى آن مشمول خسارت ناشى از تأخیر زمانى و افزایش قیمت خواهد بود.

ماده 19 ناشر موظف است، چنانچه اوراق علاوه بر سازمان بورس اوراق بهادار (كه با مجوز سازمان بورس صورت میگیرد.) توسط عامل نیز قابل معامله و قابل بازخرید قبل از سررسید باشد، وجوه لازم را جهت بازخرید اوراق، طبق قرارداد عاملیت در اختیار عامل قرار دهد.
ماده 20 ناشر موظف است حق‏الزحمه انجام خدمات امین را، به ترتیب مقرر در قرارداد منعقد شده بین بانك مركزى و امین پرداخت نماید، و بلافاصله پس از فروش اوراق، سیستم حسابدارى مطابق با استانداردهاى مورد قبول سازمان حسابرسى را در مورد طرح مورد نظر به طور جداگانه و خارج از سایر عملیات و فعالیت‏هاى خود، مستقر و به مورد اجرا گذارد. تبصره: امین طرح‏هاى عمرانى-انتفاعى دولت از مفاد این ماده مستثنى است.

ماده 21 ناشر موظف است، اطلاعیه حاوى گزارش وضعیت مالى و عملكرد اجرایى طرح را همراه اظهارنظر امین، پس از كسب مجوز انتشار اطلاعیه از بانك مركزى، حداقل هر شش ماه یا در مقاطعى كه توسط بانك مركزى تعیین میگردد، از طریق یكى از روزنامه‏هاى كثیرالانتشار منتشر نماید.
ماده 22 امین موظف است، نسبت به مصرف وجوه، نگهدارى حساب‏ها و صورتهاى مالى طرح رسیدگى و اظهارنظر نماید و گزارش‏هاى مربوط را حداكثر هر شش ماه یك بار، به بانك مركزى ارائه دهد.

ماده 24 عامل، اوراق مشاركت را براى فروش عرضه و سود علیالحساب اوراق را پس از كسر مالیات در مقاطع تعیین شده پرداخت مینماید.
ماده 25 عامل، اصل مبلغ اوراق را در سررسید با رعایت ماده (15) این آیین‏نامه بازپرداخت مینماید.
ماده 26 عامل، سود قطعى اوراق مشاركت را پس از كسر مالیات و تأیید بانك مركزى پرداخت مینماید.
ماده 29 اوراق مشاركت ممكن است، قابل تعویض با سهام سایر شركت‏هاى پذیرفته شده در سازمان بورس اوراق بهادار باشد. در این صورت ناشر موظف است، حداقل به میزان اوراق مشاركت قابل تعویض، موجودى سهام شركت‏هاى مذكور را تا سررسید نهایى اوراق مشاركت نگهدارى نماید.
ماده 30 اوراق مشاركت ممكن است، قابل تبدیل به سهام شركت (سهامى عام) باشد. در این صورت مجمع عمومى فوق‏العاده بنا به پیشنهاد هیأت مدیره و گزارش خاص بازرس یا بازرسان شركت اجازه انتشار اوراق مشاركت را میدهد و شرایط و مهلتى را كه طى آن دارندگان این گونه اوراق خواهند توانست اوراق خود را به سهام شركت تبدیل كنند، تعیین و اجازه افزایش سرمایه را به هیأت مدیره خواهد داد. تبصره: مابه‏التفاوت سود قطعى و سود علیالحساب میتواند قابل تعویض یا تبدیل به سهام باشد.

ماده 33 در مورد ماده (30) هیأت مدیره شركت براساس تصمیم مجمع عمومى مذكور در همان ماده در پایان مهلت مقرر معادل مبلغ بازپرداخت نشده اوراق مشاركتى كه جهت تبدیل به سهام شركت عرضه شده است، سرمایه شركت را افزایش داده و پس از ثبت این افزایش در مرجع ثبت شركتها سهام جدید صادر خواهد كرد و به دارندگان اوراق مذكور معادل مبلغ بازپرداخت نشده اوراقى كه به شركت تسلیم كرده‏اند سهم خواهد داد.

ماده 34 از تاریخ تصمیم مجمع مذكور در ماده (30) تا سررسید نهایى اوراق یا زمان تحقق افزایش سرمایه موضوع اوراق مشاركت، شركت نمیتواند اوراق مشاركت جدید قابل تعویض یا قابل تبدیل به سهام منتشر كند، یا نسبت به كاهش یا افزایش سرمایه اقدام نماید یا سرمایه خود را مستهلك سازد یا آن را از طریق بازخرید سهام كاهش دهد، یا اقدام به تقسیم اندوخته كند یا در نحوه تقسیم منافع تغییراتى بدهد. كاهش سرمایه شركت در نتیجه زیانهاى وارد شده كه منتهى به تقلیل مبلغ اسمى سهام یا تقلیل تعداد سهام بشود، شامل سهامى كه دارندگان اوراق مشاركت در نتیجه تبدیل اوراق خود دریافت میدارند نیز میگردد، این گونه دارندگان اوراق قرضه از همان موقع انتشار اوراق مذكور، سهامدار شركت محسوب میشوند.

ماده 35 از تاریخ تصمیم مجمع مذكور در ماده (30) تا سررسید نهایى اوراق مشاركت یا زمان تحقق افزایش سرمایه موضوع اوراق مشاركت، صدور سهام جدید در نتیجه انتقال اندوخته سرمایه و به طور كلى دادن سهم یا تخصیص یا پرداخت وجه به سهامداران تحت عناوینى از قبیل جایزه یا منافع انتشار سهام ممنوع خواهد بود مگر آن كه حقوق دارندگان اوراق مشاركت كه متعاقباً اوراق خود را به سهام شركت تبدیل میكنند به نسبت سهامى كه در نتیجه تبدیل مالك میشوند حفظ شود. به منظور فوق شركت باید تدابیر لازم را اتخاذ كند تا دارندگان اوراق كه متعاقباً اوراق خود را به سهام شركت تبدیل میكنند بتوانند به نسبت و تحت همان شرایط حقوق مالى مذكور را استیفا نمایند.

آیین‏نامه اجرایى انتشار اخبار معاملات براساس اطلاعات درونى‏
(مصوب 25/7/1378 شوراى بورس)
ماده 1 اشخاصى كه به اطلاعات مؤثر بر قیمت سهام دسترسى مییابند به دو گروه تقسیم میشوند.
گروه اول: شامل افرادى كه یا در تصمیم‏گیریهاى مربوط به شركت‏ها دخالت دارند و یا به دلیل موقعیت شغلى خود میتوانند به طور مستقیم به اطلاعات مؤثر دسترسى داشته باشند این افراد عبارتند از:
(الف) مدیرعامل، اعضاى هیأت مدیره، مدیران طبق حكم، مشاوران، حسابرس و بازرس قانونى و بستگان درجه اول آنان، سهامدارانى كه مجموع سهام خود و بستگان درجه اول آنان حداقل معادل 10 درصد سرمایه شركت میباشد و بستگان درجه اول آنان.

(ب) مدیرعامل و اعضاء هیأت مدیره و مدیران ذیربط و یا نمایندگان شركت‏هاى سرمایه‏گذار در شركت‏هاى سرمایه‏پذیرى كه حداقل 10 درصد سهام آن در تملك شركت سرمایه‏گذار بوده و یا شركت سرمایه‏گذار حداقل یك عضو در هیأت مدیره شركت سرمایه‏پذیر داشته باشد.
ماده 3 معاملات اشخاص موضوع این آیین‏نامه توسط دبیركل سازمان بورس مورد بررسى قرار گرفته و در معاملات غیرمتعارف، نسبت به انتشار اخبار آن اتخاذ تصمیم خواهد نمود. تبصره: در صورت لزوم دبیركل سازمان بورس میتواند پس از كسب موافقت ریاست محترم شوراى بورس، موضوع معاملات اشخاص گروههاى دوگانه فوق، را از طریق رسانه‏هاى عمومى نیز به اطلاع عموم رسانده و مراتب را به اطلاع شوراى بورس برساند.

آیین‏نامه بند (و) ماده (14) قانون برنامه سوم توسعه اقتصادى، اجتماعى و فرهنگى جمهورى اسلامى ایران موضوع شیوه‏هاى قیمت‏گذارى سهام، تخفیفها و چگونگى پرداخت قیمت توسط خریداران
‏ (مصوب مورخ 17/5/1380 هیئت وزیران)
ماده 1 سهام موضوع ماده (11) قانون برنامه سوم توسعه پس از تعیین قیمت پایه سهام حسب مورد به شرح مواد (2) و (4) این آییننامه توسط شركتهاى مادر تخصصى، به منظور طى مراحل واگذارى از طریق بورس یا مزایده وكالتاً به سازمان خصوصیسازى ارایه خواهد شد.
ماده 2 قیمت پایه سهام شركت‏هایى كه در بورس اوراق بهادار براى اولین بار عرضه میشوند طبق ضوابط مورد عمل بورس اوراق بهادار تعیین خواهد شد.
ماده 3 حداقل قیمت پایه سهام شركت‏هایى كه در زمان تصویب این آیین‏نامه در بورس اوراق بهادار عرضه شده و داراى قیمت تابلو میباشند، برابر آخرین قیمت سهام مذكور در تابلو بورس در روز قبل از عرضه سهام در بورس است.

ماده 4 قیمت پایه سهام موضوع ماده (11) قانون برنامه سوم توسعه براى واگذارى به روش مزایده با نگرش تداوم فعالیت شركت ذیربط و تعهد خریداران به این تداوم، به شرح زیر تعیین میگردد:
(الف) قیمت پایه سهام شركت‏هاى سودده از حاصل تقسیم “سود خالص قبل از مالیات” بر “نرخ بازده سرمایه‏گذارى” و با توجه به عوامل مؤثر در تعدیل سود شركت و همچنین تأثیر عوامل جانبى كه قیمت پایه سهام شركت را تعدیل مینماید، به شرح مندرج در تبصره (2) و بند (ب) ذیل این ماده تعیین میگردد. نرخ بازده سرمایه‏گذارى معادل نرخ مؤثر سود علیالحساب سپرده‏هاى سرمایه‏گذارى بلندمدت پنج‏ساله بانكى به اضافه پنج (5) درصد تعیین می‏شود.

تبصره 1: “شركت سودده” در این آیین‏نامه به شركتى اطلاق می‏شود كه نتیجه عملیات آن در سه سال متوالى قبل از سال واگذارى، به سود خالص قبل از مالیات منجر شده باشد.
تبصره 2: مبناى تعیین سود خالص قبل از مالیات، میانگین سود سه سال آخر شركت قبل از سال واگذارى و با توجه به عوامل مؤثر در تعدیل آن به شرح زیر خواهد بود:
(1) درآمدها و هزینه‏هاى استثنایى و نیز درآمدهاى حاصل از فروش دارایی‏هاى اسقاطى یا موجودى ناباب و مانند آن در محاسبه سود خالص قبل از مالیات منظور نمی‏شود.
(2) چنانچه متوسط تولید سالهایى كه مبناى محاسبه سود خالص قبل از مالیات قرار گرفته كمتر از هفتاد (70) درصد بالاترین تولید هریك از سنوات پنج سال آخر شركت باشد، جهت سال‏هاى مزبور، سود مربوط با احتساب هفتاد (70) درصد بالاترین تولید هریك از سنوات پنج سال گذشته تقویم میگردد.

(ب) عوامل جانبى
موضوع بند (الف) این ماده كه باعث تعدیل قیمت پایه سهام شركت می‏شود، به شرح زیر است:
(1) درصورتى كه سرمایه شركت در سال واگذارى سهام با سال ما قبل آن از محل آورده نقدى یا مطالبات سهامداران افزایش یافته باشد، صد (100) درصد مبلغ افزایش سرمایه به ارزش كل شركت افزوده می‏شود. همچنین مبالغ نگهدارى شده در شركت از محل سود سال قبل از واگذارى تحت هر عنوان، به قیمت پایه شركت اضافه می‏شود.
(2) در مواردى كه مالیات بر درآمد شركت از طریق رسیدگى به دفتر و برگشت هزینه به حالت عادى تعیین گردیده ولى قطعى نشده است، مالیات‏هاى قطعى نشده مزبور به نسبت تفاوت میانگین مالیات‏هاى قطعى شده و محاسبه شده در آخرین سه سالى كه مالیات‏هاى شركت به حالت مذكور قطعى شده است، محاسبه و تفاوت بین مالیات‏هاى مزبور و ذخایر مربوط از قیمت پایه سهام كسر می‏شود.

(3) هفتاد (70) درصد تفاوت بین قیمت دفترى و ارزش روز دارایی‏هاى منقول و غیرمنقولى كه براى عملیات شركت ضرورى نمیباشد، به تشخیص شركت مادر تخصصى به قیمت پایه سهام اضافه خواهد شد.
(4) قیمت تمام شده طرح‏هاى توسعه و تكمیل طرح‏هاى نیمه تمام یا آماده بهرهبردارى یا طرح‏هایى كه كمتر از پنج (5) سال از شروع بهره‏بردارى آنها گذشته باشد، به شرح زیر محاسبه و تفاوت حاصل به قیمت پایه سهام اضافه می‏شود:
(4-1) درخصوص هزینه‏هاى ارزى اعم از خرید ماشین‏آلات یا سایر هزینه‏ها، جمع هزینه‏هاى ارزى به قیمت روز ارز براى سرمایه‏گذارى و یا قیمت دارایی‏هاى مزبور براساس نظر كارشناسى رسمى محاسبه خواهد شد.

(4-2) درخصوص هزینه‏هاى ریالى براساس شاخص عمده فروشى در بخش مربوط، اعلام شده از سوى بانك مركزى جمهورى اسلامى ایران و یا نظر كارشناسى محاسبه خواهد شد. انتخاب كارشناس از بین افراد خبره یا كارشناسان رسمى دادگسترى توسط شركت مادر تخصصى انجام می‏شود.
(5) تفاوت بین قیمت دفترى و ارزش سهام و سرمایه‏گذاریهاى انجام شده در سایر شركت‏ها حسب مورد به قیمت معامله شده در بورس یا ارزیابى آن به روش ارزیابى انجام شده در شركت سرمایه‏گذار، مطابق این آیین‏نامه، اضافه یا از آن كسر می‏شود. در مواردى كه سود این قبیل سرمایه‏گذاریها در حسابها عمل شده باشد، سود منظور شده میباید از سود خالص قبل از مالیات كسر شود.

(پ) قیمت پایه سهام سایر شركت‏ها با توجه به شرایط خاص هریك از آنها حسب مورد با پیشنهاد شركت مادر تخصصى، تأیید هیأت عالى واگذارى و اعمال یكى از شیوه‏هاى ذیل توسط شركت مادر تخصصى مربوط تعیین میگردد:
(1) ارزش روز خالص دارایی‏هاى شركت (قیمت روز دارایی‏ها پس از كسر كلیه بدهی‏ها).
(2) تنزیل خالص جریان وجوه نقد شركت در ده سال آینده با اعمال نرخ مذكور در بند (الف) ماده (4) این آیین‏نامه.
(3) ارزش اسمى سهام.
(4) ارزش ویژه دفترى (به شرط مثبت بودن).
(5) ارزش اسمى سهام حداكثر ده سال قبل از سال واگذارى با اعمال شاخص تورم عمده‏فروشى.

تبصره 3: سهام مدیریتى، آن تعداد سهامى است كه دارنده آن بتواند حداقل یك عضو در تركیب هیأت مدیره تعیین نماید.
تبصره 4: سهام كنترلى، آن تعداد سهامى است كه دارنده آن امكان اتخاذ تصمیم در مجمع عمومى عادى را داشته باشد.
ماده 6 چنانچه پس از درج آگهى فروش بر مبناى قیمت تعیین شده، موضوع بند (پ) ماده (4) این آیین‏نامه، سهام عرضه شده فروش نرود، به پیشنهاد مشترك شركت مادر تخصصى ذیربط و سازمان خصوصیسازى و با تصویب هیأت عالى واگذارى، فروش سهام به بهایى كمتر از قیمت پایه مجاز است.

ماده 8 پرداخت قیمت توسط خریداران با رعایت ترتیبات زیر صورت می‌گیرد:
(الف) چنانچه سهام در سازمان بورس اوراق بهادار عرضه و فروخته شود، پرداخت قیمت با توجه به ضوابط مورد عمل در سازمان مذكور خواهد بود.
(ب) چنانچه سهام به روش مزایده عرضه و به صورت نقدى فروخته شود، پرداخت قیمت براساس آییننامه معاملاتى سازمان خصوصیسازى و با رعایت مفاد این آییننامه خواهد بود.
(پ) چنانچه واگذارى سهام به صورت اقساط صورت پذیرد، پرداخت قیمت براساس آیین‏نامه “بند (ه) ماده (14) قانون برنامه سوم توسعه” موضوع برقرارى نظام اقساطى فروش سهام خواهد بود.

برای دریافت اینجا کلیک کنید