پروژه دانشجویی مقاله نقش سرمایه گذاری خارجی در اقتصاد مناطق آزاد با pdf

توضیحات

  دانشجویی مقاله نقش سرمایه گذاری خارجی در اقتصاد مناطق آزاد با pdf دارای 17 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد دانشجویی مقاله نقش سرمایه گذاری خارجی در اقتصاد مناطق آزاد با pdf  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی دانشجویی مقاله نقش سرمایه گذاری خارجی در اقتصاد مناطق آزاد با pdf،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن دانشجویی مقاله نقش سرمایه گذاری خارجی در اقتصاد مناطق آزاد با pdf :

نقش سرمایه گذاری خارجی در اقتصاد مناطق آزاد

سرمایه گذاری خارجی یكی از بهترین ابزارهای تامین مالی برای كشورهایی است كه به دلیل پایین بودن درآمد سرانه و حجم پایین پس انداز، توانایی لازم برای تامین سرمایه مورد نیاز برای اهداف توسعه ای خود را در اختیار ندارند.علاوه بر این میزان جذب سرمایه گذاری خارجی یكی از مهمترین شاخص های توسعه از دیدگاه بین المللی به شمار می رود. برای

كسب توفیق در جذب سرمایه های خارجی، ایجاد ثبات سیاسی و امنیت اقتصادی ،تسهیلات حمل و نقل و ; ودر كل ایجاد زیرساختهای موردنیاز اقتصادی و اجتماعی ضروری می باشد.كه توسعه این زیر ساختها همراه با جذب سرمایه های خارجی بیش از پیش می تواند اقتصاد مناطق آزاد را شكوفا نموده و موجبات توسعه اقتصادی این مناطق را فراهم آورد.به همین جهت در این مقاله به بررسی نقش سرمایه گذاری خارجی در اقتصاد مناطق آزاد پرداخته می شود.

كلمات كلیدی: سرمایه گذاری مستقیم خارجی – مناطق آزاد- توسعه اقتصادی

مقدمه:
در عصر جدید كه دنیا روز به روز به سمت تحقق دهكده جهانی پیش می رود و ارتباط بین كشورها با گسترش روابط اجتماعی سیاسی و اقتصادی روز به روز بیشتر می شود، در آینده نه چندان دور شاهد جهان بدون مرز خواهیم بود. به این مفهوم كه با گسترش ارتباطات جهانی و ظهور پدیده جهانی شدن ، در عمل مرزهای جغرافیایی بین كشورها از بین رفته وجهان بصورت یك دهكده درآمده است.یكی از شاخص ها و نمادهای جهانی شدن سرمایه گذاری خارجی می باشد كه در سالهای اخیر با رشد میزان تولیدات ناخالص كشورهای جهان، در اكثر كشورهای توسعه یافته و در حال توسعه، در حال افزایش می باشد. مناطق آزاد تجاری نقش اساسی را در جذب سرمایه گذاری خارجی ایفا می نمایند بطوریكه در هر منطقه آزاد تجاری دو

وظیفه اساسی و هدف عمده دنبال می شود كه اولی مربوط به مدیریت و استفاده بهینه از منابع انسانی بوده و دومین ومهمترین وظیفه مناطق آزاد ،جذب سرمایه گذاری خارجی می باشد. با توجه به تلاش مستمر كشورهای جهان برای جذب سرمایه گذاری خارجی، می توانیم بگوییم كه سرمایه گذاری خارجی، سهمی از بازار بازار جهانی را در اختیار كشورها قرار می دهد كه می توانند از طریق آن هم به جذب منابع لازم برای توسعه اقتصادی خود دست یابند و هم به بازارهای مطمئن برای ارایه محصولات تولیدی و صادرات دسترسی پیدا می كنند. در حقیقت می توان گفت سرمایه گذاری خارجی راهی برای تسریع حركت اقتصاد به سوی توسعه و ایجاد اشتغال است و می تواند به عنوان اهرمی برای شتاب بخشیدن به فرآیند توسعه و رشد اقتصادی بكار رود.

مناطق آزاد تجاری:
تعاریف گوناگونی از مناطق آزاد ارائه شده است. واژه های فراوان (حداقل 21 واژه در زبان انگلیسی) برای بیان این مقصود بكار می رود كه امروزه واژه مناطق پردازش صادرات بیشتر از سایر واژه ها به كار برده می شود. منطقه پردازش صادرات را می توان بدینصورت تعریف كرد:

منطقه صنعتی طراحی شده ای كه از نظر نظام تجاری و گمركی یك كشور قلمرو جداگانه ای برای تجارت آزاد محسوب می شود.
در تعریف ارائه شده از سوی بانك جهانی آمده است: منطقه پردازش صادرات ، شكل نسبتاً جدیدی از واژه منطقه تجار ت آزاد است منطقه تجارت آزاد قلمرو معینی است كه همواره در داخل یا در مجاورت یك بندر واقع گردیده و در آن تجارت آزاد با سایر نقاط جهان مجاز شناخته شده است . كالاها ر ا می توان بدون پرداخت حقوق و عوارض گمركی از این منطقه خارج یا به آن وارد كردتا بسته بندی مجدد شود .( رفعتی،1368،ص2)

سرمایه گذاری خارجی:
سرمایه گذاری خارجی به تحصیل دارایی شرکتها، موسسات وافرادکشورهای خارجی تعبیر می شود. سرمایه گذاری خارجی به دو صورت قابل تفکیك است:
الف: سرمایه گذاری خارجی درسبدمالی: FPI=foreign portfolio investment
سرمایه گذاری غیر مستقیم که معمولا از طریق خرید سهام واوراق قرضه در بورس، توسط سرمایه گذاران خارجی صورت می گیرد. سرمایه گذاری در سبد مالی(غیر مستقیم) تمام سرمایه گذاریهای یك شخصیت حقیقی یا حقوقی مقیم دریك كشور در اوراق بهادار یك بنگاه مقیم در كشور دیگر را در بر می گیرد. هدف از این نوع سرمایه گذاری تحصیل حداكثر سود از طریق تخصیص بهینه سرمایه در یك پرتفوی بین المللی است. سرمایه گذار در جهت نیل به این هدف با خرید اوراق قرضه و سهام شركتها در معاملات بورس و حتی سپرده گذاری بلند مدت در بانكهای دیگر كشورها، اقدام به تخصیص بهینه ثروتش می كند تا بدین ترتیب، ریسك سرمایه گذاری ثروتش را كاهش دهد و درآمد زیادتری بدست آورد. در این نوع از سرمایه گذاری خارجی، بر خلاف سرمایه گذاری مستقیم خارجی، سرمایه گذار در اداره واحد تولیدی نقش مستقیم نداشته و مسئولیت مالی نیز متوجه وی نیست.
ب: سرمایه گذاری مستقیم خارجی: FDI=foreign direct investment
سرمایه گذاری مستقیم که کشور یا سرمایه گذار خارجی مستقیما و یا با مشارکت سرمایه گذاران داخلی مبادرت به سرمایه گذاری می کند.

تعاریف متعددی از سرمایه گذاری مستقیم خارجی ارائه شده است .سرمایه گذاری مستقیم خارجی، آن دسته از سرمایه گذاری هایی است كه كشورسرمایه گذار به طور مستقیم در دارایی ها و منابع كشور سرمایه پذیر انجام می دهد . در این نوع سرمایه گذاری ، سرمایه گذار خارجی با حضور فیزیكی در محل سرمایه گذاری و قبول مسئولیت های مالی، بطور مستقیم كنترل و اداره واحد را دركشور میزبان در دست دارد. ( مجتهدی،1373)

از نظر آنكتاد ، سرمایه گذاری مستقیم خارجی عبارتست از سرمایه گذاری كه متضمن روابط اقتصادیبلندمدت بوده و نشان دهنده منافع پایدار و كنترل واحد اقتصادی مقیم یك كشور )شركت مادر (بر واحد اقتصادی مقیم كشور دیگر )شعبه فرعی بنگاه مادر( است. سرمایه گذاری مستقیم خارجی از دیدگاه صندوق بین المللی پول ، سرمایه گذاری است كه به هدف كسب منافع پایدار در كشوری به جز موطن فرد سرمایه گذار انجام می شود و هدف سرمایه گذاراز این سرمایه گذاری، آن است كه در مدیریت بنگاه مربوط نقش مؤثر داشته باشد.(بهكیش، 1384)

تجربه كشورها نشان می دهد كه سرمایه گذاری مستقیم و غیر مستقیم می تواندتاثیر شگرفی را بر متغییرهای كلان اقتصادی از جمله كاهش نرخ بهره، كاهش نرخ ارز، افزایش رشد اقتصادی، افزایش درآمد مالیاتی دولت، كاهش بدهی دولت، بهبود توزیع درآمد، انتقال تكنولوژی، افزایش اشتغال، توسعه صادرات، كاهش واردات و بالاخره تاثیر مثبت در تراز پرداختها دارد به همین دلیل كشورها رقابت شدیدی در جهت جذب سرمایه های خارجی با یكدیگر دارند. در ایران هم اقدامات زیادی در جهت جذب سرمایه های خارجی مخصوصا از طریق ایجاد مناطق آزاد تجاری صورت گرفت ونتایج خوبی هم به دنبال داشته است.كه میزان جذب سرمایه خارجی ایران در جدول زیر نشان داده شده است:

جدول(1): آمار سرمایه گذاری های خارجی در ایران
سال پروژه های مصوب هیات سرمایه گذاری حجم سرمایه گذاری خارجی وارده پروژه های خارج از مصوبات هیات مجموع سرمایه خارجی وارده
حجم سرمایه مصوب حجم سرمایه وارده
تجمعی تا سال 1372 20320 2293844 – 2293844
1373 187653 284 – 284
1374 122738 8753 – 8753
1375 67004 20480 -= 20480

1376 174839 43002 – 43002
1377 5840 37586 – 37586
1378 1049296 15611 – 15611

1379 438669 29152 286623 315775
1380 67991 58478 1326553 1385031
1381 612956 110737 3400292 3511029
1382 1357626 397070 2329083 2726153

1383 2702738 307914 2516469 2824383
1384 4239194 932288 2107306 3039594
1385 10243461 551485 1237703 1789187
1386 12091253 828702 775217 1603919

1387 821671 610211 1122703 1732914
1388 7323315 871760 1875034 2746794
جمع كل 41526573 7117356 16976983 24094339
منبع: سازمان سرمایه گذاری و كمكهای فنی و اقتصادی ایران
با بررسی روند سرمایه گذاری مستقیم خارجی در ایران می توان گفت از سال 1380 به بعد شاهد افزایش چشمگیر در سرمایه گذاری خارجی در ایران هستیم . كشورهای در حال توسعه نیز طی دو دهه گذشته با تغییرات چشمگیری كه در برنامه های اقتصادی خود ایجاد كرده اند،توانستند موقعیت خود را در جهان بهبود بخشند .
نقش سرمایه گذاری خارجی در توسعه اقتصادی مناطق آزاد:

سرمایه گذاری خارجی در توسعه اقتصادی مناطق آزاد تاثیر بسزایی دارد كه در ادامه به چندی از آنها اشاره می شود:
1- سرمایه گذاری خارجی ابزاری برای بهبود اشتغال و سرمایه انسانی در مناطق آزاد:

سرمایه گذاریهای خارجی دارای اثرات متعددی براشتغال وتوسعه نیروی انسانی است. مطالعات نشان می دهد که اگر در یك کشور در حال رشد، بیکاری عمدتا علت ساختاری داشته باشد و هیچ منبع سرمایه‌گذاری نیز موجود نباشد، در این صورت سرمایه گذاریهای خارجی موجب افزایش اشتغال خواهد شد. البته چنانچه سرمایه گذاری خارجی جانشین سرمایه گذاری داخلی باشد،اثر اشتغال آن ناچیز و حتی منفی خواهد بود.شواهد تجربی نشان داده اند، شرکتهای فراملی بیش از

شرکتهای محلی به تکنولوژی‌های سرمایه بر گرایش دارند.از طرف دیگر، شرکتهای فراملی به واسطه پیوندهایی که با صنایع بالا دست یا پایین دست دارند و از طریق اثرات مثبت یا منفی که بر میزان استخدام رقیب می گذارند، می‌توانند بطور غیر مستقیم برامراشتغال تاثیر داشته باشد .اما در مناطق آزاد تجاری كه جریان سرمایه گذاری مستقیم خارجی به آنهاانجام می شود، نیز اثر سرمایه گذاری مستقیم خارجی بر اشتغال نیروی كار غیرماهر منفی و بر اشتغال نیروی كار ماهر مثبت است عمده دلایل آن وجود شكاف مهارت در این مناطق با كشور خارجی است، به هرحال افزایش تقاضا برای كارگران ماهردر اثر ورود جریان سرمایه گذاری مستقیم خارجی به دو دلیل است؛ نخست اینكه شركت های چندملیتی كه واردمناطق آزاد می شوند معمولاً دارای تكنولوژی برتری نسبت به شركت های داخلی موجود دراین مناطق هستند و به همین دلیل تقاضای آنها برای نیروی كار ماهر بیشتر است و عامل دوم اثر سرریز است.به عنوان مثال در انگلستان دردوره 1992- 1983 با رشد جریان

ورود سرمایه گذاری مستقیم خارجی، نسبت نیروی كار ماهر به غیرماهر در این دوره 10 درصد افزایش یافته است و این كاهش نشان می دهد كه ورود سرمایه گذاری مستقیم خارجی، سبب انتقال تقاضا برای نیروی كار ماهر می شود؛ دلیل عمده این امر در آن است كه شركت های چندملیتی كه وارد كشور میزبان می شوند دارای سطح بالای بهره وری نیروی كار هستند . لذا تقاضای آنها برای نیروی كار با كیفیت بالا بیشتر است.(تیلور،2002). میزان و نحوه تاثیر سرمایه گذاری خارجی در تقاضای نیروی كار ماهر و غیرماهر بصورت زیر بدست می آید ابتدا تابع هزینه یك تولیدكننده در كشور خودش (مبد ا) به این صورت است( والتر، 2004):

g =W s . +Wu ( + P)
كه Wsو Wuبه ترتیب دستمزد نیروی كار ماهرو غیر ماهر در كشور مبدأ است دستمزد نیروی كار غیرماهر در كشور مقصد با Wm نشان داده شده است بطوریكه وعوامل نیروی كار موردنیاز هستندو هزینه ثابت با WuP برابر است كه البته مجموع هزینه های ثابت برای شركت چندملیتی به شرح ذیل است: f =W s +W m PM WuP

كه Ws، هزینه های بالاسری است كه شامل نظارت و آموزش كارگران در كشور خارجی (میزبان) است؛ یعنی اینكه همواره باید گروهی وجود داشته باشد تا پروژه نظارت و آموزش های لازم را به كارگران در كشور مبدأ ارائه دهند . هزینه این فرآیند كه یك هزینه ثابت است عبارت است از Wsو برای این منظور نیروی كار ماهر نیاز است كه فرض می كنیم مقدار آنها همان است. با استفاده از لم شفارد تابع تقاضا برای نیروی كار ماهر و غیرماهر در كشور مبدأ و همچنین تابع تقاضا برای نیروی كار غیرماهردركشورمقصد استخراج شده است كه به ترتیب به صورت زیر است:
تابع تقاضا برای نیروی كار ماهر در كشور مبدأ: Ls = n + y + m

تابع تقاضا برای نیروی كار غیرماهر در كشور مبدأ : Lu = n + h(P + yh )

تابع تقاضا برای نیروی كار غیرماهر در كشور مقصد: Lf = m( PM + y m )
كه n تعداد كل بنگاهها در كشور مبدأ، y تولید ناخالص ملی، m تعداد شركتهایچند ملیتی مربوط به كشور مبدأ، h تعداد شركت های ملی مربوط به كشور مبدأ، yh میزان تولید شركت های ملی در كشور مبدأ و ym میزان تولید شركتهای چند ملیتی در كشور مقصد است. همانطوری كه ملاحظه می شود تعداد شركتهای چند ملیتی m)) و میزان تولید شركتهای چندملیتی ym)) بر تقاضای نیروی كار در كشور مبدأ تاثیر مثبت دارند.
2- سرمایه گذاری خارجی وافزایش نقدینگی بازارهای سرمایه مناطق آزاد:

سرمایه گذاری خارجی نقدینگی بازارهای سرمایه محلی را افزایش می دهد و همچنین می تواند به بهبود کارایی بازار کمك كند. سرمایه گذاری خارجی به دو صورت مستقیم وغیر مستقیم به افزایش نقدینگی بازار كمك می كند. با حضور سرمایه گذاران خارجی، پول اضافی وارد بازار سرمایه می‌شود و در نتیجه حجم معاملات و قدرت نقد شوندگی بازار افزایش می یابد.از سوی دیگر، با حضور فعال و مستمر سرمایه گذاران خارجی، جذابیت بازار سرمایه بیشتر می شود ودر نتیجه انگیزه و

تمایل سرمایه گذاران داخلی برای سرمایه گذاری در بازار سرمایه افزایش می یابد و بدین گونه، این پدیده بصورت غیر مستقیم نیز به افزایش نقدینگی بازار منجر می‌شود. همچنین سرمایه گذاران خارجی با تقاضای اطلاعات شفاف، به موقع و با كیفیت، به افزایش كارآیی بازار نیز كمك می‌كنند. در بازار كارآ قیمت اوراق بهادار به ارزش ذاتی خود نزدیك تر می شود و قیمت تعیین شده در بازار، شاخص مناسبی برای ارزش واقعی اوراق بهادار است.از دیگر منافع سرمایه گذاری خارجی، بهبود زیر ساختهای بازار است . آنها از طریق تقاضا برای استانداردهای حسابداری با کیفیت، قوانین و مقررات مناسب و نیروهای واجد شرایط و قابل اعتماد،به بهبود زیر ساختهای بازار كمك می كنند. آنها همچنین با تقاضای ابزارهاوخدمات مالی متنوعتر، به افزایش عمق بازار نیز کمك می كنند .

3- سرمایه گذاری خارجی عامل پیوند اقتصاد مناطق آزاد با اقتصاد جهانی:
یکی از اثرات مهم شرکتهای فراملی بر مناطق آزاد، ایجاد پیوندوارتباط بین این مناطق واقتصاد بین المللی است.این روابط دراكثرموارد و درمجموع نتایج مثبتی در بر دارند واز طریق سرمایه گذاری خارجی، تجارت وانتقال تکنولوژی برقرار می‌شوند. عملیات شرکتهای فراملی همچنین می توانددرافزایش کارایی وکاهش هزینه تولیدموثرباشدوازاین طریق موقعیت رقابتی اقتصاد مناطق آزاد رادر بازارهای بین المللی ارتقا بخشد، ودرنهایت به نفع تولید كنندگان و مصرف کنندگان در مناطق آزاد باشد .

4- سرمایه گذاری خارجی ابزاری برای دستیابی مناطق آزاد به بازارهای صادراتی:
باوجود مشکلات حال وآینده بازارهای صادراتی، نیاز کشورهای در حال رشد به توسعه صادراتشان همچنان پا بر جاست . یکی از وسایل رسیدن به این هدف استفاده از سرمایه گذاریهای خارجی است.شرکتهای فراملی می توانند تکنولوژی لازم جهت تولید محصولاتی با کیفیت صادراتی وتضمین عواملی چون تحویل بموقع و کیفیت مطلوب و قابل اعتماد که لازمه بازاریابی صادراتی هستندوبالاخره اطلاعات مربوط به بازارهای صادراتی و دسترسی به آنها را با خود به مناطق آزاد

بیاورند.سرمایه گذاری خارجی و ایجاد شرایط مطلوب برای جذب آن، از اهرم های مهم توسعه صادرات است. به عبارت دیگر، اجرای رویكرد توسعه صادرات در عمل، نیازمند مشاركت سرمایه گذاری مستقیم خارجی از طرف شركت های چندملیتی، در زمینه انتقال دانش فنی، مهارت های مدیریت و بازاریابی می باشد. جذب سرمایه خارجی برای اغلب رهروان توسعه صادرات، موفقیت محسوب می شود. بنابراین در مجموع، راهبرد جایگزینی واردات )راهبرد درون گرایی( برای جذب و هدایت سرمایه گذاری خارجی مستعد به نظر نمی رسد، در صورتی كه راهبرد توسعه صادرات )راهبرد برون گرایی )، شرایط و فضای مناسب را برای جذب و تشویق سرمایه گذاری خارجی را دارد.(اخوی، 1373).

برخی از كشورهای در حال توسعه به گونه ای موفقیت آمیز از سرمایه گذاری مستقیم بنگاه های خارجی به سود راهبرد رشد مبتنی بر صادرات بهره بردند. در نتیجه كشورهای بیشتری در جهان تشخیص دادند كه فواید خالص سرمایه گذاری مستقیم خارجی برای كشور میزبان، بیشتر تابعی از سیاست های دولت وظرفیت جذب این نوع سرمایه گذاری در كشور بوده تا متأثر از استراتژی شركت های سرمایه گذار خارجی باشد . از این رو، سیاست گذاران در كشورهای در حال توسعه به این حقیقت پی بردند كه با در پیش گرفتن سیاست های معقول و مناسب تجاری، سرمایه گذاری مستقیم خارجی می تواند ابزار مفیدی برای رشد صادرات باشد.(سباستین،1993 )

برای دریافت اینجا کلیک کنید