دستگاه تراش و دستگاه فرز و CNC فایل ورد (word)

فهرست  مطالب                                                              
1-مقدمه شامل تاریخچه مختصر ا زشركت ایران خودرو    ………………..…3 
2-فعالیتهای انجام شده درطول دوره كارآموزی  ……..………..…………..4
3-معرفی ماشینهای ابزار 1- دستگاه تراش …………  ………………...…5
4-قسمتهای مهم دستگاه تراش …………………….…… .……………5
5-توضیح كاربرد قسمتهای مهم دستگاه تراش…………………………  …5
6-متعلقات دستگاه تراش   … ………………….……………………8
7-توضیح كاربرد متعلقات دستگاه تراش ………….… ………………….8
8-عملیات اصلی تراشكاری …………………………………………10
9-انواع رنده ها ……………….………………...………………10
10-دستگاه فرز …… ………………..…….………...……………11
11-عملیات اصلی فرزكاری ……. …….……….……………………11
12- قسمتهای مهم دستگاه فرز………....…………………………….12
13- متعلقات دستگاه فرز……..………………………………….…12
14- انواع تیغ فرزها  ………….….….………………….………. .13
15 -ماشینهایCNC …… ………   …………………………….14
16-معایب و مزایای ماشینهای…CNC.. …………………...………….15
17-منابع مورد استفاده………………………..……………………..20

1- مقدمه
تاریخچه مختصر از شركت ایران خودرو :
شركت ایران خودرو (سهامی عام ) تحت پوشش سازمان گسترش ونوسازی صنایع ایران می باشد. تاریخ تاسیس شركت درمرداد ماه 1341 با شماره ثبت 7352 وبا نام شركت سهامی كارخانجات ایران ناسیونال می باشد.
اولین محصولات تولیدی شركت را اتوبوسهای مدل 321و 319 ومینی بوس تحت لیسانس دایملر بنز تشكیل می داد سپس درتاریخ 20/6/1345 اجازه تاسیس كارخانجات انواع خودروسواری 4 سیلندر از طرف شركت تالبوت به این شركت اعطاء شد. واز اواخر سال 1345 تولید خودروسواری پیكان  1600 دراین شركت شروع شد. درسال 1350 مطالعه برای ساخت موتور پیكان وبالابردن تیراژ تولید دراین شركت شروع شد كه نتیجه آن به احداث كارخانه ریخته گری شركت ایران خودرو كه در آن انواع قطعات چدنی موتور از قبیل سیلندر ، سرسیلندر ،اگزوزدود فلایویل ،كپه یاتاقان سیلندر وچرخ دنده میل سوپاپ و… تولید می شود ،منجر شد ،لازم به توضیح است كه ریخته گری شركت باتوجه به اطلاعاتی كه اینجانب از همكاران شاغل دراین كارخانه بدست آورده ام هم اكنون قطعات جدید دیگری مانند كاسه چرخ –دیسك ترمز - منیفلد هوا و توپی چرخ پیكان را نیز شروع كرده است  كه قسمتی از این قطعات كه از كیفیت بالائی هم برخودار است به كشورهای اروپائی مانند فرانسه و آلمان صادر می شود.كارخانه موتورسازی شركت ایران خودرو نیز درسال 1350 باهدف ساخت بدنه موتور پیكان وهم چنین مونتاژ موتور تاسیس گردید این كارخانه شامل دوبخش ماشین شاپ ومونتاژ موتور می باشد. درقسمت ماشین شاپ قطعات سیلندر ،سرسیلندر كپه  یاتاقان –فلاویل ، منیفلد دود درخطوط جداگانه ماشین كاری شده وسپس به قسمت مونتاژ موتور منتقل می گردند .
وضعیت فعلی كارخانه به شرح زیر است :
محصولات تولیدی شركت به ترتیب عبارتند از :
1-    خودرو سواری پیكان با موتور انژكتوری وكاربراتور
2-    خودروسواری پژو405Gli, 405  Glx 
3-    خودروسواری پژو RD
4-    خودروسواری سمند
5-    خودرو سواری پارس
6-    خودرو سواری پژو 206
7-    خودرو وانت پیكان 1600
2- معرفی سالن تراشكاری موتورسازی :
تراشكاری قسمت جنوبی سالن موتورسازی :
این سالن كه درمحوطه ای به مساحت تقریباً 800 متر مربع قراردارد درضلع جنوبی سالن موتور سازی واقع شده است. تجهیزاتی كه دراین قسمت موجود است به شرح زیر است :
1-    دستگاه تراش تبریز 8 دستگاه
2-    دستگاه تراش انگلیسی 2 عدد
3-    دستگاه سنگ محور 3 عدد
4-    دستگاه سنگ كف ساب 2عدد
5-    دستگاه اسپارك 2عدد
6-    دستگاه فرز دیجیتال تبریز 2عدد
7-    دستگاه فرز معمولی تبریز 2عدد
8-    دریل رادیال 3عدد
9-    صفحه تراش 2عدد
10-    دستگاه جیكس  بور 2عدد
3-فعالیتهای انجام شده د رطول دوره كارآموزی: اینجانب با توجه به آشنایی قبلی كه بادستگاه تراش ،فرزودریل دردانشگاه داشتم  ،درطول دوره كارآموزی نیز با دستگاههای فوق كار كردم

4-معرفی‌ماشینهای‌ابزار‌ازنظر‌نوع‌كاربرد‌وتوضیح‌عملكرد‌قسمتهای‌مختلف آنها :
4-1دستگاه تراش :
برای تراش قطعاتی با مقطع دایره به فرم واندازه های مختلف ازدستگاه تراش استفاده می شود .این دستگاه ازنظر نوع وظرفیت درنمونه های كوچك وبزرگ تولید شده است اما از نظر ساختمان ونوع كار به سه دسته تقسیم می شوند :
-    دستگاه تراش ومرغك دار : این دستگاه درتمام كارخانه ها وكارگاها  وحتی مراكز آموزشی نمونه هایی از آن وجوددارد (دستگاه تراش معمولی )
-    دستگاه تراش پیشانی تراش: از این دستگاه ،برای تراش قطعاتی با قطر بسیار بالا استفاده می شود .
-    دستگاه‌تراش عمودی : برای تراش قطعات‌بسیار‌بزرگ‌.قطور وسنگینی‌كه‌نمی توان روی سه نظام دستگاههای فوق الذكر سوار كرد از این دستگاه استفاده می شود. محور كارو محور دستگاه به صورت عمودی می باشد دراین  نوع دستگاهها هدایت ابزار روی قطعه كار به مهارت خاصی نیازمند است .
(4-1-1)قسمتهای مهم دستگاه تراش
باتوجه به شكل زیر قسمتهای مهم یك دستگاه تراش را می توان چنین معرفی كرد
1-    جعبه دنده اصلی                                                                          
2-    جعبه دنده پیشروی
3-    سوپرت
4-    دستگاه حامل سوپرت
5-    دستگاه مرغك 
6-    بستر ماشین
7-    سینی ماشین


(4-2-1) توضیح كاربرد وقستمهای مهم دستگاه تراش :
-    جعبه دنده اصلی : شامل تعدادی چرخ دنده ،با قطرهای مختلف می باشد كه حركت اصلی خودرا از الكتروموتور  می گیرندبا تنظیم سرعت دلخواه توسط اهرم های تعبیه شده روی همین قسمت‌،می‌توان‌محور اصلی (اسپیندل ) را باسرعت های متفاوت چرخاند. این چرخ دنده ها برای تنظیم سرعت وعده دوران مناسب جهت تراش قطعات با قطرها وجنس های مختلف تعبیه شده اند.
همانگونه كه گفته شد با تغییر اهرم ها می توان سرعت دلخواه ومورد نیاز را بدست آورد این سرعت به عوامل زیر بستگی دارد :
1-    جنس رنده
2-    جنس قطعه كار
3-    نوع تراش ( خشن كاری یا پرداخت )
4-    مقدار عمق براده برداری
5-    وضعیت وعمر ماشین
6-    چگونگی خنك كاری
-جعبه دنده پیشروی :
منظور از پیشروی ،حركت سوپرت به صورت اتوماتیك به سمت  یا دستی محوردستگاه می باشد.جعبه دنده پیشروی قسمتی از دستگاه تراش است كه به كمك آن می توان سوپرت را به طور اتوماتیك به طرف محور دستگاه هدایت كرده. تغییر سرعت پیشروی مهمترین كار این جعبه دنده می باشد. معمولاً سرعت پیشروی با توجه به نوع تراش و فرم لبه برنده ابزار تغییر پیدامی كند كه این تغییر سرعت پیشروی با توجه به نوع تراش وفرم لبه برنده ابزار تغییر پیدا می كند كه این تغییر سرعت نیز با توجه به جدول پیشروی كه روی همین جعبه دنده نصب شده كم یا زیاد می شود .
-دستگاه حامل سوپرت :دستگاه حامل سوپرت قسمتی از دستگاه تراش است كه سوپرت ورنده گیر روی آن بسته می شوند ودرجهت طولی یعنی از طرف مرغك به سمت محور یابالعكس حركت می كند، حركت این قسمت بوسیله چرخ دستی ای كه تعبیه  شده صورت می گیرد . این چرخ دستی به چرخ دنده ای كه روی یك شانه حركت می كند متصل شده وحركت دورانی را به حركت خطی تبدیل می نماید. درحالت های خاص از اهرمی كه به منظور حركت اتومات پیش بینی شده است ودر نزدیكی این چرخ دستی قرار دارد می توان كمك گرفت .
-سوپرت
درواقع پركارترین قسمت یك دستگاه تراش ،سوپرت آن می باشد كه روی دستگاه حامل سوپرت قرار گرفته است. این قسمت روی راهنماهایی كه به همین منظور تعبیه شده سوار وحركت می كند. به طوركلی سوپرت را براساس شكل زیر می توان به اجزاء اصلی ومهم زیر تقسیم نمود:

1-    سوپرت اصلی 2- سوپرت عرضی 3- سوپرت بالایی
-دستگاه مرغك  
دستگاه مرغك  روی راهنماهای بستر دستگاه تراش سوار شده ودرطول آن تا نزدیكی محور اصلی (سه نظام ) جلو می آید مرغك  به كمك لقمه هایی  كه در زیر آن بسته شده روی ریل ها (راهنماها ) نگه داری می شود، درغیر این صورت بافشارهای جنبی كه به آن وارد می شود امكان سقوط ازروی دستگاه زیاد می باشد. لقمه ها به دوگونه مرغك  راثابت می كنند: یاتوسط اهرمی كه معمولاً در پهلوی سمت راست آن قرارگرفته ویا به كمك پیچ هایی كه دركناره های آن تعبیه شده است. یعنی مرغك  را می توان در هر جای دستگاه كه لازم باشد بادست هل داده وبرای ثابت كردن آن درجای مورد نظر مهر ه ها یا اهرم را محكم كرد.

-بستر ماشین
پایه ها ، راهنماها (ریل ها ) وقسمت هائی كه وظیفه حمل وهدایت جعبه دنده پیشروی ،مرغك  ،دستگاه حامل سوپرت و …رادارند بستر ماشین می گویند. این قسمت میله هایی رانیز كه درطول دستگاه جاسازی شده اند نگهداری می كند.
سینی ماشین : سینی ،ورق های خم شده ایست  كه سراسر قسمت پائینی دستگاه را می پوشاند. درهنگام تراشكاری براده ها یا قطعات كوچكی كه درهنگام تراش به طور مداوم قطع می شوند روی آن می افتند، درضمن آب صابون مصرفی پس از آنكه روی قطعه كار ریخته شده، روی سینی می ریزد تا از كثیف شدن اطراف دستگاه جلوگیری شود .
 
(4-3-1) متعلقات دستگاه تراش
كار با دستگاههای تراش بدون بعضی از قطعات كمكی ومتعلقات مربوطه عملاً كار غیرممكنی  است این قطعات كمكی ومتعلقات مربوطه به طور فهرست وار عبارتنداز :
1-    نظام ها :شامل سه نظام ،چهار نظام ،صفحه نظام ،صفحه مرغك ،وسه نظام مته 
2-    مرغك 
3-    گیره قلبی
4-    لینت (كمربند) : كه به دونوع لینت ثابت ولینت متحرك تقسیم می شوند
5-    درن
6-    رنده‌گیر:عبارتنداز رنده گیر گردان ،رنده گیر روبنده ای ،رنده گیر یكطرفه ،رنده گیر چهار طرفه
(4-4-1) توضیح كاربرد متعلقات دستگاه تراش
نظام ها :وسایلی هستند كه می توان قطعات را بطور محكم درداخل آنها بست و عمل تراشكاری را انجام داد بدون استفاده از نظام ،تراشكاری غیر ممكن است
سه نظام : برای بستن قطعاتی با مقطع دایره یاشش پهلو به كار می رود.
چهار نظام : چهار نظام ،نظامی است كه به جای سه فك  دارای چهار فك می باشد. برای بستن قطعات مدور ، مربعی ، هشت گوشه ،مستطیلی وكلیه قطعاتی كه دارای چهار لبه صاف وقرینه باشد به كار می رود.
صفحه نظام :برای بستن بعضی از قطعات بزرگ ونامنظم كه نمی توان آنها رابوسیله سه نظام یا چهار نظام محكم كرد مورد  استفاده قرار می گیرد. روی صفحه نظام ها شیارهای T شكل شعاعی ،با فواصل مساوی‌به صورتی تعبیه شده‌كه‌توسط آنها می توان قطعه را بست یاگیره بندی  نمود .
صفحه مرغك  : هنگامی كه لازم باشد قطعه كار نسبت به محور خود كاملاً دور بوده وبدون لنگی بسته شود می توان از صفحه مرغك  استفاده نمود. دراین حالت صفحه مرغك  بجای سه نظام یاچهار نظام روی محور اصلی دستگاه بسته می شود كه درسوراخ مخروطی وسط آن مرغك  ثابتی قرار می گیرد. دراین حالت قطعه كار بین دومرغك  سوارمی شود.  برا ی جلوگیری كردن از حركت قطعه كارهنگام كار از گیره قلبی استفاده می شود.
سه نظام مته :معمولاً برای نگهداری مته وجهت عملیات سوراخكاری مورد استفاده قرار می گیرد. سه نظام مته داخل سوراخ مخروطی محور دستگاه مرغك قرار می گیرد و از مته های 2 تا 12 را می توان داخل آن محكم نمود.
مرغك : بدلیل اینكه قطعات بلند به هنگام براده برداری مرتعش می شوند وامكان خم شدنشان بسیار زیاد است ،باید مسیر آزاد قطعه كار را با ابزاری مهار كرد . این ابزار مرغك  می باشد كه درداخل دستگاه مرغك  قرار می گیرد مرغك از ارتعاش وخم شدن قطعه كار جلوگیری كرده وباعث بهتر شدن كیفیت سطح كار وهمچنین افزایش دوام رنده می گردد.
-گیره قلبی یانوك گیر : برای تراشیدن كار های بلند از روش مرغك  به مرغك  استفاده می شود دراین حالت نوك گیر درانتهای میله مورد نظر بسته می شود. دنباله نوك گیر درداخل یكی از شیارهای صفحه مرغك  قرار می گیرد ومیله موردنظر بین دومرغك  بسته می شود .گیره قلبی ها معمولاً دارای یك یا دو پیچ بود كه با محكم كردنشنان قطعه كاررادرجای خود نگه می دارند واز حركت قطعه كار درهنگام كار جلوگیری می كنند.
1-لینت :برای تراش قطعات بلند باقطر زیاد ، ازروش‌سه‌نظام ‌به‌مرغك‌ استفاده می شود وتقریباً مشكلی هم پیش نمی آید اما اگر قطر قطعه كم وطول آن زیاد باشد ،در
این حالت هنگام تراشكاری ابزار هر چه به وسط قطعه نزدیك شود ارتعاش آن را بیشتر نموده وباعث می شود كه از قطر قطعه كار كاسته شود. یعنی وسط قطعه كار قطری كمتر از طرفین خواهد داشت ،علاوه بر تغییر قطر  احتمال دو پهن شدن وناهمواری سطح قطعه كار نیز زیاد می باشد ،بنابراین برای جلوگیری از همه موارد گفته شده از لینت استفاده می شود .
درن :درن ابزار ساده ایست كه برای گرفتن قطعاتی كه ضخامت كمی داشته ودرضمن دارای سوراخی دروسط باشند به كار می رود مانند پولك ها یا فولی ها درواقع درن ،میله ایست به صورت مخروطی ،با شیب كم درطول زیاد.
رنده گیر : برای آنكه رنده ها درهنگام براده برداری بتوانند نیروهای حاصل از برش به راخوبی تحمل نمایند  آنها را بااستفاده از وسایل مناسبی‌به‌نام‌رنده گیر محكم می بندند .
 
(4-5-1) عملیات اصلی تراشكاری :
بطوركلی كارهایی كه می توان بادستگاه تراش انجام داد بسیار زیاد می باشد اما فهرست عملیاتهای اصلی كه می توان بادستگاه تراش انجام عبارتنداز :
1-پیشانی تراشی                           7- مخروط تراشی
2-مته مر غك زنی                            8-فرم تراشی 
3-روتراشی                                     9-داخل تراشی
4-شیار تراشی                                 10-پیچ تراشی
5-پله تراشی                                   11-برش
6-آج زنی
(4-6-1) انواع رنده ها
رنده ها رابرحسب نوع تراشی كه انجام می دهند ،یابرحسب جنس رنده ،نوع كار ویا براساس جهت لبه برنده آنها (موقعیت  و وضعیت قطعه ورنده ) نامگذاری می كنند.
لبه برنده : برای تراش قطعات‌گوناگون از لبه برنده رنده ها استفاده‌می شود .رنده هایی كه لبه برنده آنها درسمت چپ باشد راست تراش  ورنده هایی كه لبه برنده آنها درسمت راست باشد چپ تراش می نامند.
جنس رنده : برا ی تراش قطعات‌باجنس‌های‌مختلف نیاز به رنده های‌ مناسب می باشد بنابراین رنده ها رابراساس جنس به دسته های زیر تقسیم بندی می كنند:
الف )رنده های غیر آلیاژی ب) رنده های آلیاژی پ) رنده های سرامیكی
ت) رنده های كار بیدی  ث) رنده های سمنتیت كاربیدی
نوع كار :رنده ها را براساس نوع كاری كه انجام می دهند نیز طبقه بندی می كنند. رنده ها براساس نوع كار به انواع زیر تقسیم میشوند:
الف ) رنده برش (شیار تراش )
ب) رنده بغل تراش
پ) رنده های فرم تراش
ت) رنده پیچ تراش
ث) رنده های داخل تراش (2)دستگاه فرز
(1-2)عملیات اصلی فرزكاری
دستگاههای فرز یكی از پركارترین ودقیق ترین دستگاههای مورد استفاده دربراده برداری می باشد كه كارهای گوناگونی را می توان با این دستگاهها انجام داد .مهم ترین این عملیات به صورت فهرست وار عبارتنداز :
1- كف تراش           2- بغل تراش           3- شیار تراش
4- فرم تراش           5- چرخ دنده تراش
دستگاههای فرز ازنظر  ساختمان به دونوع فرزافقی وفرزعمودی تقسیم میشوند كه تقریباً مشخصات هردو یكسان است اما كاربرد این دونوع برای كارهای متفاوت كمی مختلف است .درهنگام كار با دستگاههای فرزحتماً باید توجه داشت كه پیش از شروع به كار لازم است تاكلیه قسمت های دستگاه مرتب وروغنكاری شده ،لوازم وابزارآلات كمكی ووسایل اندازه گیری كالیبره شود واز متعلقات درجای خود ،به طور دقیق نگهداری به عمل آید شكل های زیربه ترتیب دستگاههای فرز افقی وعمودی را
نشان مید هد ...

منابع مورد استفاده :
-1اطلاعات بدست آمده از همكاران محترم درقست تراشكاری معاونت نیرومحركه
-2اطلاعات داده شده توسط آقای مهندس تقی زاده در واحددرسی ماشینهای یونیورسال 3
-3شكل های استفاده شده :از كتاب ماشینهای ابزار نوشته آقای مهندس صادقی