توضیحات

توجه : به همراه فایل word این محصول فایل پاورپوینت (PowerPoint) و اسلاید های آن به صورت هدیه ارائه خواهد شد

 مقاله شاهنامه فردوسی دارای 100 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله شاهنامه فردوسی  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله شاهنامه فردوسی،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد


بخشی از متن مقاله شاهنامه فردوسی :

مقدمه:
صرف نظر از هر نوع ویراستاری و رفع اشكال در اثار نوشتاری یا هر اثر دیگر بنظر بیاید پس از اتمام آن دو طرز فكر درباره پدیده حامله موجود باشد كه كاملاً طبیعی است
دیدگاه اول دیدگاهی تحسن برانگیز و دیدگاه دوم برخلاف دیدگاه اول در پی نشان دادن عیوب آن اثر است كه در جمع بندی به این دو دیدگاه در كنار هم اصطلاحاً نقد گفته می‌شود
متأسفانه خیلی ها وقتی جهت از نقد و انتقاد می‌شود تصور می‌كنند كه باید تماماً از نداشتن اشكالات و عیوب چیزی سخن به میان آید

و بالعكس خیال می‌كنند هر گاه محسنات و خوبی ها و زیبائیهای یك اثر قابل بحث است دیگر انتقادی در كار نیست. حال آنكه نقد و یا انتقاد معنی اش صرفاً این نیست كه از چیزی ابزار گرفته شود و یا چیزی كه تعریف آنرا شنیده اند از انتقاد بدورات بلكه همانگونه كه اشاره شده نقد یعنی هم بررسی محسنات و هم تحقیق درباره اشكالات و ایرادات و اظهار آنهاست.
حال با توجه به جمع بندی دو دیدگاه فوق كه ما آنرا نقد اثر می‌نماییم و نیز عنایت به اینكه اثر مورد نظر ما یعنی كتاب نامور نامه درباره فردوسی و شاهنامه به قلم دكتر عبدالحسین زركوب از دو جهت یكی خلاصه نویسی و دیگر نقد نویسی مورد مفاهیم ابتدا از جنبه ای عیوب آنرا ظاهر ساخته و از جنبه دیگر محاسن كلام را آشكار می‌نمائیم و بدنبال آن خلاصه این اثر را تقدیم حضور خوانندگان محترم می‌كنیم.

نقدی بر نامورنامه
دكتر عبدالحسین زرین كوب منتقد و نویسنده موفق معاصر است كه در این كتاب با قلم مو شكاف و توانایی خود نه تنها شخصیت فردوسی را تحلیل و او را از خلال اثرش می‌شناساند بلكه درباره چند و چون شاهنامه به داوری می‌پردازد. یكی از انواع نثر معاصر نثر تحقیقی هنری است. دكتر زرین كوب در اثر خود به نام نامورنامه از این شیوه نثرنویسی بهره برده است. او با نگاهی تحلیلی زوایای داستان های شاهنامه را از جهات مختلف تبیین می‌كند.

نویسنده شباهت هایی را میان شاهنامه فردوسی و «انه ائید» یافته است. اما هیچ یك از دیگر داستان های حماسی را قابل مقایسه با شاهنامه نمی‌داند. شاهنامه داستان هایی حماسی است با زمینه قهرمانی، قومی‌و ملی كه حوادثی خارق العاده در آن جریان دارد. هدف نویسنده از كتاب نامورنامه آشناسازی مردم با شاهنامه و قهرمانان ملی شان است.

نویسنده هیچ گاه عواطف شخصی خود را مبنا قرار نداده به همین سبب در سرگذشت یا شرح قهرمانی های پهلوانان و شخصیتهای داستان هرگز دخالت و به نام و كام خود در باب آن‌ها داوری نكرده است. با داستان هایی شفاهی و مدون سر و كار دارد كه در آن ها شرح پهلوانی ها، عواطف و احساسات مختلف مردم یك روزگار و مظاهر میهن دوستی و فداكاری و جنگ با تباهی ها وسیاهی ها آمده است.

دكتر زرین كوب شاهنامه را حماسه ای می‌داند طبیعی و ملی كه عبارت است از نتایج افكار و قرایح و علایق و عواطف یك ملت كه در طی قرن ها تنها برای بیان وجوه عظمت و نبوغ آن قوم به وجود آمده است. این حماسه سرشار از یاد جنگ ها، پهلوانی‌ها، جان فشانی ها و در عین حال لبریز از آثار تمدن و مظاهر روح و فكر مردم یك كشور در قرن های معینی از ادوار حیاتی ایشان است كه معمولاً از آن‌ها به دوره های پهلوانی تعبیر می‌كنیم.

نویسنده منظومههای ایلیاد و اُدیسه هومر را نیز از این نوع حماسه ها می‌داند. و قهرمانان حماسه را با تمام دقتی كه از نظر عاطفی واحساسی در آن‌ها وجود دارد قهرمانانی ملی می‌داند. به نظر نویسنده شاهنامه كتابی است در خور حیثیت انسان یعنی مردمی‌را نشان می‌دهد كه در راه آزادگی و شرافت و فضیلت تلاش و مبارزه كرده و مردانگی‌ها نموده‌اند.

و اگر كامیاب شده یا شكست خورده‌اند حتی با مرگشان آرزوی دادگری و مروت و آزادمنشی را نیرو بخشیده اند. از این رو شناختن اثر بزرگ فردوسی و به روح و جوهر آن پی بردن برای مردم ایران وظیفه ای است خطیر و دل ‌پذیر. نویسنده شخصیت های مختلف شاهنامه را در كتاب خود به نام نام‌ورنامه بیان كرده است. از رستم پهلوان نام آور گرفته تا كاووس شاه كه مردی خیره سر و گستاخ و مغرور بود.

نقد ادبی شناخت ارزش های واقعی آثار ابداعی و آفرینش های ادبی و نیز بررسی قواعد و اصول یا علل و عواملی است كه باعث می‌شود اثری درجه‌ی قبول یابد و یا مورد رد و انكار قرار گیرد. نقد ادبی باید دور از شایبه‌ی اغراض باشد و قضاوت راستین و بینش و آگاهی مایه های اصلی آن را تشكیل دهد.

مضمون كتاب نامورنامه شناساندن قهرمانان و پهلوانان شاهنامه است. تا مردم ایران با استفاده از آن به شناخت پهلوانان ملی خود برسند. نویسنده كتاب بیشتر بر زمینه های اخلاقی و مذهبی تأكید كرده است و زمینه های اجتماعی و فلسفی را كمتر مورد توجه قرار داده است. اما در بعضی از فصل های كتاب تحت تأثیر تأثرات شخصی اثر خود را آفریده است. نویسنده حس وطن دوستی و پهلوانی را القا كرده كه ارزش فراوان دارد.

در نقد ادبی باید اثر از نظر چند نوع نقد مورد بررسی قرار گیرد كه ما در اینجا به چند مورد نقد ادبی اشاره می‌كنیم و سعی كرده ایم كتاب را از جهات مختلف مورد بررسی قرار دهیم؛
نقد لغوی: كلمه وقتی می‌تواند معنی و مفهوم خود را القا كند كه درست و در جای خود در عین زیبایی و ظرافت به كار رود. كه در كتاب نامورنامه نویسنده با كاربرد كلمات مناسب توانسته مفهوم خود را به خوبی القا كند. در بعضی قسمتها كلمات در جای دقیق خود در جمله به كار نرفته است.

و در موردی نیز از كلمات كهنه كه كارایی خود را از دست داده اند استفاده شده مانند صفحه 66 كه از دو كلمه فرسوده «بیشترینه» و «كمترینه» به جای بیشترین و كمترین استفاده شده است. لغات عربی كه در كتاب آمده غالباً یا لغات معمولی و رایج عربی در زبان فارسی است و یا اصطلاحات فنی و علمی‌است.

نقد فنی: نامورنامه نثر ساده و روان دارد از معانی دشوار استفاده نشده و بیان زیبا دارد. نكته دیگری كه باید در نقد فنی مورد بررسی قرار گیرد موسیقی كمله و كلام است كه هم در شعر وجود دارد و هم در نثر. نویسنده از كلمات و تركیب و تلفیق حروف موسیقی خاصی بوجود نیاورده است. از جملات طولانی استفاده شده است كه ممكن است خواننده در فهم چنین جملاتی با مشكل مواجه شود. در كل فهم كتاب برای همگان كار آسانی است از تشبیه و تمثیلات در كلام خویش استفاده‌ی زیادی نبرده است.

نقد زیبایی شناسی: برای نویسنده مهم این نبوده كه نظریه ای خاص را بیان كند بلكه تأثیری كلی و واحد در خواننده باقی گذارده است. در واقع اثر زیبایی است كه توانسته بر خواننده اش تأثیر بگذارد.
نقد اخلاقی: در كتاب ارزش های اخلاقی مثل: وطن دوستی تقویت شده است. جوانان را تشویق به شناخت پهلوانان كشورشان می‌كند و حتی شناختی را در آنها بوجود می‌آورد. از تزكیه نفس سخن به میان می‌آورد. به نوعی می‌تواند فایده‌ی تربیتی و اخلاقی داشته باشد. و به خواننده عشق به تقوی و وحشت از نابكاری را القا می‌كند. فقط شیوه‌ی بیان نیست كه دارای اهمیت است بلكه در محتوای اثر نیز هست. نویسنده از گفتن سخنان هزل و یاوه و نیز تملق و دروغ كه خلاف اخلاق و دین است دوری كرده است.

نقد اجتماعی: نویسنده در مورد شاهنامه نوشته است و شك نیست كه شاهنامه‌ی فردوسی گذشته از نوع اجتماعی آن یعنی حماسه، احساسات میهن دوستانه و برتری های قومی‌و ملی را كه خواه و ناخواه امری اجتماعی است مطرح می‌كند. دكتر زرین كوب نویسندگی را در خدمت اجتماع و سیاست می‌داند و از آن برای بیدار كردن مردم استفاده كرده است.

نقد روان‌شناسی: نویسنده از قدرت و استعداد هنری و ذوق و قریحه بالایی برخوردار است و در نوشته اش از نیروی عواطف و احساسات و تخیلاتش استفاده كرده است. محرك او در اندیشه ها و الهامات خویش عواطف و احساسات است. اگر نویسنده در مورد حماسه نوشته است به نوعی معرف خصال و سجایای اوست. یعنی این صفت را داشته كه در مقابل اهریمن دفاع كند و خواسته‌ی آن را در معاصران و آیندگان تقویت نماید.

نامورنامه تاریخ ایران قدیم از آغاز تمدن نژاد ایران تا انقراض حكومت ساسانیان به دست مسلمانان را بیان كرده یعنی همان شاهنامه فردوسی. در ابتدا شاهنامه را با چند اثر مقایسه كرده و در قسمتهای بعدی بعضی از تراژدی های آنرا آورده است و در آخر از ذوق و قریحه و تخیلات خود استفاده كرده و گفت و گویی از رستم و فردوسی بوجود آورده است.

***

اشعار حماسی
پهلوانان ملی
درباره اصل و منشأ حماسه دقیقاً می‌توان به همان نكته ای اشاره كرد و از آن سخن گفت كه محققان درباب منشأ افسانه ها و داستانهای منظوم گفته اند باید توجه داشت كه این اصل منشأ به زمانی بر می‌گردد كه اقوام دیرینه گیتی چون به مقتضای زندگانی نظامی‌مجبور به ستیز و پیكار با طوایف واهم مجاور بودند همواره پهلوانان و دلاوران خود را گرامی‌شمرده و به آنها افتخار می‌كرده اند سیر تاریخ گواه بر این ادعاست كه رفته رفته این مهر و علاقه، سبب گردید

تا هاله درخشانی از تعجبت و اوهام پیرامون مفاخر این دلاوران پدید آورده و وجود آنها را سراسر در فروغ خیره گر و ابهام آمیزی غرقه نمود و سبب شد تا مردم بی اختیار مجذوب احوال و افعال آنان شوند، مضافاً اینكه از این رهگذر ترانه های پر شوری نیز كه زائیده منابع تعجب قومی‌بود، و در اوصاف مفاخر و ذكر مآثر این دلاوران پدید آمده بود به زبانها و افواه جاری گشته كه به یقین اینگونه ترانه ها در طی روزگار طول و تفصیل و زیادت و نقصان پذیرفته و در مواقع و جاهای مختلف به اشكال مختلف روایت گردیده است.

علاوه بر آن خنیا گران پیشین نیز شاخ و برگهایی به آنها افزوده و وقایع یاد شده را به این شكل آكنده از خیال و افسانه نموده و در نتیجه از مرحله صدق و صواب دور میكردند حال در این اوضاع و احوال اگر شاعری مقتدر پدید میآمده ترانه ها و داستانهای مزبور را به شكل منظومه ادبی آراسته می‌نموده كه تاریخ كهن ادبیات جهان میتواند در صورت نیاز به اثبات این تحول شواهد و دلایل بسیاری را ارائه نماید.
***

شواهد تاریخی
یكی از دلایل و شواهد تاریخی كه می‌تواند بر این مدعا گواهی دهد كار مهم آئیدس هاست دریونان قدیم به شاعران خنیاگر آئیدس میگفتند. آئیدس ها ترانه و چامه ها ی دلپذیری از داستان جنگهای تروا میدانستند كه با استفاده از آلتی بنام ستارگاهی به مرجع و زمانی در خانه ثروتمندان آن نغمه ها را میخواندند كه شنودگان خود را چنان تحت تأثیر قرار می‌دادند كه گاهی فریاد شادی از درون و نهادشان بر میخواست و زمان در دیدگانشان اشك تحسر حلقه میزد.

دانشمندان درباب دو داستان ایلیاد و ادیسه كه منسوب به ایروس یونانی میباشد گفته اند كه اشعار این دو كتاب گرد آوریده ای از ترانه های باستانی بوده كه حدوداً هشتصد سال پیش از میلاد توسط گروهی از اهل ذوق جمع آوری شده است

گواه دیگر بر این مدعا تفنی را مشگران در كوی و بر زنهای مختلف است كه بر میگردد به قرون وسطی و وقتی كه زبان رومی‌در شمال فرانسه لهجه اویل و در جنوب آن لهجه اوك را پدید آورده بود. در آن زمان شاعران بسیاری بودند كه تحنیف های سبك وزن و ترانه های نشاط انگیز در بیان مفاخر پهلوانان وقهرمانان می‌سرودند كه را مشگران بدانها در كوی و برزن تفنی میكردند كه بنا به عقدیده محققان ادبیات فرانسه حتی داستان شارلمانی و منظومه رولان از منبع ذوق و قریحه همین گویندگان بسیار سیراب گشته و گویندگان آنها از این ترانه ها كسب فیض نموده اند.

حماسه بزمی‌كینگ آرتور كه یكی از دلكش ترین حماسه های بزمی‌زبان انگلیسی است نیز از ترانه هایی كه در روزگار لیولین شاعران نوازنده ویلز تفنی می‌نمودند مایه الهام گرفته است.
در باب فی بلون گن لید حماسه بزرگ آلمانی نیز از لحاظ ضعف ارتباطی كه در پیوند اجزاء و افسانه های آن بكار رفته نتیجه تحقیق و پژوهش سخن شناسان و دانشمندان منتهی این شده است كه بعضی از حكایات مانند داستان زیگفرید اژدهاكش و هاگن خون آشام و ترانه های باستانی ریشه گرفته و در ادوار بعد پیوند یافته و بصورت داستان واحدی درآمده است.

علاوه بر آن در داستان بولف حماسه رزمی‌انگلیسی نیز ما شاهد نفوذ ترانه های كهن و افسانه های باستانی اسكاندنیاوی ورژمانی هستیم كه چنان روح بت پرستی را باعقیده ترسایی به هم آمیخته كه حتی نقد كنندگان در تشخیص منشأ پیدایش و هویت گوینده درمانده و گرفتار بحث و اجتجاج شده اند با این وجود دانشمندان تصدیق كرده اند

كه صرف نظر از قدمت زمان جمع و تألیف اجزاء این داستان كه خود از حدود سده پنجم میلادی قراتر نمی‌رود در پاره ای موارد آثار افسانه های خیلی پیشین و در جوزه های خیلی كهن در این داستان به نظر میرسد شاهنامه استاد گرایمانه طوس اگر چه در عهد جدید تری قدم به میدان پیدایش گذاشته و هویت و حیات گوینده چیره دست آن نیز كمتر از سرگذشت اویروس و سایر چامه گویان نامدار جهان در تاریكی های تردید و ابهام پوشیده مانده اما چون زائیده محیطی نظامی‌و نتیجه طبع گوینده ای نامی‌بوده بزودی قبول و شهرت یافته و در نتیجه در ردیف آثار جاوید جای گرفته است.

حال با آنكه منشأ پیدایش و جریان تكامل در اشعار حماسی جز آنچه بیان گردید چیز دیگری نمی‌تواند باشد اما تحقیق این نكته درباب شاهنامه قطعاً خالی ازاشكال نیست. آنهم به این دو دلیل عمده اول اینكه مقصود فردوسی از یك سو ظاهراً نظم تاریخ بوده و اگر هم افسانه ای نیز در طی آن داخل نموده آن را به رمز و معنی تأویل كرده و از سویی نیز اطلاع موثقی از منبع اصلی كتاب كه استاد طوس را بدان مهر و علاقه بسیار بوده در اختیار نیست،

اما با این حال از این اتزاج خیال و واقع كه در سراسر این كتاب جاوید همه جا وجود دارد می‌توان یقین كرد كه مأخذ نقل شاعر از افسانه های حماسه آمیز و احتمالاً نیز ترانه ها و رجزهای ساده قدیمی‌مشحون بوده و بسا وقایع بزرگ واقعی كه تخیل شاعرانه و یا تعجب قومی‌آنها را به شكل افسانه جلوه گر نحوه و پس در دست گوینده ای بزرگوار موضوع الهام داستانهای دلپذیر گشته است.

با تمامی‌اینها اگر آن چنان كه محققان پنداشته اند حماسه را بتوان مجموعه تجارب عقیده ها و عواطف مردم ساده و خشن دوران پهلوانی دانست لابد شاهنامه را باید كامل ترین حماسه جهان بحساب آورد زیرا قریحه سحر انگیز افسونكار فردوسی در این كتاب از زوایای مختلف حق مطلب را به كمال ادا نموده است.

برای دریافت اینجا کلیک کنید

سوالات و نظرات شما

برچسب ها

سایت پروژه word, دانلود پروژه word, سایت پروژه, پروژه دات کام,
Copyright © 2014 cpro.ir
 
Clicky