مقاله بررسی آماری وضعیت موالید و مرگ و میر کشور طی سالهای 75 الی 87

توضیحات

 مقاله بررسی آماری وضعیت موالید و مرگ و میر کشور طی سالهای 75 الی 87 دارای 33 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله بررسی آماری وضعیت موالید و مرگ و میر کشور طی سالهای 75 الی 87  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله بررسی آماری وضعیت موالید و مرگ و میر کشور طی سالهای 75 الی 87،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن مقاله بررسی آماری وضعیت موالید و مرگ و میر کشور طی سالهای 75 الی 87 :

وضعیت موالید و مرگ‌ومیر كشور طی سال‌های 1375 تا 1387

مرگ و میر یكی از دو پدیده ذاتی جمعیت و از عوامل اصلی جمعیتی است كه ثبات یا تغییر آن در جریان زمان ، در كنار ثابت ماندن یا تغییر عوامل جمعیتی دیگر، به خصوص باروری سبب تغییر در حجم، توزیع یا تركیب جمعیت می‌شود. در دوران پیش از كشاورزی نوسان‌های مرگ و میر، در كنار ثبات نسبی باروری، نقش اصلی را در افت و خیز جمعیت‌ها ایفا كرده است. تغییرات در سطح مرگ و میر (در كنار تغییرات باروری) علا‌وه بر تأثیر بر حجم جمعیت، تركیب و توزیع جمعیت را هم تحت‌تأثیر قرار می‌دهد. در واقع، جوانی جمعیت كشورهای جهان سوم در اثر كاهش سطح مرگ و میر و ثابت ماندن نسبی یا كندی كاهش سطح باروری پیش آمده است. همچنین تغییرات در توزیع جمعیت متأثر از اختلا‌ف‌های منطقه‌ای در میزان رشد جمعیت بوده كه مرگ و میر یكی از عوامل اصلی تشكیل دهنده آن است.

زاد و ولد نیز یكی از دو پدیده طبیعی و ذاتی جمعیت و عامل منحصر به فرد افزایش جمعیت در مقیاس جهانی است. این پدیده در جمعیت شناسی تحت عنوان باروری مورد مطالعه قرار می‌گیرد. تعداد موالید به شمار زاد و ولدهای زنده به دنیا آمده جمعیت مورد مطالعه در یك زمان معین اطلا‌ق می‌شود. این زمان به طور معمول یك سال تقویمی است. مرده‌زایی‌ها كه در برخی موارد سقط جنین را نیز در برمی‌گیرد، در تحلیل باروری جزء موالید منظور نمی‌شود. هر جا كلمه موالید یا اصطلا‌حات مترادف با آن مانند «زه و زاد»،«زاد و ولد» و فرزندزایی عنوان شود، تنها به افراد زنده متولد شده اطلا‌ق می‌شود و سنجه‌های مختلف باروری به طور انحصاری براساس این تعداد زاد و ولدها محاسبه می‌شود. باروری عبارت است از توانایی زاد و ولد در زنان و سنین باروری به دوره‌ای از زندگی زنان گفته می‌شود كه به طور كلی از نظر زیستی در آن دوره توان بارور شدن را داشته باشند.

یكی از مهم‌ترین منابع آمارهای جمعیتی داده‌های ثبت احوال كشور است كه هر ساله در مورد چهار واقعه تولد، مرگ، ازدواج و طلا‌ق جمع آوری می‌شود. آنچه در مورد این آمارها باید مورد توجه قرار گیرد، كیفیت اطلا‌عات جمع‌آوری شده است. دسترسی به ثبت دقیق وقایع جمعیتی جمعیت‌شناسان را در تجزیه و تحلیل دقیق‌تر وقایع جمعیتی یاری خواهد كرد و شاخص‌های دقیق‌تری در ارتباط با این وقایع در اختیار جمعیت‌شناسان و سایر محققان برای انجام مطالعات و تحقیقات مرتبط قرار خواهد داد. دسترسی به ثبت دقیق اطلا‌عات جمعیتی یك از اهداف توسعه‌ای هر كشوری است و كشور جمهوری اسلا‌می‌ایران در سال‌های اخیر در ارتباط با ثبت وقایع حیاتی چهارگانه به موفقیت‌های قابل توجهی دست یافته است. از این‌رو بررسی كمیت و كیفیت داده‌های ثبت احوال كشور در خصوص باروری و مرگ و میر، از اهمیت خاصی برخوردار خواهد بود.

پوشش ثبت آمار موالید كشور در سال‌های اخیر بهبود قابل توجهی داشته است و با توجه به اینكه پوشش ثبت موالید به صد درصد نرسیده اما ثبت این آمارها به سطح قابل قبولی رسیده است. مسأله مهم در ارتباط با ثبت موالید توجه به ثبت موالید بر حسب سن مادر است كه ثبت این آمارها با كیفیت مناسب كمك‌های زیادی برای انجام تحقیقات جمعیتی و دستیابی به شاخص‌های مناسب در این مورد خواهد كرد. البته چالش مهم در ارتباط با ثبت وقایع حیاتی، پوشش ناقص ثبت مرگ و میر است. بنا به عللی تعداد فوت‌ها درگروه‌های سنی به درستی و با كیفیت مناسب ثبت نمی‌شوند و با وجود موفقیت‌های زیادی كه در این مورد كسب كرده‌ایم هنوز آمارهای ثبت شده مربوط به مرگ و میر از كیفیت لا‌زم برخوردار نیستند. با توجه به توضیحات ارایه شده و اهمیت آمار و اطلا‌عات ثبتی در تحقیقات جمعیتی، در این گزارش آمارهای ثبتی مربوط به باروری و مرگ و میر از سال 1375 تا 1386 مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است.

تعداد فوت ثبت شده
مرگ یك واقعه حیاتی است كه بعضی از افراد جمعیت در جریان زمان و به طور معمول ناهم‌زمان (به این معنی كه افراد یك نسل در یك زمان واحد فوت نمی‌كنند و مرگ و میر آنها در یك زمان طولا‌نی كه از بدو تولد تا سن خاموشی نسل طول می‌كشد، اتفاق می‌افتد) دچار آن می‌شوند. شیوه مناسب جمع‌آوری اطلا‌عات راجع به این واقعه، ثبت آن پس از وقوع، نزد مقام‌های رسمی است. از این‌رو، منبع اصلی آمارهای مرگ و میر«ثبت وقایع حیاتی» است اما یكی از مشكلا‌ت اصلی آمارهای ثبتی مرگ و میر كم ثبتی و عدم ثبت دقیق این واقعه است.

از علل و عوامل كم ثبتی تعداد فوت می‌توان به موارد زیر اشاره كرد :
– عوامل اقتصادی مانند ثروتمند نبودن متوفی یا تداوم استفاده از مزایای زنده بودن مثل مزایای كارمندی، بیمه كارگری و ;
– عوامل اجتماعی مانند غفلت از ثبت به موقع مرگ به دلیل تألم‌های روحی شدید و كمی وقت، استفاده از شناسنامه متوفی به دلیل نیازهای اجتماعی مثل تحصیل، استخدام، نظام وظیفه و ;

– عوامل فرهنگی و عدم آگاهی مردم از قانون ثبت احوال موجب عدم ثبت فوت به خصوص برای زنان می‌شود.
– عوامل اداری مثل ضعف مدیریت در توزیع عادلا‌نه نیروی انسانی، منابع فیزیكی، تسهیلا‌ت و تجهیزات و خدمات سازمان ثبت احوال و عدم استفاده مطلوب از آنها، همچنین عدم ثبت به موقع فوت به علت عدم همكاری‌بیمارستان‌ها، سازمان‌ها و ارگان‌هایی كه طبق قانون ثبت احوال مكلف به همكاری با سازمان مزبور هستند.

آمارهای سازمان ثبت احوال كشور در خصوص تعداد وفات ثبت شده طی سال‌های 1375 تا 1386 (جدول و نمودارشماره یك ) نشان می‌دهد كه در سال 1375 تعداد 1240975 مورد فوت ثبت شده داشته‌ایم كه از این تعداد 168135 مورد مربوط به فوت ثبت شده جاری و 1072840 مورد مربوط به فوت ثبت شده معوقه بوده است. تعداد فوت ثبت شده در سال 1385 به 408566 مورد رسیده كه از این تعداد 307265 مورد، فوت ثبت شده جاری و 101301مورد، مربوط به فوت ثبت شده معوقه بوده است. نكته حایز اهمیت در خصوص ثبت مرگ و میر افزایش ثبت مرگ و میر در سال‌های اخیر به سطح قابل قبول است اما چالش مهم در این حوزه افزایش تعداد ثبت مرگ و میر معوقه در سال 1385 در مقایسه با سال‌های قبل است اما از سال 1386 تعداد ثبت مرگ و میر معوقه دوباره رو به كاهش می‌گذارد. در این سال تعداد كل فوت ثبت شده، 412736 مورد بوده كه 313308 مورد مربوط به مرگ و میرهای ثبت شده جاری و 99428 مورد مربوط به مرگ و میر ثبت شده معوقه بوده است. با وجود كاهش ثبت مرگ و میر معوقه در سال 1386 این رقم بالا‌تر از مرگ و میر ثبت شده معوقه در سال 1384 بوده است.

نسبت وفات ثبت شده جاری به كل
نسبت وفات ثبت شده جاری به كل از تقسیم تعداد وفات ثبت شده جاری به كل وفات
ثبت شده در یك سال ضربدر 100 محاسبه می‌شود. این نسبت نشان می‌دهد كه چند درصد مرگ و میر روی داده در یك سال در همان سال وقوع وفات ثبت می‌شود. نسبت وفات ثبت شده جاری به كل به تفكیك سال و منطقه محل سكونت در جدول و نمودار شماره 2 آمده است. نكته حایز اهمیت در خصوص ثبت وفات، افزایش ثبت تعداد وفات و به خصوص ثبت جاری است كه از 5/13 درصد در سال 1375 به 9/80 درصد در سال 1384، 2/75 درصد در سال 1385 و 9/75 در صد در سال 1386 رسیده است. به این معنا كه در سال 1385 میزان 2/75 درصد فوت‌ها مربوط به همان سال بوده و 8/24 درصد مربوط به سال‌های قبل است و در سال 1386، 9/75 درصد فوت ثبت شده مربوط به همان سال و 1/24 درصد فوت‌های ثبت شده مربوط به سال‌های قبل بوده است. یكی از چالش‌های آمارهای ثبتی وفات در سال 1385 و 1386، كاهش نسبت ثبت جاری مرگ‌ومیر به معوقه است هر چند كه تعداد ثبت جاری نسبت به سال 1384 افزایش یافته اما به نظر می‌رسد نیاز به بررسی و تفحص بیشتری در این خصوص وجود دارد.

نگاهی به نسبت وفات ثبت شده جاری به كل در مناطق شهری و روستایی نشان می‌دهد كه وضعیت ثبت جاری مناطق شهری در سال‌های اخیر (با وجود كاهش شاخص در سال‌های 1385 و 1386) از وضعیت خوبی برخوردار بوده و به سطح قابل قبولی رسیده است اما با وجود موفقیت‌های زیادی كه در این زمینه به دست آمده است، وفات ثبت شده جاری به كل در مناطق روستایی از وضعیت مناسبی برخوردار نیست و از رقم حدود 71 درصد در سال 1384 به حدود 59 درصد در سال 1385 كاهش و دوباره در سال 1386 روند صعودی یافته و به 88/59 درصد رسیده است. پایین بودن این شاخص در سال‌های اخیر به ویژه در مناطق روستایی، باعث كاهش این شاخص در سطح ملی نیز شده است. بنابراین همانگونه كه در ابتدای بحث نیز عنوان شد دلا‌یل اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی مختلفی بر كم ثبتی و عدم ثبت دقیق مرگ و میر وجود دارد اما كاهش یكباره این شاخص در سال‌های 1385 و 1386، نیاز به بررسی بیشتری دارد و می‌تواند ناشی از عامل واحد یا عوامل گوناگونی باشد.

میزان خام مرگ و میر
میزان واقعه نشان دهنده سرعت وقوع واقعه و میزان مرگ ومیر هم نشان دهنده سرعت وقوع مرگ در یك جمعیت است. به سخن دیگر، میزان مرگ و میر نشان می‌دهد كه یك جمعیت یا زیر جمعیت‌های نشان‌دهنده آن، با چه سرعتی دچار واقعه مرگ می‌شوند و از این طریق اعضای خود را از دست می‌دهند. میزان‌های متعارف مرگ به طور معمول نسبت به هزار یا «در هزار» بیان می‌شوند. این میزان‌ها به ما می‌گویند كه از هر 1000 نفر جمعیت یا زیر جمعیت‌های تشكیل‌دهنده آن، به طور متوسط چند نفر در طول زمان معین (به طور معمول یك سال تقویمی) می‌میرند. میزان خام مرگ فراوانی نسبی وقوع مرگ در همه سنین است و سرعت وقوع مرگ را در یك جمعیت نشان می‌دهد. برای محاسبه میزان خام مرگ، تعداد مرگ در سال معین بر جمعیت میانه سال تقسیم و به طور معمول نسبت به هزار (در هزار) بیان می‌شود میزان خام مرگومیر را در متون جمعیت شناسی با علا‌مت CDR یا پنشان می‌دهند.
میزان خام مرگ و میر محاسبه شده بر اساس اطلا‌عات سازمان ثبت احوال كشور (جدول و نمودار شماره3) نشان می‌دهد كه میزان خام مرگ و میر براساس فوت ثبت شده جاری در سال 1375، 7/2 در هزار بوده است

. این میزان در سال 1386 به 4/4 درهزار رسیده است. افزایش میزان خام مرگ و میر محاسبه شده با استفاده از آمارهای فوت ثبت شده در سال‌های اخیر نشان‌دهنده بهبود وضعیت آمارهای ثبتی كشور است. با توجه به كل آمارهای فوت ثبت شده (معوقه وجاری) می‌توان گفت كه میزان خام مرگ و میر محاسبه شده با استفاده از آمار ثبت احوال كشور در حدود 8/5 در هزار است اما با وجود بهبود پوشش ثبت مرگ و میر در كشور می‌توان ادعا كرد كه این رقم پایین‌تر از رقم واقعی میزان خام مرگ و
میر در كشور است و به علل مختلف تعدادی از مرگ و میرها ثبت نمی‌شود.

میزان خام مرگ و میر محاسبه شده بر اساس اطلا‌عات سازمان ثبت احوال كشور (جدول و نمودار شماره3) نشان می‌دهد كه میزان خام مرگ و میر براساس فوت ثبت شده جاری در سال 1375، 7/2 در هزار بوده است. این میزان در سال 1386 به 4/4 درهزار رسیده است. افزایش میزان خام مرگ و میر محاسبه شده با استفاده از آمارهای فوت ثبت شده در سال‌های اخیر نشان‌دهنده بهبود وضعیت آمارهای ثبتی كشور است. با توجه به كل آمارهای فوت ثبت شده (معوقه وجاری) می‌توان گفت كه میزان خام مرگ و میر محاسبه شده با استفاده از آمار ثبت احوال كشور در حدود 8/5 در هزار است اما با وجود بهبود پوشش ثبت مرگ و میر در كشور می‌توان ادعا كرد كه این رقم پایین‌تر از رقم واقعی میزان خام مرگ و میر در كشور است و به علل مختلف تعدادی از مرگ و میرها ثبت نمی‌شود.

زاد و ولد و باروری
میزان موالید خام فراوانی یا شدت زاد و ولد را نسبت به كل جمعیت می‌سنجد و از تقسیم تعداد موالید زنده متولد شده جامعه در طول یك سال تقویمی به میانگین جمعیت آن جامعه در همان سال به دست می‌آید. میزان موالید خام به شدت تحت تأثیرساختار سنی است و با توجه به آنكه تمام افراد یك جامعه نقشی در تولید موالید سالا‌نه آن جامعه ندارند، آن را میزان خام یا ناخالص موالید می‌گویند.
ولا‌دت یك واقعه حیاتی است كه بهترین شیوه جمع‌آوری اطلا‌عات راجع به آن، شیوه ثبت است، با وجود این، ثبت واقعه ولا‌دت در همه جوامع كامل نیست، البته در جوامعی كه در آنها روابط بیشتر رسمی و كاری است، به طور معمول ثبت ولا‌دت هم كامل‌تر است.

تعداد موالید ثبت شده و میزان خام موالید
تعداد موالید ثبت شده از سال 1375 تا 1386 در جدول و نمودار شماره 4 ارایه شده است. براساس اطلا‌عات ثبت شده، تعداد موالید سال 1375، 1187903 نفر بوده است. از این تعداد 605695 نفر موالید ثبت شده پسر و 582208 نفر موالید ثبت شده دختر بوده است. تعداد موالید ثبت شده در سال 1386، 1286716 نفر بوده كه 658049 نفر موالید ثبت شده پسر و 628667 نفر موالید ثبت شده دختر بوده است.

آمارهای موالید ثبت شده كشور نشان می‌دهد كه از تعداد 1286716 مورد موالید ثبت شده در سال 1386، تعداد 1192406 مورد (7/92 درصد) مربوط به موالید ثبت شده جاری و تعداد 94310 مورد (3/7 درصد) مربوط به موالید ثبت شده معوقه بوده است. این بدین معنا است كه 7/92 درصد موالید سال 1386 در همان سال وقوع تولد ثبت شده و 3/7 درصد موالید ثبت‌شده مربوط به سال‌های قبل بوده است. بنابراین می‌توان گفت كه در سال‌های اخیر موفقیت بسیار زیادی در خصوص ثبت موالید به دست آمده است.

جدول شماره 4 همچنین نسبت جنسی موالید ثبت شده را از سال1375 تا 1386 نشان می‌دهد. شاخص نسبت جنسی نشان می‌دهد كه در مقابل هر صد مورد تولد دختر چند مورد تولد پسرداشته‌ایم. این شاخص به طور طبیعی در بدو تولد 105 است و با بالا‌ رفتن سن به نفع جنس زن كاهش می‌یابد. با وجود اینكه به ازای هر یكصد مورد موالید پسر صد و پنج مورد موالید دختر به وقوع می‌پیوندد، به علل مختلف اجتماعی و بیولوژیكی، امید به زندگی زنان بیشتر از مردان بوده و تعداد مرگ و میر جنس مرد بیشتر از زنان است، بنابراین در سنین بالا‌تر، تعداد زنان بیشتر از مردان خواهد بود. تعداد نسبت جنسی دربدو تولد محاسبه شده براساس موالید ثبت‌شده طی دوره 1375 تا 1386 بین 104 و 3/105 در نوسان بوده و در نهایت به عدد 7/104 در سال 1386 رسیده است. آمارها نشان‌دهنده افزایش تعداد موالید پسر ثبت شده در سال‌های اخیر است.

همانطور كه پیش از این عنوان شد میزان خام موالید فراوانی یا شدت زاد و ولد را نسبت به كل جمعیت می‌سنجد. میزان خام موالید محاسبه شده براساس اطلا‌عات تعداد موالید ثبت شده (جدول شماره4)، نشان می‌دهد كه در سال 1375، میزان خام موالید 0/19 در هزار بوده است. این میزان طی سال‌های 1375 تا1381 روند نزولی داشته است. در سال‌های اخیر شاهد اندكی افزایش در میزان خام موالید هستیم و این میزان به 18 در هزار در سال 1386رسیده است. افزایش میزان خام موالید در سال 1386 را می‌توان معلول دو علت دانست، یكی بهبود وضعیت ثبت موالید و علت دیگر تحولا‌ت ساختار سنی جمعیت كشور در سال‌های اخیر. این تحولا‌ت باعث افزایش تعداد جمعیت در سنین ازدواج و باروری شده و این امر منجر به افزایش تعداد موالید و درنتیجه افزایش میزان خام موالید در سال‌های اخیر شده است. با وجود موفقیت‌هایی كه در زمینه ثبت به موقع موالید داشته‌ایم به نظر می‌رسد هنوز پوشش ثبت موالید دركشور به ویژه در مناطق روستایی و كمتر توسعه یافته، كامل نیست و رقم واقعی میزان موالید خام در كشور اندكی بیش از این رقم است.

برای دریافت اینجا کلیک کنید